So sánh 2 phương pháp giáo dục theo chuẩn thế giới - Waldorf và Montessori
Đóng góp bởi: Nguyệt Minh
Xét duyệt & biên tập: Nhóm nội dung AvaKids
Cập nhật 17/02
1844 lượt xem
Nếu ba mẹ đang muốn ghi danh cho con mình vào một trường tư thục vì nhu cầu giáo dục con trẻ sớm hoặc một nơi để các con theo học trong thời gian dài, ba mẹ có thể đã nghe tới trường Waldorf. Các trường học Waldorf trong nhiều thập kỷ qua đã được đánh giá là nơi hoàn hảo cho các gia đình đang tìm kiếm một nền giáo dục theo phong cách tự do nhấn mạnh vào nghệ thuật, vui chơi ngoài trời, tâm linh, không ngồi học trước máy tính và có cách tiếp cận toàn diện hơn để đánh giá.
Tuy nhiên, nền giáo dục Waldorf thực sự là như thế nào và liệu đó có phải là sự lựa chọn phù hợp với mong muốn của ba mẹ và các con hay không? Trong bài viết này, AVAKids sẽ giúp ba mẹ có cái nhìn toàn diện hơn về phương pháp giáo dục Waldorf.
1Lịch sử và Bối cảnh của trường Waldorf
Trường Waldorf đầu tiên được thành lập tại Đức vào năm 1919 bởi nhà triết học Rudolf Steiner. Steiner đã đặt ra thuật ngữ Anthroposophy và đặt nền móng triết lý giáo dục của mình dựa trên ý tưởng rằng mỗi chúng ta là một thực thể tâm linh với sức mạnh thay đổi thế giới. Ông tin tưởng vào việc nuôi dưỡng tất cả các khía cạnh của một đứa trẻ (“cái đầu, trái tim và đôi tay”). Triết lý giảng dạy của các trường Waldorf là nuôi dưỡng trí tuệ, thể chất và tâm hồn của mỗi đứa trẻ.
Rudolf Steiner - nhà sáng lập phương pháp giáo dục Waldorf - Nguồn hình: Freepik
Năm 1928, trường Waldorf đầu tiên được mở ở Mỹ, hiện nay là trường Rudolf Steiner nổi tiếng ở thành phố New York. Theo The New York Times, hiện có 125 trường Waldorf ở Hoa Kỳ và hơn 3.000 trường trên toàn thế giới.
2Những điều nên biết về trường Waldorf
Các trường Waldorf thường bắt đầu từ lớp nhà trẻ, mặc dù một số trường cũng có chương trình mầm non hoặc chương trình dành cho trẻ mới biết đi.
Nhiều trường học tiếp tục đến hết trung học.
Phần lớn các trường Waldorf là trường tư thục, nhưng một số trường công lập và bán công đã áp dụng phương pháp giáo dục Waldorf.
Ở nhiều trường Waldorf, trẻ được học cùng một giáo viên từ lớp 1 đến lớp 8.
Hầu hết các trường Waldorf không sử dụng điểm số (các trường trung học thường làm vậy để đáp ứng các tiêu chuẩn tuyển sinh đại học) nhưng có đánh giá cuối năm, áp dụng một cách tiếp cận toàn diện hơn để đánh giá học tập.
Trường thường không đưa ra các bài kiểm tra tiêu chuẩn; ba mẹ có thể đăng ký độc lập cho con mình trong các kỳ thi đại học khi đến thời điểm.
Những kiến thức cơ bản về đọc thường không được dạy cho đến khi trẻ vào lớp 1 và trẻ sẽ không đọc được cho đến lớp 2.
Sách giáo khoa thường được sử dụng từ lớp 6.
Trong hầu hết các trường hợp, công nghệ không được phép sử dụng trong lớp học.
Nội dung chính của triết lý giáo dục Waldorf là trẻ em học hỏi, trưởng thành và phát triển tốt nhất khi bạn hướng đến tất cả các khía cạnh của chúng, không chỉ là những khía cạnh học thuật.
Trong một trường học Waldorf, ba mẹ sẽ không thấy những đứa trẻ ngồi cả ngày trên bàn học, lắng nghe giáo viên đứng nói trên bục giảng. Thay vào đó, bạn sẽ thấy những đứa trẻ học hỏi thông qua nghệ thuật, vui chơi, nấu ăn, âm nhạc và khám phá bên ngoài.
Những hoạt động nào mà trẻ em thường tham gia?
Trẻ em dành nhiều thời gian hoạt động ở ngoài trời, trong hầu hết mọi thời tiết (trừ trường hợp thời tiết quá xấu).
Màn hình điện tử không được sử dụng trong lớp học và cũng không được khuyến khích sử dụng bên ngoài lớp học.
Các hoạt động chú trọng về tình yêu và tôn trọng thiên nhiên; nhiều hoạt động nghệ thuật sử dụng các vật liệu từ thiên nhiên như lá cây, sáp ong.
Giáo viên sử dụng âm nhạc và kể chuyện để cung cấp nhiều bài học cho trẻ.
Trẻ em tham gia nấu ăn, dọn dẹp, đan lát và làm đồ trang sức.
Vận động và vui chơi được coi là cách học chính ở các lớp đầu tiên.
Trẻ em dành nhiều thời gian hoạt động ở ngoài trời - Nguồn hình Freepik
Thường có nhiều không gian mở để trẻ chơi tự do và mặc dù có chỗ ngồi cho trẻ em nhưng thường không có bàn học truyền thống.
Đồ chơi rất đơn giản, thường bằng gỗ hoặc vải và nhiều đồ chơi được làm thủ công.
Nhiều lớp học có một “bảng thiên nhiên” để tập hợp và sắp xếp các món đồ được đem từ bên ngoài.
