15 Bài học trong phương pháp Shichida ba mẹ nên dạy trẻ

Lựa chọn phương pháp giáo dục sớm phù hợp là điều tất yếu trong quá trình nuôi dạy trẻ. Ba mẹ có thể tham khảo phương pháp Shichida đến từ Nhật Bản giúp trẻ phát triển toàn diện thể chất và tinh thần, được giới thiệu ở bài viết sau.

1Phương pháp Shichida là gì?

Phương pháp giáo dục sớm Shichida là phương pháp phát triển tiềm năng của trẻ một cách toàn diện thông qua việc kích thích 5 giác quan (thị giác, thính giác, khứu giác, vị giác và xúc giác).

Phương pháp này mang tên của vị giáo sư đáng kính người Nhật Bản Makoto Shichida, người đã dành hơn 40 năm nghiên cứu về lĩnh vực giáo dục sớm. Ông đã đúc kết toàn bộ công trình nghiên cứu của mình thành một phương pháp đơn giản, hiệu quả, có nhiều quốc gia áp dụng.

2Trẻ mấy tuổi có thể áp dụng phương pháp Shichida?

Phương pháp giáo dục Shichida có thể áp dụng được cho trẻ từ 0 tới 8 tuổi, với các giai đoạn như sau:

• Giai đoạn 1 - Thai kỳ - Trẻ có tiềm năng vô hạn
• Giai đoạn 2 - Từ 0 đến 3 tuổi - Trẻ có vô số khả năng cần phát triển
• Giai đoạn 3 - Từ 3 đến 6 tuổi - Não trái và não phải phát triển rõ rệt
• Giai đoạn 4 - Từ 6 đến 8 tuổi - Não bộ đã phát triển hoàn thiện

Do đó ba mẹ nên áp dụng phương pháp giáo dục này cho trẻ từ 8 tuổi trở xuống và áp dụng càng sớm càng tốt vì phương pháp Shichida sẽ giúp trẻ phát triển não bộ.

3Lợi ích khi áp dụng phương pháp giáo dục Shichida

Giúp phát triển trí não

Lợi ích quan trọng nhất của phương pháp Shichida là sự phát triển đồng bộ và hoàn thiện của trẻ ở cả bán cầu não trái và bán cầu não phải. Ba mẹ sẽ dạy trẻ tư duy logic suy luận cũng như tư duy sáng tạo, giáo dục cảm xúc cho trẻ.

Chức năng não trái, não phải

Giáo dục tinh thần cho trẻ

Khi nhắc đến sự lễ phép và tính tự giác của trẻ nhỏ thì có lẽ Nhật Bản sẽ là nơi mà nhiều ba mẹ nghĩ đến, phương pháp Shichida cũng không là ngoại lệ. Phương pháp giáo dục này giúp trẻ phát triển nhận thức đạo đức, chiều sâu tâm hồn và cách ứng xử lễ phép với mọi người xung quanh. 

Giáo dục thể chất

Thể chất khỏe mạnh là nền tảng để phát triển tư duy, vì thế phương pháp Shichida cũng rất chú trọng đến các hoạt động thể dục thể thao cho trẻ. Vừa học vừa chơi cùng con là điều mà ba mẹ có thể làm khi áp dụng phương pháp..

Giáo dục dinh dưỡng

“Có thực mới vực được đạo”, để cung cấp đủ năng lượng cần thiết cho trẻ nhỏ trong một ngày vừa học vừa chơi, ba mẹ cần nắm được nhu cầu dinh dưỡng của trẻ, cũng như thói quen ăn uống của con mình.

4Nguyên tắc "vàng" trong phương pháp Shichida

Sự yêu thương

Tình thương đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc nuôi dưỡng và phát triển tâm hồn của trẻ. Một em bé được lớn lên trong tình yêu thương của ba mẹ sẽ có trái tim rộng mở. Vì vậy, ba mẹ hãy thoải mái gắn kết yêu thương với con khi áp dụng phương pháp Shichida nhé.

Sự nghiêm khắc

Kỷ luật không nước mắt đơn giản là việc ba mẹ có một sự nghiêm nghị và kiên định trong việc chỉnh sửa những lỗi lầm cho con, để cho con có cơ hội được tự mình đứng dậy, sửa sai và đi tiếp.

