Cách kích sữa sau sinh mổ hiệu quả: 1 mẹo giúp sữa về nhanh, an toàn

Sau sinh mổ, nhiều mẹ gặp tình trạng sữa về chậm hoặc ít, khiến hành trình nuôi con bằng sữa mẹ trở nên áp lực. Tuy nhiên, nếu hiểu đúng nguyên nhân và có phương pháp kích sữa phù hợp, mẹ hoàn toàn có thể cải thiện tình trạng này, giúp sữa về nhanh và dồi dào. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn mẹ cách kích sữa sau sinh mổ an toàn, hiệu quả, dễ thực hiện ngay tại nhà.

1Các nguyên nhân mẹ không có sữa sau sinh mổ hay sữa về chậm

Trước khi thực hiện cách kích sữa sau sinh mổ, mẹ hãy tìm hiểu những nguyên nhân khiến cho mẹ không có sữa sau sinh mổ. 

Do ảnh hưởng của thuốc 

Trong quá trình sinh mổ, người mẹ sẽ được chỉ định dùng thuốc gây tê hoặc dùng thuốc gây mê trong một số trường hợp đặc biệt. Điều này gây ảnh hưởng tới khả năng tiết sữa của mẹ. Việc sử dụng thuốc kháng sinh chống nhiễm trùng hậu phẫu cũng sẽ làm ức chế hormone sản xuất sữa và gây mất sữa.

Không cho con bú ngay

Sau khi sinh mổ, mẹ không thể cho con bú ngay mà phải đợi khoảng 2 tiếng sau phẫu thuật khiến sữa không về được. Bên cạnh đó, việc mẹ và bé không được thực hiện da kề da với nhau ngay sau khi sinh sẽ không làm kích thích tuyến sữa.

Cho con bú sai cách

Không riêng gì phụ nữ sinh mổ mà ngay cả sinh thường, việc mẹ cho con bú sai cách hay cho con dùng sữa ngoài sau khi sinh sẽ dẫn đến khả năng không có sữa sau sinh. Chính vì lý do này, phụ nữ sau sinh luôn tìm kiếm cách kích sữa sau sinh mổ.

Cho con bú sai cách là nguyên nhân dẫn đến việc mẹ không có sữa. Ảnh: Internet

Vết mổ ảnh hưởng

Táo bón là một hiện tượng mẹ thường gặp phải sau khi sinh con. Kèm với vết mổ và tầng sinh môn bị tổn thương sẽ khiến mẹ ăn uống không ngon, ngủ không đủ giấc, từ đó cơ thể không hấp thụ đủ chất dinh dưỡng để tiết sữa cho bé bú. Ngoài ra, stress, mệt mỏi sau ca mổ cũng khiến quá trình tiết sữa bị gián đoạn.

2Sau sinh mổ bao lâu thì sữa về?

Thông thường, sữa non sẽ bắt đầu xuất hiện trong vòng 24 – 72 giờ sau sinh. Tuy nhiên, với mẹ sinh mổ, thời gian này có thể chậm hơn 3 – 5 ngày. Điều này là hoàn toàn bình thường. Điều quan trọng là mẹ phải biết cách kích sữa đều đặn để cơ thể nhận tín hiệu cần tiết sữa cho bé.

Cách nhận biết sữa đã về

Mẹ có thể cảm nhận sữa đang về thông qua một số dấu hiệu sau:

• Ngực căng, nặng và có cảm giác châm chích nhẹ.
• Khi ấn nhẹ vào quầng vú thấy có tia sữa chảy ra.
• Bé bú xong no lâu hơn, ngủ sâu hơn.

35 cách kích sữa sau sinh mổ hiện đại

Mẹ có thể tham khảo ngay 5 cách kích sữa sau sinh mổ bằng phương pháp hiện đại dưới đây để có nguồn sữa cho con bú.

3.1 Hút sữa đều đặn theo lịch

Hút sữa đều đặn là cách kích sữa sau sinh mổ đem lại hiệu quả cao

• Hút sữa đều đặn theo các khung giờ cố định.
• Mỗi lần hút cách nhau khoảng 3 tiếng để cơ thể mẹ có thể bắt được tín hiệu và tiết sữa thường xuyên hơn
• Mẹ có thể tham khảo lịch hút sữa sau: 6h sáng – 9h30 sáng – 13h chiều – 17h chiều – 21h tối – 24h đêm (nếu có thể).
• Chia thành 2 đợt hút sữa, mỗi đợt kéo dài từ 15 – 30 phút. Đợt 1 bắt đầu hút cho đến khi gần kiệt hết bầu sữa thì nghỉ 10 phút, sau đó sẽ hút đợt 2. 

