Biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em cần đặc biệt chú ý

Biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em là hồi chuông tâm lý đáng báo động bởi nó gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình phát triển và sự an toàn của trẻ. Vậy nên, bài viết ngày hôm nay, AVAKids xin chia sẻ tới ba mẹ nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị chứng rối loạn lo âu ở trẻ.

1Rối loạn lo âu ở trẻ em là gì?

Rối loạn lo âu là tình trạng rối loạn cảm xúc đặc trưng bởi cảm giác lo sợ quá mức hay khó chịu mơ hồ kèm theo các triệu chứng thần kinh tự chủ như vã mồ hôi, khô miệng, bứt rứt không thể ngồi yên một chỗ trước một sự việc, tình huống nào đó.

Nếu chứng rối loạn lo âu ở trẻ kéo dài và không có biện pháp can thiệp kịp thời, sức khỏe, tinh thần và quá trình phát triển ở trẻ sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Những đứa trẻ mắc hội chứng này thường cảm thấy rất xấu hổ, cô đơn, ngại giao tiếp và không muốn tham gia các hoạt động xã hội.

Rối loạn lo âu ở trẻ em thường được bắt gặp ở những dạng sau:

• Rối loạn lo âu ám ảnh cưỡng chế/OCD.
• Rối loạn lo âu lan tỏa/toàn thể.
• Rối loạn lo âu hoảng sợ.
• Rối loạn lo âu chia ly.
• Rối loạn lo âu stress sau khi bị sang chấn tâm lý.
• Câm có chọn lọc.
• Ám ảnh sợ chuyên biệt.
• Rối loạn lo âu xã hội/nỗi ám ảnh xã hội.

Vậy nguyên nhân nào dẫn tới biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em? Câu trả lời sẽ được AVAKids giải đáp với nội dung tiếp theo ngay sau đây!

Rối loạn lo âu thường khiến trẻ sợ hãi quá mức

2Biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em bắt nguồn từ đâu?

Trẻ em còn quá nhỏ để thích nghi với những biến đổi bất thường từ môi trường. Nhất là phần lớn trẻ thường vẫn còn phụ thuộc nhiều vào ba mẹ. Chính điều này đã khiến trẻ luôn có cảm giác sợ phải xa cách, mất đi tình yêu thương của ba mẹ, ông bà, sợ khi làm sai,...

Tuy tình trạng này không phải là vấn đề đáng quan ngại, đôi khi nó còn rất có lợi cho sự phát triển của trẻ nhưng một khi tình trạng căng thẳng, lo lắng kéo dài, biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em sẽ trở nên trầm trọng hơn. Nguyên nhân chủ yếu có thể bắt nguồn từ các yếu tố môi trường và các yếu tố sinh học.

Một số nguyên nhân phổ biến làm gia tăng tỷ lệ mắc rối loạn lo âu ở trẻ em:

• Cú sốc gia đình: Những sự việc đau lòng như cha mẹ ly hôn, người thân qua đời,... hay thậm chí chỉ là mẹ có em bé mới,... có thể khiến trẻ cảm thấy mất an toàn và có cảm giác bị bỏ rơi.
• Gia đình không hạnh phúc: Khi thường xuyên phải chứng kiến các cuộc cãi vã, mâu thuẫn giữa ba mẹ, ông bà, trẻ có thể cảm thấy áp lực và sợ hãi.
• Học quá nhiều: Một số trường hợp trẻ đi học, ba mẹ sắp xếp thời khóa biểu của trẻ quá kín cũng như quá kỳ vọng vào trẻ, thời gian nghỉ ngơi của trẻ sẽ bị ảnh hưởng.
• Bị bạo hành, bắt nạt: Thường xuyên bị bắt nạt cũng rất có thể khiến biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em xuất hiện.

Ngoài ra, nếu trẻ hay đọc các thông tin, xem các hình ảnh mang tính chất nguy hiểm, kinh dị, dễ bị ám ảnh, theo thời gian, chứng rối loạn lo âu ở trẻ cũng có thể hình thành.

3Biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em

Phần lớn chứng rối loạn lo âu ở trẻ thường có những đặc trưng như căng thẳng, lo lắng thái quá. Tuy nhiên, ở từng độ tuổi, các triệu chứng cũng có những dấu hiệu riêng biệt.

Dưới đây là một số biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em thường được bắt gặp:

• Luôn cảm thấy sợ hãi quá mức với các vấn đề từ môi trường xung quanh.
• Không thể tập trung hoàn toàn vào việc gì đó.
• Thường xuyên muốn ở bên ba mẹ, không muốn phải tới trường,
• Trẻ quấy khóc đêm, nhất là khi phải ngủ một mình và không được ngủ cạnh ba mẹ.
• Cáu gắt, giận dữ không rõ lý do.
• Nhút nhát, có xu hướng né tránh giao tiếp với người lạ.
• Đỏ mặt, tay chân run rẩy, đổ mồ hôi, rối loạn nhịp tim, đau bụng, tiêu chảy,...

Biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em có thể là quấy khóc

4Điều trị rối loạn lo âu ở trẻ như thế nào?

