Rò luân nhĩ ở trẻ có nguy hiểm không? Mách ba mẹ cách phòng ngừa và chăm sóc trẻ

Rò luân nhĩ ở trẻ là một dị tật bẩm sinh hình thành từ trong bào thai với đặc điểm nhận dạng là một lỗ rò nhỏ ở trước vành tai. Vậy rò luân nhĩ là gì và có nguy hiểm không? Cùng AVAKids đi tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!

1Rò luân nhĩ ở trẻ là gì?

Rò luân nhĩ ở trẻ là một dị tật bẩm sinh có thể dễ dàng nhìn thấy bằng mắt thường. Đặc điểm nhận dạng của dị tật này đó là vùng trước vành tai xuất hiện một lỗ nhỏ thông vào bên trong vùng chân sụn vành tai và có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai bên tai.

Rò luân nhĩ xuất hiện ngay từ lúc vừa mới chào đời, thường gặp ở bé gái nhiều hơn. Đôi khi dị tật rò luân nhĩ xuất hiện độc lập nhưng cũng có một số trường hợp nó lại đi kèm với những dị tật khác tạo thành những bệnh lý nguy hiểm như hội chứng khe mang, teo nửa mặt,...

Rò luân nhĩ ở trẻ là gì?

2Nguyên nhân rò luân nhĩ ở trẻ em

Ở tuần thứ 6 của thai kỳ khi thai nhi bắt đầu hình thành các bộ phận trên cơ thể như mắt, mũi, van tim, bàn tay chân, tai ngoài,... cũng là lúc dị tật rò luân nhĩ có nguy cơ xuất hiện.

Rò luân nhĩ là sự hợp nhất bị thiếu sót của sáu đồi thính giác trong quá trình phát triển màng nhĩ. Hiểu cụ thể hơn nữa đó là cung mang thứ nhất và cung mang thứ hai bị kết hợp lỗi trong quá trình hình thành tai ngoài.

Nguyên nhân của rò luân nhĩ ở trẻ em là do lỗi của nhiễm sắc thể. Trong một số trường hợp nguyên nhân là do một số hội chứng di truyền như:

• Hội chứng tai - mang - thận gây ra các dị tật tai, họng và một số vấn đề bất thường tại thận.
• Hội chứng Beckwith-Wiedemann gây ra những bất thường trong ổ bụng, thậm chí là ung thư thận và gan, biểu hiện là lưỡi lớn hoặc dái tai không đều.
• Rối loạn trương lực cơ hàm mặt là dị tật ở đầu và mặt như nhỏ không phát triển theo cơ thể, một số vấn đề về ngôn ngữ và khuyết tật trí tuệ.
• Một số hội chứng khác như loạn sản xương sống, Wolf-Hirschhorn, mất đoạn 5p nhiễm sắc thể, nhân đôi cánh tay 11q nhiễm sắc thể,....
• Mẹ sử dụng thuốc propylthiouracil điều trị cường giáp hoặc tuyến giáp trong thời kỳ đầu mang thai.

3Trẻ nào dễ bị bệnh rò luân nhĩ? 

Rò luân nhĩ là một dị tật bẩm sinh xuất hiện trong giai đoạn thai kỳ, có thể ở một hoặc cả hai bên tai và gây nhiễm trùng hoặc không. Ở dưới một số trường hợp sau trẻ dễ bị mắc dị tật này:

• Do di truyền khi gia đình có người bị điếc.
• Bị một dị tật hoặc loạn hình khác.
• Trẻ bị dị dạng thận hoặc màng nhĩ và cả hai.
• Thai phụ đã từng có tiền sử bị tiểu đường thai kỳ.

Rò luân nhĩ ở trẻ có thể do gen di truyền

4Triệu chứng thường gặp của bệnh rò luân nhĩ ở trẻ nhỏ

• Dị tật rò luân nhĩ rất dễ bị viêm nhiễm, sưng tấy và tắc, kéo theo cảm giác ngứa ngáy, khó chịu thậm chí còn tiết ra chất bã đậu, rỉ dịch trắng, kèm theo mùi hôi khó chịu.
• Rò luân rĩ có thể phình ra dần tạo thành nang và cuối cùng là thành áp-xe rò luân nhĩ.

Rò luân nhĩ là dị tật bẩm sinh lành tính và thường gặp nên không được ba mẹ chú ý. Nhiều ba mẹ thường bỏ qua những triệu chứng của bệnh như viêm, sưng, có mùi hôi. Tuy nhiên, nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm có sức khỏe và thẩm mỹ. 

5Rò luân nhĩ có nguy hiểm không?

