Mức phạt khi không sử dụng ghế trẻ em trên ô tô là bao nhiêu?

Trong vài năm trở lại đây, ghế an toàn cho trẻ em trên ô tô không còn là khái niệm xa lạ với các gia đình Việt. Việc sử dụng ghế trẻ em không chỉ là lựa chọn ưu tiên cho sự an toàn mà còn là yêu cầu được ghi rõ trong luật giao thông đường bộ. Từ ngày 1/1/2026, ba mẹ chở con nhỏ bằng ô tô cần lưu ý: trẻ dưới 10 tuổi hoặc cao dưới 1,35m sẽ không được ngồi cùng hàng ghế với tài xế và bắt buộc phải sử dụng thiết bị ghế ngồi an toàn phù hợp. Vậy mức phạt khi không sử dụng ghế trẻ em trên ô tô là bao nhiêu? Cùng AVAKids tìm hiểu qua bài viết sau nhé! 

1Mức phạt khi không sử dụng ghế trẻ em trên ô tô là bao nhiêu?

Theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, từ 01/01/2026, khi chở trẻ dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35m, người lái không được cho trẻ ngồi cùng hàng ghế với tài xế (trừ xe chỉ có 1 hàng ghế) và bắt buộc phải sử dụng hoặc hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ.

Thiết bị an toàn cho trẻ em là ghế hoặc đệm chuyên dụng giúp cố định trẻ ở tư thế ngồi hoặc nằm, giảm chấn thương khi va chạm hoặc giảm tốc đột ngột. Quy định này áp dụng cho mọi loại ô tô, không loại trừ dòng xe nào.

Theo Nghị định 168, người điều khiển xe sẽ bị phạt từ 800.000 – 1.000.000 đồng nếu:

Cho trẻ dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35m ngồi cùng hàng ghế với tài xế (trừ xe 1 hàng ghế), hoặc không sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ theo quy định.

Ngoài ra nếu để trẻ ngồi lòng bố mẹ, ngồi chung ghế hoặc đứng giữa hai hàng ghế, bạn vẫn bị xem là không đảm bảo an toàn, dẫn đến mức phạt tương tự.

Quy định bắt buộc sử dụng ghế an toàn từ năm 2026 được xem là bước tiến quan trọng, giúp nâng cao ý thức bảo vệ trẻ em và tiệm cận chuẩn an toàn quốc tế. Dù khiến các gia đình tốn thêm chi phí, nhưng đây là yêu cầu cần thiết để giảm thiểu rủi ro và bảo vệ tính mạng trẻ nhỏ khi tham gia giao thông.

Một số ví dụ cụ thể các trường hợp vi phạm ba mẹ có thể tham khảo và lưu ý như:

1. Nếu ba mẹ cho bé 5 tuổi ngồi ghế trước, không có ghế an toàn dành riêng cho trẻ hoặc không cài dây an toàn đúng cách dù chỉ di chuyển một đoạn ngắn => vi phạm.

2. Ba mẹ chở bé 3 tuổi nhưng để con ngồi vào lòng hoặc ngồi chung ghế người lớn mà không có ghế riêng => vi phạm.

3. Bé trong chiều cao và độ tuổi phải ngồi trên thiết bị an toàn (ghế ngồi ô tô dành riêng cho trẻ em), nhưng ba mẹ không sử dụng ghế cho trẻ => vi phạm.

4. Bé vượt chiều cao và độ tuổi trong quy định, có thể ngồi ghế sau nhưng không cài dây an toàn => vi phạm.

Thiết bị an toàn cho trẻ em là ghế hoặc đệm chuyên dụng giúp cố định trẻ ở tư thế ngồi hoặc nằm,

2Trẻ em bao nhiêu tuổi phải dùng ghế an toàn khi đi ô tô?

Theo quy định tại Việt Nam, trẻ dưới 10 tuổi và có chiều cao dưới 1,35m phải dùng ghế an toàn chuyên dụng. Đây là nhóm đối tượng có hệ xương còn yếu, chưa phù hợp để sử dụng dây an toàn của người lớn, dễ gặp nguy hiểm khi xe phanh gấp hoặc xảy ra va chạm. Việc trang bị ghế an toàn giúp cố định cơ thể trẻ đúng tư thế, giảm thiểu chấn thương và đảm bảo an toàn tối đa trong mọi tình huống di chuyển.