Sau khi phát hiện các biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em, ba mẹ nên nhanh chóng đưa trẻ tới các cơ sở y khoa uy tín để khám tâm lý cho trẻ. Các bác sĩ sau khi xác định chính xác tình trạng sẽ đưa ra các phương pháp điều trị thích hợp. Tùy vào mức độ bệnh, cách điều trị rối loạn lo âu ở trẻ em cũng sẽ khác nhau.

Trị liệu tâm lý

Phần lớn các biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em đều được áp dụng phương pháp tâm lý trị liệu để đảm bảo an toàn. Trên thực tế, quá trình chữa bệnh sẽ cần đến sự kết hợp của các chuyên gia khoa tâm lý và khoa tâm thần. Các bác sĩ sẽ sử dụng các biện pháp chuyên môn để giúp trẻ kiểm soát hành vi và nỗi sợ của mình một cách chậm rãi.

Tâm lý trị liệu sẽ giúp trẻ học cách nhận biết và thay thế các suy nghĩ, hành vi tiêu cực bằng những điều lạc quan, tích cực hơn. Không chỉ vậy, trẻ cũng có được những kiến thức nền tảng để sử dụng cho những trường hợp cần thiết trong tương lai. Tuy nhiên, để quá trình trị liệu mang lại hiệu quả cao nhất, ba mẹ cần hết sức quan tâm và luôn đồng hành cùng con, giúp con xua tan nỗi sợ hãi.

Các biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em có thể điều trị bằng tâm lý trị liệu hoặc bằng thuốc

Sử dụng thuốc

Một số trường hợp biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em như OCD, lo âu chia ly,... sẽ có thể cần kết hợp tâm lý trị liệu và điều trị bằng thuốc. Các loại thuốc chuyên dụng sẽ giúp các triệu chứng được kiểm soát và thuyên giảm theo thời gian. Chỉ cần từ 2 - 6 tuần kiên trì sử dụng, ba mẹ có thể nhìn thấy những hiệu quả tích cực mà thuốc mang lại.

Tuy nhiên, khi được chỉ định sử dụng thuốc để điều trị chứng rối loạn lo âu, ba mẹ cần chú ý cho trẻ uống thuốc đúng giờ và tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ, tránh những tác dụng phụ không mong muốn. Trong trường hợp ba mẹ nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở trẻ, cần nhanh chóng thông báo với các chuyên gia để có biện pháp ngăn chặn kịp thời.

5Cách phòng tránh rối loạn lo âu ở trẻ

Ba mẹ cần hết sức chú ý và quan tâm những biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em bởi nó có thể gây ảnh hưởng trực tiếp tới hành vi, sức khỏe, nhận thức và quá trình phát triển của trẻ. Để phòng ngừa căn bệnh tâm lý này, ba mẹ cần áp dụng một số biện pháp sau:

• Xây dựng và rèn luyện cho trẻ thói quen sinh học lành mạnh để nâng cao tính độc lập.
• Xây dựng cho trẻ chế độ ăn uống với đầy đủ các nhóm chất cần thiết để trẻ phát triển khỏe mạnh.
• Dạy trẻ cách kiểm soát xúc và nhìn nhận vấn đề theo phương diện tích cực, hạn chế nóng giận, cãi vã trước mặt trẻ.
• Thường xuyên trò chuyện, tâm sự cùng trẻ, giúp trẻ nói ra những khó khăn, khúc mắc mà mình đang phải đối mặt.
• Tránh chê bai, chỉ trích trẻ khi trẻ gặp thất bại làm trẻ tổn thương, tự ti, thay vào đó, ba mẹ cần động viên trẻ để trẻ không bị quá tiêu cực.
• Đảm bảo trẻ luôn ngủ đủ giấc, rèn luyện cho trẻ thói quen ngủ trước 22h, giữ không gian ngủ yên tĩnh, dễ chịu, thoáng mát, tránh làm gián đoạn giấc ngủ của trẻ.

Ba mẹ cần thường xuyên tâm sự với trẻ để trẻ giải tỏa cảm xúc

6Giải đáp thắc mắc liên quan

Rối loạn lo âu có phải trầm cảm không?

Trầm cảm ở trẻ em và rối loạn lo âu là hai tình trạng tâm lý khác nhau tuy nhiên chúng hoàn toàn có thể xảy ra cùng nhau và có phương pháp điều trị tương tự. Rối loạn lo âu có thể được coi là triệu chứng của trầm cảm ở giai đoạn nghiêm trọng. Trẻ thường mắc chứng trầm cảm do rối loạn lo âu, chẳng hạn như rối loạn hoảng sợ, rối loạn lo âu tổng quát,...

Nếu trẻ uống thuốc thì có phải uống mãi không?

Phần lớn các biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em chỉ cần sử dụng thuốc trong một thời gian ngắn và có thể ngưng hoàn toàn sau khi tâm lý trẻ trở về trạng thái bình thường. Tuy nhiên, việc quyết định có tiếp tục sử dụng thuốc hay không cần được các chuyên gia tiến hành theo dõi và ra quyết định.

7Đôi lời từ AVAKids

Các biểu hiện rối loạn lo âu ở trẻ em thường rất phổ biến, khiến trẻ luôn có suy nghĩ, hành vi tiêu cực. Chính vì vậy, ba mẹ cần đặc biệt quan tâm tới đời sống tinh thần của trẻ, tránh để các tình huống không đáng có xảy ra.

Các bài viết của AVAKids/Vũ Trụ Bỉm Sữa chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.