Bác sĩ Nhi Khoa mách ba mẹ những dấu hiệu bệnh tay chân miệng ở trẻ em

Mùa nắng nóng sắp tới là thời điểm hay xuất hiện nhiều bệnh ở trẻ em, điển hình là tay chân miệng. Đây là bệnh hay gặp ở trẻ dưới 3 tuổi và chưa có vắc xin phòng ngừa. Tay chân miệng được xem là bệnh lành tính và có thể chữa khỏi hoàn toàn, tuy nhiên nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh tay chân miệng có thể diễn biến nặng dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Các bậc phụ huynh hãy cùng AVAKids và bác sĩ Trương Hữu Khanh tìm hiểu về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, cách phòng bệnh và cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng để hiểu hơn về bệnh và phòng ngừa tình trạng chuyển biến xấu.

1Tay chân miệng là gì?

Virus gây bệnh tay chân miệng

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ dưới 3 tuổi, đa số sẽ tự khỏi sau 7 đến 10 ngày. Bệnh lây từ người sang người, do virus Coxsackie A 16 và enterovirus 71 (EV71) gây ra, trong đó EV71 hiếm gặp nhưng dễ gây ra những biến chứng nặng hơn như viêm màng não, viêm não, tổn thương cơ tim…

2Nguyên nhân lây tay chân miệng

Tay chân miệng thường lây theo đường tiêu hóa, do virus phát tán qua nước bọt, vết phồng, chất nôn của trẻ nhiễm bệnh, hoặc ho và hắt hơi. Vì vậy việc sinh hoạt chung, dùng chung đồ ở trường mẫu giáo rất dễ để bệnh lây lan và trầm trọng hơn.

3Các dấu hiệu nhận biết tay chân miệng

Theo bác sĩ Hữu Khanh, có thể chia các dấu hiệu nhận biết tay chân miệng thành các loại như sau:

Dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh: Trẻ tự nhiên bỏ ăn, chảy nước bọt, quấy khóc và nói đau miệng. Trẻ có thể phát sốt 1-2 ngày, sau đó nổi mụn nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, gối và lở miệng. Những trường hợp này nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa nhi gần nhà để thăm khám xem đây có phải bệnh tay chân miệng không.

Dấu hiệu bệnh trở nặng: Khi trẻ sốt hơn 2 ngày, sốt cao từ 39 độ trở lên, uống thuốc khó hạ nhiệt và kèm theo nôn ói hay nhợn ói nhiều lần. Lúc này phụ huynh cần đưa trẻ tới bệnh viện.

Dấu hiệu bệnh nặng: Lúc trẻ thiu thiu ngủ hay giật mình chới với, giật nẩy người, lúc giật mình mắt mở nhìn lên rồi lại nhắm; cần phân biệt với giật mình lăn qua lăn lại khi ngủ sâu không phải là triệu chứng bệnh. Cha mẹ nên xem các video về triệu chứng giật mình để quan sát con. Nếu trẻ có biểu hiện giật mình khi ngủ, đi không vững, tay chân yếu, người run rẩy, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.

Dấu hiệu bệnh rất nặng: Trẻ thở mệt, da nổi bông, mạch sờ không thấy hay mạch quá nhanh, cha mẹ cần đưa trẻ đi bệnh viện gấp.

Bài viết liên quan: Dấu hiệu trẻ mắc bệnh tiêu chảy cấp, cha mẹ cần biết ngay!

4Cách phòng tay chân miệng ở trẻ

Để phòng bệnh tay chân miệng cần rửa tay đúng cách, rửa tay trước khi vào lớp, rửa tay trước khi về nhà và rửa tay khi về đến nhà. Ba mẹ cần rửa tay trước khi chăm sóc trẻ nhất là khi cho trẻ ăn hoặc khi ba mẹ mới ra ngoài về.