3Vì sao nên sử dụng ghế trẻ em khi đi ô tô?

3.1 Giảm nguy cơ chấn thương

Nhiều nghiên cứu quốc tế chứng minh rằng ghế an toàn cho trẻ em có khả năng giảm 70% nguy cơ tử vong đối với trẻ sơ sinh và 54–59% chấn thương nặng đối với trẻ dưới 4 tuổi khi xảy ra va chạm. Điều này có được nhờ thiết kế ôm sát cơ thể bé, giúp bảo vệ vùng đầu, cổ, cột sống và ngực, những khu vực dễ tổn thương nhất của trẻ nhỏ. Khi tai nạn xảy ra, ghế an toàn sẽ hấp thụ và phân tán phần lớn lực tác động, giảm nguy cơ chấn thương nghiêm trọng.

Ở trẻ nhỏ, hệ xương còn mềm và cơ chưa phát triển đủ để chịu lực như người lớn. Vì vậy, nếu bé chỉ ngồi tự do hoặc dùng chung dây an toàn với người lớn, lực tác động trong va chạm có thể gây tổn thương nặng cho cổ, cột sống và nội tạng. Việc bắt buộc sử dụng ghế trẻ em không chỉ là quy định của nhiều quốc gia mà còn là giải pháp hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ trong mọi tình huống giao thông.

3.2 Giữ đúng tư thế an toàn khi va chạm

Ghế trẻ em được thiết kế với mục tiêu quan trọng nhất là giữ cơ thể bé đúng tư thế và cố định chắc chắn, hạn chế tối đa việc bị nẩy hoặc văng về phía trước khi xe phanh gấp hoặc gặp sự cố. Đai an toàn 5 điểm, phần đệm ôm sát, cùng thiết kế định vị cơ thể giúp bé được bảo vệ ở trạng thái ổn định nhất. Điều này đặc biệt cần thiết với trẻ nhỏ, vốn chưa thể tự giữ thăng bằng hoặc chống đỡ khi lực tác động mạnh.

Ngoài việc cố định, ghế trẻ em còn giúp phân tán lực va chạm ra toàn bộ vùng tiếp xúc thay vì tập trung vào một điểm duy nhất. Nhờ đó, các bộ phận nhạy cảm như cổ, xương sườn, bụng và đầu được bảo vệ tốt hơn. Việc ngăn bé trượt khỏi ghế hoặc đập vào ghế trước cũng là lý do khiến ghế an toàn trở thành thiết bị không thể thay thế khi di chuyển bằng ô tô.

3.3 Giúp bố mẹ lái xe an toàn hơn

Khi trẻ ngồi đúng ghế an toàn, bố mẹ không cần phải vừa lái xe vừa ngoái lại kiểm tra, bế bé hoặc chỉnh tư thế ngồi cho con. Điều này giúp hạn chế đáng kể sự mất tập trung — nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn giao thông. Trẻ được cố định ở vị trí riêng giúp bố mẹ yên tâm quan sát đường, xử lý các tình huống giao thông nhanh và chính xác hơn.

Ngoài ra, việc trẻ tự ngồi đúng ghế cũng giúp không gian trong xe được sắp xếp gọn gàng, không có tình trạng bé bò, quỳ, đứng giữa hai hàng ghế hay trườn xuống sàn xe. Vừa giúp bé an toàn, vừa mang lại sự thoải mái và chủ động cho người lái — đặc biệt trong những chuyến đi dài hoặc khi chỉ có một người lớn đi cùng bé.

Ghế trẻ em được thiết kế với mục tiêu quan trọng nhất là giữ cơ thể bé đúng tư thế và cố định chắc chắn

4Các loại ghế ô tô an toàn cho trẻ em theo độ tuổi

Việc lựa chọn đúng loại ghế an toàn theo từng giai đoạn phát triển của trẻ không chỉ giúp tăng mức độ bảo vệ khi xảy ra va chạm mà còn đảm bảo bé luôn ngồi đúng tư thế trong suốt hành trình. Mỗi độ tuổi sẽ phù hợp với một kiểu ghế khác nhau, giúp tối ưu cả sự an toàn lẫn sự thoải mái cho trẻ.

