Việc nuôi dưỡng sự phát triển tình cảm xã hội cho trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi cũng quan trọng như dạy chúng cách đi lại, nói chuyện và ăn uống. Phát triển tình cảm xã hội đề cập đến khả năng trải nghiệm, thể hiện, kiểm soát cảm xúc của trẻ và hình thành các mối quan hệ tích cực với những người xung quanh.
Những nội dung dưới đây sẽ cung cấp thông tin về các mốc phát triển và một số lời khuyên cho bố mẹ trong việc hỗ trợ sự phát triển các kỹ năng xã hội và cảm xúc ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi.
Sự phát triển tình cảm xã hội là một trong những kỹ năng cần thiết cho trẻ sơ sinh. Nguồn: Shutterstock
Học tập xã hội và tình cảm là một quá trình mà trẻ sơ sinh bắt đầu học và phát triển các kỹ năng sống để hiểu và quản lý cảm xúc, thiết lập và đạt được các mục tiêu tích cực, cảm nhận và thể hiện sự đồng cảm với người khác, xây dựng và duy trì các mối quan hệ tích cực, đưa ra các quyết định có trách nhiệm và tác động trực tiếp đến tương lai sau này.
Bài viết liên quan: Gợi ý cho mẹ các hoạt động giúp phát triển kỹ năng cầm nắm ở trẻ sơ sinh
Trẻ bắt đầu phát triển tình cảm xã hội ngay từ giai đoạn sơ sinh và có sự biến chuyển qua các cột mốc khác nhau.
Trẻ sơ sinh phát triển tình cảm xã hội qua nhiều giai đoạn khác nhau. Nguồn: Freepik
Các mốc phát triển tình cảm xã hội thường thấy ở trẻ sơ sinh như:
Tùy vào thể trạng mà mỗi trẻ sơ sinh sẽ có tốc độ phát triển khác nhau. Một số trẻ có quá trình phát triển diễn ra sớm hoặc trễ hơn so với thông thường, bạn đừng nên quá lo lắng. Trong trường hợp nghi ngờ có điều bất thường, hãy nhờ đến sự trợ giúp của bác sĩ hoặc các chuyên gia.
Bài viết liên quan: 14 cách xây dựng kỹ năng xã hội cho trẻ ngay từ khi ở nhà
Mỗi trẻ sơ sinh có một quá trình phát triển tình cảm xã hội khác nhau. Nguồn: Freepik
Trẻ sơ sinh học các kỹ năng xã hội và cảm xúc một cách tự nhiên mà không cần được dạy dỗ. Tuy nhiên, bạn có thể hỗ trợ trẻ để quá trình học tập diễn ra thuận lợi và hiệu quả, thông qua một số mẹo nhỏ dưới đây:
Phương thức học tập chính của trẻ sơ sinh là tương tác với mọi người xung quanh. Thông qua những tương tác đơn giản như: trò chuyện, đọc sách, hát cùng nhau,.. trẻ sẽ cảm thấy được kết nối với mọi người, từ đó học tập nhanh và hiệu quả hơn.
Hãy thường xuyên thể hiện sự yêu thương, quan tâm của bạn đối với trẻ sơ sinh, chẳng hạn như: Mỉm cười khi tiếp xúc với chúng, dành cho chúng những cái ôm hoặc hôn,…Trẻ sẽ cảm nhận được tình cảm của bạn và học cách làm như vậy khi lớn lên.
Trẻ học cách thể hiện tình cảm thông qua cách bố mẹ quan tâm và yêu thương chúng. Nguồn: ISSP
Hãy cố gắng thiết lập và duy trì các thói quen như: ăn, ngủ trưa, tắm, chơi trò chơi, đọc sách,… một cách nhất quán về thứ tự và thời gian thực hiện. Trẻ sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi biết trước điều gì sẽ xảy ra tiếp theo và dễ dàng hợp tác với bạn.
Hãy cố gắng tìm hiểu và ghi nhớ các thói quen của trẻ, những điều trẻ thích và không thích. Điều này sẽ giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn, đồng thời giúp gia tăng tình cảm giữa trẻ và bạn.
