Hệ thống ghế trẻ em CRS là gì? Có an toàn cho trẻ hay không?

Việc cho trẻ ngồi ô tô tưởng chừng đơn giản nhưng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro nếu không sử dụng hệ thống ghế trẻ em CRS đúng cách. Nhiều quốc gia đã bắt buộc dùng CRS khi chở trẻ, vì chỉ cần một va chạm nhỏ, trẻ có thể bị chấn thương cổ, cột sống hoặc vùng đầu. Bài viết này AVAKids sẽ giúp bạn hiểu rõ CRS là gì, cách chọn theo độ tuổi, lắp đặt đúng chuẩn ISOFIX/dây an toàn, cùng checklist mua ghế ô tô cho bé để mỗi chuyến đi đều an toàn nhé.

1Hệ thống CRS là gì? Khái niệm và nguyên lý hoạt động

CRS là cụm từ viết tắt của Child Restraint System. Đây thực chất là hệ thống ghế chuyên dụng dành cho trẻ em trên ô tô, được thiết kế để bảo vệ trẻ khi xảy ra va chạm. CRS hoạt động dựa trên nguyên tắc giữ cơ thể bé cố định, phân tán lực tại thời điểm tai nạn và giảm thiểu chấn thương vùng cổ, đầu, cột sống. 

Một chiếc ghế được coi là đúng chuẩn khi có thể lắp vững chắc trên ôtô và cố định được thân người trẻ. Hiện có hai phương pháp lắp phổ biến là ISOFIX và dây an toàn của xe.

Một hệ thống CRS tiêu chuẩn thường bao gồm:

• Vỏ ghế chắc chắn (lớp nhựa + mút hấp thụ xung lực).
• Dây an toàn dạng 5-point harness (gắn 5 điểm trên vai/hông/ngực).
• Hệ thống ISOFIX hoặc dây seatbelt để cố định vào xe.
• Base xoay hoặc chống lật (tùy phiên bản).
• Tư thế rear-facing hoặc forward-facing tùy nhóm tuổi.

CRS là cụm từ viết tắt của Child Restraint System

2Phân loại ghế CRS theo độ tuổi và cân nặng

Mỗi độ tuổi của trẻ sẽ cần một loại ghế CRS khác nhau. Không thể “mua một ghế dùng đến 10 tuổi” như nhiều người nghĩ vì tư thế ngồi sai hoặc ghế không phù hợp có thể gây chấn thương nghiêm trọng. 

Các nhóm CRS phổ biến hiện nay:

Nhóm 0 / 0+ (Sơ sinh 0 - 12 tháng)

Tư thế rear-facing (quay lưng về phía trước) – an toàn nhất cho bé.

Hỗ trợ đầu, cổ, lưng non nớt của trẻ.

Nhóm 1 (1 - 4 tuổi)

Có thể chuyển sang forward-facing.

Trang bị dây 5-point harness & chống lật.

Nhóm 2 - 3 (4 - 12 tuổi)

Dùng ghế booster (đôn) kết hợp seatbelt của xe.

Hướng dẫn trẻ cách thắt dây đúng vị trí vai/hông.

3Tiêu chuẩn an toàn bắt buộc khi chọn CRS

Không phải ghế nào cũng đảm bảo an toàn. Khi mua, bạn cần ưu tiên các chứng nhận quốc tế – đây chính là “tấm vé an toàn” cho bé.

Những chứng nhận quan trọng bạn cần kiểm tra:

• ECE R44/04 – tiêu chuẩn châu Âu dựa trên cân nặng.
• i-Size (R129) – phiên bản mới dựa trên chiều cao & crash test va chạm bên hông.
• ISOFIX – hệ thống cố định ghế trực tiếp vào khung xe.
• Tether / Top tether – dây chống lật (chỉ có trên một số dòng cao cấp).
• Cần kiểm tra trước khi mua:
• Ngày sản xuất & hạn sử dụng (thường tối đa 6–8 năm).
• Ghế đã từng va chạm hay chưa.
• Có manual hướng dẫn bằng tiếng Anh/VN rõ ràng không.
• Có QR hướng dẫn lắp đặt/video minh họa không.

Bạn cần ưu tiên các chứng nhận quốc tế khi mua ghế ngồi ô tô cho b

4Cách chọn ghế CRS phù hợp cho bé

Giữa hàng trăm mẫu ghế trên thị trường, chọn ghế dựa trên kiểu dáng là sai lầm. Bạn cần dựa trên kích thước xe, độ tuổi bé, tần suất di chuyển và mục tiêu sử dụng.

Các tiêu chí bắt buộc khi chọn CRS:

• Độ tuổi và cân nặng của bé (ưu tiên rear-facing lâu nhất có thể).
• Ghế có chứng nhận an toàn quốc tế rõ ràng.
• Xe có hỗ trợ ISOFIX không? Nếu không, phải chọn loại dùng dây seatbelt.
• Base xoay 360° - có thực sự cần thiết? Hay chỉ “thích cho tiện”?
• Dễ tháo/lắp nếu dùng taxi/Grab mỗi ngày.
• Bảo hành và linh kiện thay thế có sẵn không?
• Kích thước ghế có vừa với xe không? (nên test lắp thử tại cửa hàng).

5Hướng dẫn lắp đặt ghế CRS

Sai lầm khi lắp đặt ghế CRS là nguyên nhân chính gây nguy hiểm. Nhiều phụ huynh “cứ đặt vào rồi khóa dây” – nhưng điều đó thực chất không đảm bảo an toàn. Dưới đây là những cách lắp chuẩn ba mẹ cần lưu ý:

5.1 Lắp bằng ISOFIX

• Kéo 2 ngàm ISOFIX và gắn vào khung xe.
• Đẩy ghế sát vào lưng ghế xe cho tới khi nghe tiếng “click”.
• Cài tether nếu có (để chống lật).
• Kiểm tra đèn báo/cờ màu (xanh = đã cố định).

5.2 Lắp bằng dây seatbelt (khi xe không có ISOFIX)

• Đặt ghế đúng chiều theo hướng dẫn.
• Dẫn dây seatbelt theo đường chỉ dẫn màu (trên ghế).
• Kéo căng dây, không để dây xoắn.
• Kiểm tra: ghế không được di chuyển nhiều hơn 2cm sang trái/phải.

5.3 Cách cài dây 5-point harness cho bé

• Quai vai nằm ở giữa vai bé (không quá cao hoặc thấp).
• Dây siết vừa phải - 2 ngón tay chỉ được luồn vừa khít.
• Khóa ngực phải nằm ngang ngực, không nằm ở bụng.

6Câu hỏi thường gặp

6.1 Lắp bằng ISOFIX hay dây seatbelt an toàn hơn?

SOFIX nhanh và chắc hơn, nhưng nếu lắp đúng kỹ thuật, seatbelt vẫn đảm bảo an toàn.

6.2 Trẻ bao nhiêu cân thì không cần dùng ghế CRS nữa?

Khi bé cao từ 135cm trở lên và thắt được dây an toàn xe đúng vị trí vai/hông – thường khoảng 10 từ tuổi trở lên.

Hệ thống ghế trẻ em CRS không phải phụ kiện, mà là lá chắn sinh mạng của trẻ khi ngồi ô tô. Chỉ cần chọn đúng loại ghế theo độ tuổi – ưu tiên rear-facing lâu nhất có thể, đảm bảo có chứng nhận an toàn và lắp đặt chuẩn kỹ thuật - bạn đã giảm đến 70% nguy cơ chấn thương cho bé.