• Ghế sơ sinh (0–12 tháng): Quay ngược chiều xe, bảo vệ tối đa phần đầu – cổ – cột sống còn yếu của trẻ.
• Ghế trẻ nhỏ (1–6 tuổi): Trang bị đai 5 điểm, tư thế ngồi thoải mái, phù hợp cho trẻ dưới 18 kg.
• Booster Seat (4–12 tuổi): Nâng chiều cao giúp bé vừa vặn với dây đai an toàn của ô tô; có loại có lưng và không lưng.
• Ghế xoay 360 độ: Xoay linh hoạt giúp bố mẹ đặt bé vào xe dễ dàng; dùng cho bé từ sơ sinh đến khoảng 6 tuổi.
• Ghế Isofix: Gắn trực tiếp vào khung xe, lắp nhanh – chắc chắn, giảm tối đa lỗi do bố mẹ lắp sai.

5Lời khuyên khi chọn ghế ngồi ô tô phù hợp, an toàn cho bé

Để chọn được ghế ngồi ô tô thật sự an toàn, phù hợp và thoải mái cho bé, ba mẹ nên cân nhắc kỹ một số tiêu chí quan trọng dưới đây. Những yếu tố này không chỉ giúp bảo vệ bé tốt hơn khi di chuyển mà còn tối ưu trải nghiệm sử dụng lâu dài.

Ưu tiên ghế đạt chuẩn an toàn quốc tế: Hãy chọn những mẫu ghế được chứng nhận ECE R44/04 hoặc i-Size (R129) — hai tiêu chuẩn an toàn châu Âu với quy trình kiểm định rất khắt khe. Sản phẩm đạt chuẩn sẽ đảm bảo cấu trúc vững chắc, khả năng hấp thụ lực va chạm tốt và thiết kế tối ưu cho cơ thể trẻ.

Chọn ghế có thiết kế hỗ trợ tư thế tự nhiên cho bé: Một chiếc ghế tốt không chỉ an toàn mà còn phải thoải mái. Ba mẹ nên ưu tiên:

• Ghế có nhiều mức ngả lưng
• Đệm êm, ôm body
• Tính năng xoay 360 độ giúp bế bé vào xe dễ dàng

Những chi tiết này giúp bé ngồi lâu mà không bị mỏi, đồng thời ngủ ngon hơn trong các chuyến đi xa.

Cân nhắc ghế đa năng hoặc all-in-one: Đây là lựa chọn rất kinh tế vì ghế có thể sử dụng từ sơ sinh đến 8–10 tuổi. Chỉ cần điều chỉnh theo từng giai đoạn, ba mẹ sẽ không phải thay ghế liên tục. Loại ghế này phù hợp với các gia đình muốn tối ưu chi phí nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ tính năng an toàn.

Chọn hệ thống lắp đặt phù hợp: ISOFIX hoặc dây đai 3 điểm nếu xe hỗ trợ ISOFIX, hãy ưu tiên vì:

• Lắp nhanh
• Chắc chắn hơn
• Hạn chế tối đa lỗi lắp sai

Trong trường hợp xe không có ISOFIX, ghế gắn bằng dây đai an toàn 3 điểm vẫn đủ an toàn nếu được lắp đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Chọn ghế có thiết kế hỗ trợ tư thế tự nhiên cho bé

6Lưu ý khi lắp đặt và sử dụng ghế trẻ em

Để ghế trẻ em phát huy tối đa khả năng bảo vệ, ba mẹ không chỉ cần chọn đúng loại ghế mà còn phải lắp đặt và sử dụng đúng cách. Một vài lưu ý dưới đây sẽ giúp đảm bảo bé luôn an toàn trong mọi chuyến đi, hạn chế tối đa các rủi ro không mong muốn.