Mẹ nên làm những điều sau trước khi thực hiện cách kích sữa sau sinh mổ này:

• Uống một ly sữa nóng hoặc nước ấm
• Massage bầu ngực nhẹ nhàng để báo hiệu cho cơ thể tiết sữa
• Vệ sinh sạch núm vú bằng nước ấm

Kích sữa sau sinh mổ bằng cách hút sữa đều đặn theo lịch. Ảnh: Internet

3.2 Cho bé bú ngay khi chào đời

Theo các nghiên cứu khoa học, sữa non màu vàng có hàm lượng dinh dưỡng cao gấp đôi sữa trưởng thành màu trắng. Vì vậy, việc vắt bỏ sữa non là một việc làm cực kỳ sai lầm mà nhiều mẹ mắc phải. Sữa non giúp nâng cao hệ miễn dịch của trẻ rất tốt.

Cách kích sữa sau sinh mổ tốt nhất là cho con bú ngay sau khi chào đời. Nếu sức khỏe của mẹ không được tốt, chưa thể tự cho con bú được thì hãy nghỉ ngơi 1 – 3 tiếng rồi cố gắng cho con bú càng sớm càng tốt, kèm theo việc massage bầu ngực. 

Tuyệt đối không được cho con bú trễ quá 5 tiếng vì chất lượng sữa non lúc này sẽ giảm đi nhiều và khả năng tắc sữa sẽ tăng lên. Ngoài ra, cho trẻ bú mẹ ngay sau khi sinh còn giúp cho mẹ giảm bớt cảm giác đau đớn, tử cung co bóp tốt hơn để đẩy sản dịch ra ngoài. 

3.3 Âu yếm bé thường xuyên

Việc mẹ âu yếm bé của mình thường xuyên là một cách kích sữa sau sinh mổ và sinh thường hiệu quả. Việc này thúc đẩy nồng độ oxytocin và prolactin trong cơ thể mẹ tăng lên, giúp mẹ tiết sữa hiệu quả hơn.

3.4 Phương pháp da kề da giúp kích sữa sau sinh mổ

Da kề da giữa mẹ và bé ngay sau khi chào đời là một trong những cách kích sữa sau sinh mổ tốt nhất. Khi được ôm con của mình vào lòng, cảm xúc hạnh phúc của mẹ tăng lên, từ đó giúp kích thích lượng hormone tiết sữa hoạt động hiệu quả và trơn tru hơn. Do đó, mẹ có thể áp dụng cách kích sữa sau sinh mổ là da kề da ngay sau sinh.

Da kề da ngay sau khi sinh là cách kích sữa tuyệt vời nhất. Ảnh: Internet

3.5 Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp

Một chế độ dinh dưỡng phù hợp góp phần vô cùng quan trọng trong việc kích sữa sau sinh mổ dành cho mẹ, giúp mẹ tăng lượng sữa về cho con bú.

Bổ sung những thực phẩm chứa nhiều vitamin, khoáng chất và phytoestrogen vào thực đơn của phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ cũng là một cách kích sữa sau sinh mổ. Bên cạnh đó, sản phụ cần bổ sung nhiều nước và sữa ấm, tránh xa các thực phẩm gây mất sữa.

45 cách kích sữa sau sinh mổ theo dân gian

Ngoài các cách kích sữa sau sinh mổ hiện đại thì những cách kích sữa sau sinh mổ theo dân gian cũng rất hiệu quả, mẹ có thể tham khảo để gọi sữa về.