Thực tế, nếu không xuất hiện những biểu hiện, triệu chứng khó chịu, đau đớn thì rò luân nhĩ không phải là một bệnh lý nguy hiểm. Tuy nhiên, ba mẹ không thể chắc chắn rằng dị tật này sẽ không bị nhiễm trùng, sưng tấy trong tương lai. 

Trong một số trường hợp thực tế, dị tật này còn ảnh hưởng trực tiếp đến thính giác, tim mạch và thận của trẻ như thận ứ nước, thận hình móng ngựa, thiểu sản hoặc bất sản thận,....

6Rò luân nhĩ có di truyền không?

Về bản chất lỗ rò này sinh ra do sự kết hợp lỗi của cung mang thứ nhất và cung mang thứ hai khi tạo ra tai ngoài. Theo một số thống kê thu được, tại châu Á xác suất trẻ sơ sinh bị rò luân nhĩ lên tới 4 - 10%.

Khoa học đã phân tích gen và xem xét tỷ lệ mắc dị tật này ngoài thực tế và kết luận rằng gen là một trong số những nguyên nhân gây ra rò luân nhĩ ở trẻ do di truyền nhiễm sắc thể trội không hoàn toàn. Điều đó không có nghĩa là ba mẹ bị dị tật rò luân nhĩ đều di truyền cho con, mà xác suất rất nhỏ.

Rò luân nhĩ ở trẻ do mẹ bầu có tiền sử bị tiểu đường thai kỳ

7Cách điều trị rò luân nhĩ ở trẻ em

Khi phát hiện trẻ bị rò luân nhĩ hoặc xuất hiện các biến chứng sưng, viêm, đau thì cần có sự can thiệp kịp thời của các bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng. Có một số trường hợp, đường rò dài và xoắn thì bắt buộc phải loại bỏ bằng phẫu thuật. Một số phương pháp điều trị rò luân nhĩ ở trẻ là:

• Các phương pháp điều trị và xử lý chỉ tiến hành khi xuất hiện dấu hiệu sưng, đau, viêm, nhiễm trùng.
• Sử dụng thuốc kháng sinh được bác sĩ kê toa trong trường hợp lỗ rò có dấu hiệu viêm, đau, sưng hoặc nóng đỏ.
• Sử dụng các biện pháp can thiệp chọc hút dịch nếu lỗ rò bị nhiễm trùng áp xe nhưng bệnh nhân không dùng được kháng sinh.
• Thực hiện rạch, thoát mủ nếu không thể sử dụng kim hút áp xe.
• Tiến hành phẫu thuật cắt bỏ đường rò để ngăn chặn nguy cơ tái phát nhiễm trùng. Thủ thuật này thường diễn ra trong vòng 1 giờ và bắt buộc phải gây mê toàn thân cho trẻ. Chỉ phẫu thuật trong trường hợp lỗ rò đã hết viêm đau, nhiễm trùng.

8Cách phòng ngừa và chăm sóc trẻ bị rò luân nhĩ

Để phòng ngừa dị tật rò luân nhĩ ở trẻ, ba mẹ cần:

• Áp dụng các biện pháp vệ sinh sạch sẽ đều đặn hằng ngày. Ba mẹ có thể dùng khăn hoặc xà phòng bình thường để rửa mặt, rửa tai cho trẻ.
• Tuyệt đối không bóp nặn hay chạm tay vào lỗ rò.

Rò luân nhĩ ở trẻ nếu có biến chứng nặng thì cần có sự can thiệp của y khoa

Bác sĩ Trần Thị Thuý Hằng, Trưởng khoa Tai mũi họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM hướng dẫn vệ sinh lỗ rò luân nhĩ ở trẻ như sau:

• Dùng tăm bông/bông y tế thấm nước muối sinh lý rửa lỗ rò rồi lau khô.
• Không sờ hay cố gắn nặn mủ.
• Không đắp lá, thuốc theo dân gian.
• Ngăn không cho ruồi đậu vào vết thương.
• Nếu trẻ đau, mẹ có thể chườm ấm.
• Đưa trẻ đến các phòng khám tai mũi họng uy tín TPHCM, phòng khám tai mũi họng Hà Nội hoặc các bệnh viện để được thăm khám và can thiệp đúng cách.

9Đôi lời từ AVAKids

Rò luân nhĩ ở trẻ là dị tật bẩm sinh lành tính, xuất hiện từ khi trẻ ra đời. Tuy nhiên, không vì thế mà ba mẹ chủ quan với bệnh lý này cũng như triệu chứng của nó. Hy vọng bài viết trên hữu ích cho ba mẹ trong quá trình chăm sóc và nuôi dạy trẻ!

Các bài viết của AVAKids/Vũ Trụ Bỉm Sữa chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Tổng hợp Tạ An Ninh

Kiểm duyệt bởi Trúc Lâm