Khi trẻ bị tay chân miệng, ba mẹ cần báo ngay cho cô giáo mầm non để đề phòng lây cho các trẻ khác, nên cho trẻ nghỉ học ít nhất 10 ngày, đồng thời vệ sinh đồ chơi và khu vực vui chơi của trẻ. Mặc khác cha mẹ có thể ra các cơ sở ý tế gần nhà xin thuốc sát trùng về xịt nhà cửa, khử khuẩn bề mặt, phòng và giường bệnh nhân. Việc xử lý chất thải, quần áo, khăn trải giường của bệnh nhân và dụng cụ chăm sóc sử dụng lại cần theo đúng quy trình phòng bệnh lây qua đường tiêu hoá.

5Cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng

Nổi mụn nước quá nhiều

Mụn nước khi bị bệnh tay chân miệng

Khi trẻ nổi mụn nước ngày càng nhiều, các bậc phụ huynh sẽ lo lắng nhưng theo bác sĩ Hữu Khanh thì khi trẻ nổi mụn nhiều, bệnh lại nhẹ hơn trẻ nổi ít.

Cha mẹ không cần bôi thuốc xanh lên mụn nước vì bôi cũng không hiệu quả mà còn ảnh hưởng đến chẩn đoán của bác sĩ lúc khám bệnh. Bác sĩ rất khó nhận biết mụn nước do nguyên nhân gì nếu đã bôi thuốc xanh.

Cha mẹ nên cho trẻ tắm rửa như bình thường đừng lo ảnh hưởng đến mụn vì đủ ngày thì mụn sẽ khô. 

Kháng sinh - Vitamin

Nếu trẻ không bị loét miệng nhiều gây bội nhiễm thì không cần dùng kháng sinh. Cha mẹ muốn dùng kháng sinh cần đến bác sĩ để được chẩn đoán và kê đơn, không nên tự ý cho trẻ uống.

Uống vitamin cũng không cần thiết lắm vì trẻ đang đau miệng, ép trẻ uống càng khiến trẻ đau thêm.

Ngủ lăn qua lăn lại, quấy khóc

Khi trẻ ngủ không an ổn, hay lăn qua lại và khóc lóc, nguyên nhân có thể do trẻ đau họng vì vết loét. Cha mẹ có thể lấy gói Grangel (thuốc dạ dày) hay KIN baby bỏ vào ngăn mát tủ lạnh rồi cho trẻ ngậm hay chấm thuốc vào vết loét sẽ hết đau.

Ngoài ra nguyên nhân không ngủ được còn có thể vì trẻ bị ngứa do cha mẹ kiêng không tắm cho trẻ.

Không chịu ăn

Trẻ không ăn do miệng đau. Để trẻ dễ ăn hơn, cha mẹ nên để thức ăn nguội hẳn hay làm mát rồi mới cho trẻ ăn. Thức ăn nên là những món mềm, dễ tiêu hóa và đầy đủ dinh dưỡng. Cha mẹ không nên cho trẻ ăn nóng, ăn cay, ăn chua và chia nhiều bữa nhỏ để trẻ ăn được nhiều hơn. Việc dùng gói Grangel hay KIN baby rơ miệng cho trẻ cũng rất hữu dụng, giúp trẻ bớt đau khi ăn. 

6Lời kết

Theo AVAKids cha mẹ nên bình tĩnh chăm sóc cho trẻ, đừng quá lo lắng. Thông thường sau ngày thứ tư tình hình sẽ tốt lên, nếu trẻ không có dấu hiệu giật mình, không sốt cao là sẽ ổn dần. Bác sĩ Hữu Khanh cũng cho biết kinh nghiệm đa số trên 90% trẻ sẽ khỏi bệnh sau 7 đến 10 ngày.

Mọi thông tin được chia sẻ chỉ mang tính chất tham khảo, cha mẹ cần quan sát trẻ và nếu có những dấu hiệu bất thường nên đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay để có những chẩn đoán và điều trị chính xác cho từng trẻ.