4.1 Cách kích sữa sau sinh mổ bằng lá mít

Lá mít là cách kích sữa sau sinh mổ dân gian dễ thực hiện. Ảnh: Internet

Cách kích sữa sau sinh mổ bằng lá mít được thực hiện như sau:

• Chuẩn bị 7 lá mít (nếu là con trai) hoặc 9 lá mít (nếu là con gái), rửa sạch, để ráo, sau đó cho vào nồi nước sôi.
• Lấy chiếc lược chải đầu của mình, nhúng vào nước lá mít, rồi chải lên bầu ngực theo chiều xuôi 7 lần (đẻ con trai), 9 lần (đẻ con gái), làm nhiều lần cho đến khi sữa về. 
• Ngoài ra, mẹ cũng có thể dùng khăn xô lau lên đầu ti bằng nước đun lá mít để lấy đi những chất bẩn, giúp thông tắc tia sữa, cho mẹ có nhiều sữa về hơn.

4.2 Dùng lược gỗ chải bầu ngực để "gọi" sữa về

Cách kích sữa sau sinh mổ được dân gian lưu truyền đó là dùng lược gỗ. Cách thực hiện như sau:

• Khi đi sinh, hãy mang theo một chiếc lược gỗ nhỏ để chải lên bầu ngực của mẹ, làm như vậy để giúp gọi sữa về nhanh hơn.
• Nếu sinh con trai thì dùng lược chải 7 cái mỗi bên ngực, sinh con gái thì chải 9 cái mỗi bên ngực.
• Mẹ chải lặp lại nhiều lần trong ngày, mỗi khi rảnh.
• Sữa sẽ về đầy cả 2 bầu ngực sau vài lần chải.

4.3 Kích sữa sau sinh mổ bằng nước lá chè vằng

Nước chè vằng hỗ trợ rất tốt cho việc gọi sữa về. Ảnh: Internet

Chè vằng là một loại thảo dược thiên nhiên quý hiếm. Loại chè này có công dụng rất tốt đối với phụ nữ sau sinh, giúp mẹ gọi sữa về khi có hiện tượng mất sữa. Do đó, cách kích sữa sau sinh mổ bằng chè vằng rất thông dụng:

• Lấy 2 nhúm nhỏ chè vằng bỏ vào nước đã đun sôi để ủ chè.
• Sau đó, đun sôi trên bếp với lửa nhỏ thêm 15 phút để chè vằng có thể tiết hết các chất dinh dưỡng của nó.
• Nước chè sẽ có màu vàng đậm,mùi thơm đặc trưng.
• Mẹ sau sinh có thể uống chè vằng 2 ly mỗi ngày vào buổi sáng và chiều tối thay nước lọc là một cách kích sữa sau sinh mổ cực kỳ hiệu quả.
• Tuy nhiên, không nên lạm dụng vì có thể sẽ phản tác dụng.

4.4 Sử dụng lá dứa

Nếu sinh con gái, lấy 9 búp lá dứa, sinh con trai, rút 7 búp lá dứa, rửa sạch, để ráo, lấy phần búp trắng bên dưới, bỏ phần lá xanh. Thái nhỏ những búp trắng, hầm với xương hoặc nấu với thịt nạc.

Cho mẹ sau sinh ăn 2 lần/ ngày cả nước lẫn cái chính là cách kích sữa sau sinh mổ hiệu quả, để dòng sữa mẹ thơm ngọt về cho bé. Trong lá dứa chứa nhiều vitamin B, C tốt cho sức khỏe của mẹ sau sinh mổ. 

4.5 Men rượu trắng giúp kích sữa sau sinh mổ

Trộn men và rượu trắng lại với nhau ta được một hỗn hợp mềm, xốp. Lấy hỗn hợp đó đắp xung quanh ngực làm bầu ngực mẹ ấm nóng lên sẽ kích thích sự lưu thông sữa trong ống dẫn sữa về nhanh hơn. Sau khi thực hiện cách kích sữa sau sinh mổ này, mẹ hãy lau sạch ngực bằng khăn ấm nhé.