Bạn có thể cho trẻ tham gia một số trò chơi đơn giản như: Peek-a-boo (Tạm dịch: Ú òa), đối đáp qua lại,….để giúp chúng học hỏi về thế giới độc đáo xung quanh, đồng thời gia tăng mối quan hệ gần gũi. Ngoài ra, trẻ cũng có thể học tập các kỹ năng xã hội thông qua các giờ ăn, thay tã và đi ngủ.
Một số trò chơi đơn giản giúp trẻ sơ sinh phát triển các kỹ năng xã hội. Nguồn: Phunusuckhoe
Hãy cố gắng đáp lại khi trẻ sơ sinh có những cử chỉ giao tiếp hoặc phát ra âm thanh. Gật đầu và trả lời trẻ một cách nhiệt tình và hào hứng để thể hiện rằng bạn hiểu điều chúng muốn nói. Việc này sẽ giúp trẻ học cách xây dựng cuộc trò chuyện và tạo tiền đề cho giai đoạn tập nói sau này.
Hãy tham vấn ý kiến của bác sĩ về thời điểm bạn có thể bắt đầu đưa trẻ ra ngoài. Thường xuyên đưa trẻ đi dạo và gặp gỡ hàng xóm, bạn bè để chúng làm quen với thế giới xung quanh. Việc tiếp xúc với con người, cây cối, động vật sẽ giúp nâng cao tư duy nhận thức của trẻ.
Trẻ sơ sinh rất thành thạo trong việc đọc cảm xúc của người khác và bắt chước những gì chúng nhìn thấy. Vì vậy, bạn hãy cố gắng bình tĩnh ứng phó trước mọi tình huống, thể hiện lòng tốt với người khác và sẵn sàng quan tâm khi chúng cần bạn. Điều này khuyến khích trẻ có những mối quan hệ lành mạnh và ứng xử phù hợp với mọi người khi lớn lên.
Bố mẹ hãy cố gắng trở thành hình mẫu về cảm xúc cho trẻ sơ sinh. Nguồn: Freepik
Hãy thường xuyên nói về cảm xúc của trẻ trong những khoảnh khắc trước đó. Ngay cả khi trẻ chưa biết nói, chưa có vốn từ vựng, việc bạn kể lại trải nghiệm cảm xúc của chúng cũng giúp chúng kết nối cảm xúc của mình với từ ngữ.
Đồng thời, khi bạn thể hiện bằng biểu cảm và giọng nói rằng bạn hiểu cảm xúc của trẻ nhưng cảm giác của trẻ không hoàn toàn giống bạn, bạn sẽ giúp trẻ làm chủ trải nghiệm cảm xúc của chúng.
Hãy xây dựng cho trẻ niềm tin rằng bạn vẫn luôn ở gần đó, ngay cả khi chúng không nhìn thấy bạn. Bạn có thể cùng trẻ chơi các trò chơi như ú òa hoặc nấp sau cánh cửa và nhìn trộm. Hãy đứng trước mặt trẻ, nói "mẹ đi rồi" và bước ra khỏi phòng, hãy quay lại sau vài giây và nói "mẹ đã về”.
Hãy giúp trẻ giảm bớt sự lo lắng về người lạ qua một số trò chơi hàng ngày. Nguồn: Freepik
Sự phát triển tình cảm xã hội ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi liên quan đến việc phát triển các kỹ năng quản lý và thể hiện cảm xúc của chúng. Điều này ảnh hưởng lâu dài đến các quyết định và mối quan hệ của trẻ với những người khác trong tương lai.
Mỉm cười với bố mẹ hoặc bày tỏ sự lo lắng khi nhìn thấy người lạ là những dấu hiệu của các mốc phát triển xã hội. Hiểu các tín hiệu của trẻ, chơi với chúng, phản ứng với hành động của chúng và cho chúng làm quen với những người khác sẽ giúp trẻ phát triển kỹ năng này.
Ngọc Nguyễn tổng hợp từ Mom Junction
Bài viết có hữu ích với bạn không?
Có
Không
Cám ơn bạn đã phản hồi!