Sự tin tưởng

Để có thể làm được những điều trên thì ba mẹ cần có sự tin tưởng khá lớn ở nơi con mình. Ba mẹ hãy yên tâm rằng niềm tin có sức mạnh rất to lớn, và nó có thể biến sự tự ti, thụ động thành sự tự giác và chủ động ở trẻ.

5Những nội dung trong phương pháp giáo dục Shichida

Dạy con cảm thụ âm thanh

Ba mẹ có thể cho con nghe những bài hát thiếu nhi, nhạc cổ điển, không lời. Sau đó, ba mẹ đặt ra những câu hỏi như: 

• “Con có thích bài nhạc đó không?”
• “Tại sao con lại thích/ không thích bài nhạc đó?”

Ngoài ra, cha mẹ có thể cùng con tập hát, và chơi các nhạc cụ đơn giản như organ cho bé, làm đồ chơi âm nhạc cho trẻ mầm non,...

Đồ chơi đàn piano VBCare VBC s680

Dạy học bằng thẻ Flashcard và hình minh họa

Trước mỗi buổi học theo phương pháp Shichida, ba mẹ chuẩn bị cho con các bộ flash card theo chủ đề như “thế giới động vật”, “trái cây”, “quốc kỳ các nước”, “cách xưng hô trong tiếng Anh”,.. 

Đến buổi học, hãy đọc cho trẻ nghe từng thẻ một, sau khi đọc 10 thẻ, cha mẹ hãy hỏi lại xem trẻ đã nhớ chưa. Hãy để các thẻ trẻ đã nhớ vào bộ “nhớ”, và các thẻ chưa nhớ vào bộ “quên”. Sau đó đọc lại cho trẻ các thẻ mà trẻ quên, cũng như bổ sung các thẻ mới.

Phân biệt hình dáng

Hãy cho trẻ chơi với các đồ chơi đa dạng về hình dáng và kích thước như: Khối to, khối nhỏ, khối cầu, khối vuông, khối tam giác,... Mục đích là phát triển tư duy về hình học và không gian cho trẻ.

Đồ chơi nhận dạng hình khối chú bướm ngộ nghĩnh Fisher Price 19 CDC22

Dạy trẻ nhận biết màu sắc

Để dạy trẻ phân biệt màu sắc, ba mẹ có thể đặt ra các câu hỏi đơn giản như: “Cái bàn/ bức tường/ trái dâu.. này màu gì con nhỉ”, và ba mẹ sẽ lắng nghe câu trả lời của con và chỉnh lại cho con nếu cần thiết. 

Ba mẹ áp dụng phương pháp dạy trẻ nhận biết màu sắc nên lưu ý là đối với trẻ nhỏ thì việc nhận diện và nhớ tên các màu vẫn khá khó, do vậy trẻ có thể bị sai nhiều, ba mẹ cần có sự kiên nhẫn nhất định.

Nhận biết kích thước

Dạy trẻ biết lớn nhỏ là một phần của phương pháp Shichida, ba mẹ có thể dùng các vật dụng trong nhà như đồ chơi, bàn ghế, hoặc các loại thú cưng có khác biệt về kích cỡ. Ba mẹ cho trẻ nhận biết từ dễ đến khó:

• Bắt đầu từ những vật có kích thước khác biệt lớn như ngôi nhà và chiếc giày
• Mức trung bình là khác biệt ít như quả bóng và trái chanh
• Mức khó như hai quả cam chỉ khác biệt một chút

Rèn luyện ngón tay

Ba mẹ dạy con cách sử dụng ngón tay linh hoạt bằng cách tập cho con cầm nắm và sử dụng các công cụ đơn giản. Đầu tiên là các khối đồ chơi hình học, sau đó cha mẹ có thể dạy cho con cầm muỗng, chén.

Đồ chơi xếp khối VBCare VBC-NK8824

Phát triển 5 giác quan

Để phát triển cùng lúc cả 5 giác quan, cha mẹ có thể tổ chức các buổi dã ngoại cùng con theo phương pháp Shichida. Việc đi picnic ở công viên, bảo tàng, hoặc khu vui chơi trẻ em TPHCM, sẽ giúp trẻ tiếp xúc với thế giới xung quanh bằng cả 5 giác quan.