5Sai lầm cần tránh khi kích sữa sau sinh mổ

Việc kích sữa sau sinh mổ là một quá trình cần kiên nhẫn và đúng cách. Tuy nhiên, nhiều mẹ thường mắc phải những sai lầm dưới đây, khiến lượng sữa ít đi hoặc không thể duy trì nguồn sữa lâu dài:

• Chỉ cho bé bú khi thấy sữa về nhiều: Đây là một hiểu lầm phổ biến. Thực tế, cho bé bú thường xuyên từ sớm chính là cách tốt nhất để kích thích tuyến sữa hoạt động mạnh mẽ hơn. Nếu đợi đến khi sữa về mới cho bé bú, mẹ sẽ bỏ lỡ "giai đoạn vàng" để khởi động nguồn sữa tự nhiên.
• Dừng kích sữa nếu sữa chưa về sau vài ngày: Một số mẹ nản lòng khi thấy sữa chưa về sau 2–3 ngày nên bỏ cuộc. Tuy nhiên, với mẹ sinh mổ, sữa thường về muộn hơn so với sinh thường. Việc kiên trì kích sữa đúng cách trong 5–7 ngày đầu là rất quan trọng để thiết lập nguồn sữa ổn định.
• Dùng máy hút sữa không đều, sai kỹ thuật: Hút sữa không đúng giờ, hút quá mạnh hoặc dùng phễu không phù hợp có thể làm tổn thương đầu ti, gây đau và khiến sữa ra kém. Mẹ nên tìm hiểu cách dùng máy hút chuẩn, ưu tiên chế độ massage trước khi hút để tăng hiệu quả.
• Ăn uống kiêng khem quá mức: Nhiều mẹ sau sinh mổ e ngại vấn đề tiêu hóa nên ăn rất ít hoặc kiêng nhiều món bổ dưỡng. Tuy nhiên, dinh dưỡng đầy đủ là yếu tố then chốt để cơ thể có nguyên liệu sản xuất sữa. Mẹ nên ăn uống đa dạng, đủ chất (đạm, vitamin, khoáng…) và bổ sung thêm nước ấm thường xuyên.

Những sai lầm trên nếu không được nhận diện và điều chỉnh sớm có thể khiến quá trình tạo sữa bị trì trệ, ảnh hưởng trực tiếp đến hành trình nuôi con bằng sữa mẹ. Mẹ hãy kiên trì và tìm đúng phương pháp để kích sữa hiệu quả, an toàn sau sinh mổ. Nếu bạn cần mình viết thêm phần mẹo giúp kích sữa nhanh sau sinh mổ, mình có thể bổ sung ngay.

6Lưu ý mẹ cần biết tránh bị mất sữa sau sinh

Mẹ sinh bé bằng phương pháp thường hay mổ đều phải lưu ý những điều sau để tránh bị tình trạng mất sữa:

• Sau sinh nên ăn những thực phẩm giúp bổ sung chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể và thực phẩm lợi sữa. Tránh các thực phẩm gây mất sữa sau sinh.
• Cho bé bú mẹ càng sớm càng tốt, cho bé bú nhiều hơn và bú đúng cách là một cách kích sữa sau sinh mổ hiệu quả nhất.
• Thường xuyên massage ngực để thông tắc tia sữa, kích thích sữa về.
• Uống ít nhất 2,5 lít nước mỗi ngày.
• Tránh để cơ thể rơi vào tình trạng mệt mỏi, căng thẳng, giữ cho tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc và sinh hoạt đầy đủ
• Hút sữa đều đặn theo lịch hàng ngày, đúng vào mỗi khung giờ nhất định.

7Câu hỏi thường gặp

7.1 Sinh mổ 3 ngày chưa có sữa, phải làm sao?

Tiếp tục kích sữa đều đặn bằng tay hoặc máy, giữ tinh thần lạc quan và bổ sung dinh dưỡng hợp lý. Cơ thể sẽ đáp ứng dần.

7.2 Có cần uống thuốc lợi sữa không?

Chỉ nên dùng khi có chỉ định từ bác sĩ. Ưu tiên các biện pháp tự nhiên trước.

7.3 Kích sữa ban đêm có cần không?

Có. Ban đêm là thời điểm cơ thể tiết nhiều prolactin nhất. Nên kích 1 – 2 lần vào khung giờ 1–5h sáng.

Nếu chẳng may mẹ gặp tình trạng mất sữa thì cũng đừng quá lo lắng vì đây là một trường hợp thường gặp của phụ nữ sau sinh. AVAKids hi vọng rằng những cách kích sữa sau sinh mổ trên đây có thể giúp mẹ tìm ra biện pháp giải quyết và không còn khó khăn mỗi khi bị mất sữa nữa nhé!

Các bài viết của AVAKids/Vũ Trụ Bỉm Sữa chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chuẩn đoán hoặc điều trị y khoa.