• Lắp ghế ngược chiều cho bé dưới 12–15 tháng: Trẻ nhỏ có phần cổ và cột sống còn yếu, vì vậy hướng ghế quay ngược chiều di chuyển giúp phân tán lực va chạm tốt hơn. Ba mẹ nên giữ bé ở tư thế này càng lâu càng tốt, tối thiểu đến 12 tháng.
• Đặt ghế ở hàng ghế sau, ưu tiên vị trí trung tâm: Hàng ghế sau luôn an toàn hơn ghế trước. Trong đó, vị trí giữa hàng ghế sau là nơi hạn chế va chạm trực diện nhất, giúp tăng khả năng bảo vệ bé.
• Kiểm tra độ chắc chắn sau khi lắp: Sau khi cố định, ghế chỉ được phép lung lay dưới 2 cm. Nếu lắc mạnh mà ghế dịch chuyển nhiều hơn, ba mẹ cần siết lại hoặc kiểm tra xem ghế có lắp đúng theo hướng dẫn hay chưa.
• Không để bé mặc áo khoác dày khi thắt dây đai: Áo phao hoặc áo khoác dày khiến dây đai không ôm sát cơ thể, làm giảm hiệu quả bảo vệ khi xảy ra va chạm. Tốt nhất nên cởi áo dày và dùng chăn mỏng phủ lên bé để giữ ấm.
• Kiểm tra hạn sử dụng của ghế: Hầu hết ghế trẻ em có hạn dùng từ 6–10 năm. Sau thời gian này, chất liệu có thể bị lão hóa, khung ghế giảm độ bền, không còn đảm bảo an toàn như ban đầu.
• Không đặt ghế sơ sinh ở ghế trước khi xe có túi khí: Túi khí bung với lực rất mạnh, có thể gây chấn thương nghiêm trọng cho trẻ. Vì vậy, ghế sơ sinh phải luôn được đặt ở hàng ghế sau, dù xe đang bật hay tắt túi khí.

6Câu hỏi thường gặp

6.1 Bé 2 tuổi có bắt buộc phải ngồi ghế trẻ em không?

Có. Trẻ dưới 4 tuổi bắt buộc phải sử dụng ghế an toàn.

6.2 Trẻ lớn rồi, dùng dây an toàn được không?

Không nên. Vì dây an toàn xe thiết kế cho người cao >135 cm.

6.3 Booster seat có bắt buộc không?

Luật chưa bắt buộc, nhưng trẻ từ 4 - 12 tuổi nên dùng để đảm bảo an toàn.

6.4 Dùng ghế cũ có bị phạt không?

Không, nhưng cần đảm bảo còn hạn sử dụng và không bị nứt vỡ.

6.5 Bé không chịu ngồi ghế phải làm sao?

Hãy cho bé làm quen từ từ, ngồi ghế ở nhà trước, hoặc cho bé đồ chơi yêu thích khi ngồi.

6.6 Bé lớn nhưng chưa đủ vượt chiều cao và độ tuổi theo quy định có bị phạt không?

Bé lớn nhưng chưa đủ chiều cao/tuổi theo quy định vẫn phải dùng ghế an toà nếu không, người lái có thể bị phạt 800.000–1.000.000 đồng.

6.7 Xe có ghế nhưng không phù hợp với trẻ có bị phạt không?

Xe có ghế nhưng không phù hợp với trẻ: Vẫn bị coi là không đảm bảo an toàn, có thể bị phạt.

6.8 Đã có ghế nhưng tư thế lắp đặt sai có bị phạt không? viết câu trả lời ngắn gọn

Có. Nếu không đảm bảo an toàn cho trẻ, người lái cũng có thể bị xử phạt.

Việc sử dụng ghế trẻ em trên ô tô không chỉ để tránh bị phạt mà còn là hành động quan trọng nhất bảo vệ sự an toàn của con trong mỗi chuyến đi. Một chiếc ghế phù hợp, lắp đặt đúng cách có thể giảm đến 70% nguy cơ chấn thương cho trẻ. Vì vậy, bố mẹ hãy xem ghế trẻ em như trang bị bắt buộc, giống như dây an toàn của người lớn. Đầu tư hôm nay chính là bảo vệ tương lai an toàn cho con bạn.