Đọc truyện

Truyện tranh dành cho bé là một nguồn kiến thức vô cùng phong phú và giá trị, vì truyện còn giúp cho bé giải trí, phát triển cảm xúc, trí tưởng tượng. Ngoài ra, hoạt động này còn dạy trẻ thích đọc sách.

Skinship

Ba mẹ đừng ngại thể hiện tình cảm cho con trẻ. Hãy nắm tay và dắt con đi chơi, bế khi con còn nhỏ và cõng khi con đã lớn một chút, ôm con mỗi khi đi làm về. Điều này không chỉ thiết lập mối quan hệ vững chắc giữa trẻ và ba mẹ mà còn giúp xua tan đi mệt nhọc của ba mẹ nữa.

Nhận biết số

Cũng quan trọng không kém trong phương pháp Shichida là việc cho trẻ nhận biết mặt số từ nhỏ. Ba mẹ hãy dùng phương pháp flashcard hoặc dùng đồ chơi số học. Điều này giúp trẻ có nền tảng để phát triển tư duy tính toán, suy luận.

Đồ chơi lắp ráp tàu lửa học đếm số Lego Duplo 10954 (23 chi tiết)

Trò chơi phán đoán

Để chơi trò phán đoán với trẻ, trước hết ba mẹ hãy lên danh sách các vật dụng/ con vật/ chữ cái mà cha mẹ muốn con đoán. Sau đó hãy cho trẻ một vài gợi ý về đặc điểm nhận dạng của các vật dụng đó.

Ví dụ: “Đố con, con gì có bốn chân, lại được nuôi để giữ nhà? Đó chính là con chó. Vậy thì con gì cũng có bốn chân nhưng lại được nuôi để bắt chuột? Đúng rồi, đó là con mèo.”

Luyện trí nhớ

Phương pháp Shichida giúp trẻ phát triển não bộ theo nhiều mặt, như là trí nhớ. Các trò chơi với flash card, học thuộc bài hát, hoặc học các câu giao tiếp ngắn trong tiếng Anh cũng là một cách để luyện trí nhớ của trẻ.

Chơi trò ám thị

Khi học và chơi cùng con trẻ, các lời nhận xét của cha mẹ sẽ được bé tiếp thu và nhớ rất rõ, còn gọi là ám thị. Vì vậy, việc lựa chọn những khoảnh khắc con làm đúng để khen con và hạn chế chê con đến tối thiểu là hai việc rất quan trọng.

Học vẽ

Ba mẹ cũng có thể phát triển khả năng nghệ thuật của con bằng việc cho bé học vẽ.

Dạy trẻ so sánh

Phương pháp Shichida giúp trẻ học cách so sánh sự khác biệt giữa các sự vật, như việc phân biệt lớn nhỏ, phân biệt màu sắc, phân biệt mặt số,...

6Một số lưu ý khi áp dụng phương pháp giáo dục sớm Shichida

Đừng tập trung vào khuyết điểm

Thay vì la con vì con làm sai, ba mẹ có thể học cách khen trẻ mầm non, trẻ từ 6 đến 8 tuổi, để tạo động lực cho con.

Đừng tạo áp lực

Không có lợi ích gì từ việc tạo áp lực cho trẻ, hãy để trẻ phát triển theo tốc độ mà trẻ cảm thấy phù hợp.

Để trẻ tự do phát triển

Mỗi đứa bé đều có những tiềm năng khác nhau, do vậy ba mẹ hãy tìm hiểu xem con mình phù hợp với điều gì bằng cách thử nghiệm cùng con những trải nghiệm khác nhau nhé

Không so sánh trẻ 

Việc so sánh con mình với “con nhà người ta” là việc cấm kỵ trong phương pháp Shichida. Mỗi đứa bé đều có những hoàn cảnh phát triển khác nhau, do vậy việc phát triển theo các hướng khác nhau là không tránh khỏi.

7Đôi lời từ AVAKids

Việc tìm kiếm cách dạy con phù hợp quả thật là điều không dễ dàng, nhưng ba mẹ hãy vững tâm vì ngoài phương pháp Shichida còn có rất nhiều phương pháp khác. Điều quan trọng nhất vẫn là sự yêu thương và quan tâm của ba mẹ dành cho con, vì tất cả các phương pháp đều bắt đầu từ mong muốn cho con phát triển tốt nhất đúng không nào.

Minh Phúc tổng hợp

Kiểm duyệt bởi Trúc Lâm