Lớp học Waldorf - Nguồn hình Freepik
Phương pháp Waldorf có phải là tôn giáo không?
Tâm linh được nhấn mạnh trong tất cả các khía cạnh của các trường Waldorf, nhưng không có tôn giáo cụ thể nào được tuân theo. Các gia đình được chào đón từ bất kỳ nền tảng hoặc tôn giáo nào.
Nhìn chung, đối tượng lựa chọn các trường Waldorf phổ biến nhất là các bậc cha mẹ tiến bộ, có tư tưởng tự do, những người đang tìm kiếm các lựa chọn giáo dục thay thế cho con cái của họ.
Mặc dù các trường Waldorf đã được định kiến là hấp dẫn đối với các bậc cha mẹ “hippie”, nhưng có nhiều gia đình có hoàn cảnh khác nhau đã chọn cách giáo dục Waldorf cho con cái của họ.
Các trường học ở Waldorf đã gây chú ý trong vài năm qua vì tỷ lệ tiêm chủng thấp; tuy nhiên, các quan chức Waldorf nói rằng họ không có chính sách chính thức về việc tiêm chủng.
Nhân khẩu học và sự đa dạng
Các trường Waldorf không phân biệt đối xử dựa trên chủng tộc, giới tính hoặc tôn giáo. Tuy nhiên, các trường thường không có sự đa dạng chủng tộc. Mỗi trường có hồ sơ nhân khẩu học độc đáo của riêng mình và ba mẹ nên nghiên cứu trường Waldorf mà ba mẹ quan tâm để tìm hiểu thêm.
Vì phần lớn các trường Waldorf là các trường học tư nhân, họ thu hút các gia đình có điều kiện kinh tế theo học, vì vậy các gia đình trung lưu hoặc thượng lưu là đối tượng chính.
Nhiều gia đình tìm đến các trường Waldorf khi họ nhận thấy rằng giáo dục truyền thống không hiệu quả với con mình. Các bậc cha mẹ có nhu cầu đặc biệt, cho dù trẻ bị khuyết tật chậm phát triển, trẻ mắc chứng tự kỷ hay trẻ có năng khiếu, thường thấy mô hình Waldorf có tác dụng. Quy mô lớp học nhỏ, sự chú ý theo từng cá nhân và chú trọng vào “một đứa trẻ toàn diện” thay vì chỉ quan tâm đến học lực.
Mặt khác, nếu ba mẹ đang tìm kiếm một phương pháp giáo dục được điều chỉnh riêng cho nhu cầu của con trẻ hoặc giáo viên được đào tạo đặc biệt, thì Waldorf có thể không phải là lựa chọn phù hợp. Tuy nhiên, mỗi trường đều khác nhau, ba mẹ nên liên hệ trường Waldorf mà mình quan tâm về các hoạt động đáp ứng nhu cầu đặc biệt đưa ra.
Trường Waldorf và Montessori có nhiều điểm tương đồng. Tuy nhiên, hai phương pháp giáo dục này cũng có những khác biệt.
Các trường Waldorf có các cấp lớp riêng biệt mà trẻ em sẽ phải trải qua; Các lớp học Montessori thường kết hợp các nhóm tuổi khác nhau trong một lớp.
Trường Waldorf thường có một giáo viên theo sát học sinh từ lớp này sang lớp khác; Các trường Montessori thường có các giáo viên khác nhau cho mỗi nhóm lớp.
Cả Waldorf và Montessori đều nhấn mạnh việc học thông qua chơi; Cách tiếp cận của Waldorf thường giàu trí tưởng tượng hơn, trong khi Montessori nhấn mạnh “chơi như làm việc”.
Waldorf tin tưởng vào việc nuôi dưỡng tính cá nhân của trẻ em, nhưng áp dụng phương pháp học tập dựa trên giáo viên nhiều hơn, còn phương pháp Montessori thường cho phép trẻ tự lên kế hoạch cho chương trình học.
Đưa ra lựa chọn cuối cùng về trường học cho con là một trong những quyết định cân nhắc nhất. Xét cho cùng, cho con đi học giống như thả một phần trái tim của chúng ta ra thế giới. Chúng ta muốn những điều tốt nhất cho con em mình, để chúng được công nhận và nuôi dưỡng, đồng thời muốn tìm một ngôi trường nơi chúng có thể phát triển toàn diện.
Trường Waldorf có thể phù hợp với ba mẹ, nhưng cũng có thể không. Ba mẹ là người hiểu rõ con mình nhất, vì vậy, nên sắp xếp và đến thăm trực tiếp các trường mà ba mẹ đang cân nhắc. Cũng nên nhớ rằng nếu một trường học không phù hợp với con trẻ thì vẫn còn có những lựa chọn khác. Ba mẹ có quyền lựa chọn và đưa ra quyết định tốt nhất cho con trẻ và chính gia đình của mình.
Nguyệt Minh dịch từ verywellfamily.com
1. What is the Waldorf School Method? The New York Times
2. Randoll D, Peters J. Empirical research on Waldorf education. Educar em Revista. 2015;56:33-47. doi:10.1590/0104-4060.41416
3. TSobo EJ. Play's relation to health and well-being in preschool and kindergarten: A Waldorf (Steiner) education perspective. Int J Play. 2014;3(1):9-23. doi:10.1080/21594937.2014.886102
4. Mezentseva O. Creating harmonious school learning environment: Waldorf education perspective. Int J Adv Res. 2019;7(7):691-696. doi:10.21474/IJAR01/9412
5. Goldshmidt G. Waldorf Education as Spiritual Education. Relig Educ. 2017;44(3):346-363. doi:10.1080/15507394.2017.1294400
Có
Không
