Vì sao ba mẹ nên nuôi dưỡng lòng tự tôn cho trẻ? Giúp trẻ hình thành lòng tự tôn bằng những phương thức đơn giản

Lòng tự tôn lành mạnh là một trong những yếu tố quan trọng nhất để trẻ phát triển một cách khỏe mạnh. Mối quan hệ bạn bè, hành vi và cảm xúc của trẻ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ xử lý những thất bại, áp lực cùng lứa tuổi và những khó khăn khác trong suốt cuộc đời.

Lòng tự tôn lành mạnh là một trong những yếu tố quan trọng nhất để trẻ phát triển một cách khỏe mạnh. Nguồn ảnh: Agung Pandit by Pexels

Lòng tự tôn tích cực cũng là một cách duy trì sức khoẻ tinh thần tốt. Việc nuôi dưỡng sự tự tin góp phần giúp trẻ thúc đẩy hành vi xã hội theo hướng tốt hơn. Đây là bước đệm nâng đỡ trẻ khi chúng trải qua những tình huống căng thẳng và tiêu cực. 

Dưới đây là một số cách nhỏ nhưng quan trọng  mà cha mẹ có thể tác động tới lòng tự tôn của con một cách tích cực mỗi ngày.

1Hiểu đúng về lòng tự tôn lành mạnh 

Lòng tự tôn về cơ bản là cách con trẻ tự nhìn nhận chính mình, bao gồm những gì chúng nghĩ về bản thân và khả năng làm mọi thứ. Nó được hình thành bởi mức độ trẻ cảm thấy được yêu thương và được ủng hộ, khích lệ hoặc mức độ chỉ trích mà trẻ nhận được từ  những người quan trọng trong cuộc sống, như cha mẹ và thầy cô.

Lòng tự tôn là cách con trẻ tự nhìn nhận chính mình. Nguồn ảnh: Nataliya by Pexels

Tự tin không có nghĩa là suy nghĩ rằng mình là “trung tâm của vũ trụ” hay những nhu cầu của bản thân quan trọng hơn của người khác. Tương tự như vậy, lòng tự tôn lành mạnh không đồng nghĩa với tính kiêu ngạo, yêu thương bản thân thái quá hoặc đặc quyền hơn người. Cha mẹ cần cân bằng lòng tự tôn của trẻ với những giá trị quan trọng khác như biết đồng cảm, tử tế, thái độ cư xử đúng mực, biết khoan dung và lòng biết ơn.

2Thể hiện tình yêu thương vô điều kiện với trẻ mỗi ngày

Việc trẻ thấy được cha mẹ yêu chúng nhiều như thế nào sẽ tạo cho trẻ cảm giác an toàn và thân thuộc, điều này quan trọng trong việc giúp trẻ nhìn nhận về bản thân mình. Tình yêu thương vô điều kiện của cha mẹ đặt nền tảng cho tất cả những mối quan hệ lành mạnh và bền chặt mà chúng sẽ hình thành trong suốt cuộc đời về sau của con trẻ. 

Tình yêu thương của cha mẹ đặt nền tảng cho những mối quan hệ lành mạnh hình thành trong suốt cuộc đời con trẻ. Nguồn ảnh: Katie E by Pexels

Vì vậy hãy dành cho con những cái ôm ấm áp mỗi khi nói tạm biệt, xích lại gần nhau và đọc sách, bày tỏ tình yêu thương của bạn mỗi ngày. Khi con bạn lớn lên, nền tảng tình yêu thương này sẽ giúp chúng tiếp tục xây dựng các vòng tròn xã hội của riêng mình, kết bạn và hành thành các mối quan hệ bền chặt với bạn bè.

3Chơi đùa vui vẻ cùng con

Khi cha mẹ chơi cùng trẻ, hãy thể hiện cho con thấy rằng bạn sẵn lòng và trân quý những khoảnh khắc quý giá đó. Việc dành thời gian vui vẻ bên con thực sự sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cả bạn và bé.

Dành thời gian vui vẻ bên con thực sự sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cả bạn và bé. Nguồn ảnh: Gustavo by Pexels

Khi tham gia vào các trò chơi lành mạnh, không chỉ giúp trẻ phát triển sự tự tin về khả năng trở thành một người thú vị và vui vẻ - người có thể hình thành các mối quan hệ xã hội vững chắc, mà các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ hạnh phúc của trẻ sẽ tăng lên và nguy cơ trầm cảm lo âu được giảm xuống.

Khoảnh khắc chơi đùa cùng con thật sự rất quý giá. Nguồn ảnh: Monstera by Pexels

Xây dựng sự tự tin cũng sẽ giúp con bạn sẵn sàng quay lại trường học và tham gia vào các hoạt động ngoại khóa sau một thời gian dài giãn cách xã hội. Thêm vào đó, vui chơi giải trí là một liều thuốc giảm stress hiệu quả cho cả bạn và con. 

Bài viết liên quan: Mẹ đã biết cách giúp trẻ phát triển khi tự chơi một mình chưa?

4Tạo cho trẻ tinh thần trách nhiệm và cơ hội làm việc nhà

Việc chịu trách nhiệm về những công việc nhỏ trong nhà phù hợp với độ tuổi sẽ mang lại cho trẻ cảm giác đạt được thành tựu. Ngay cả khi con bạn không thực hiện một cách hoàn hảo, hãy cho con biết bạn đánh giá cao những nỗ lực của chúng. Cha mẹ nên khen ngợi con vì tất cả những việc đã hoàn thành và trấn an con rằng từ từ sẽ làm tốt hơn trong mọi việc, bao gồm cả việc nhà.

Việc chịu trách nhiệm về những công việc nhỏ trong nhà sẽ mang lại cho trẻ cảm giác đạt được thành tựu. Nguồn ảnh: PNG production by Pexels

Khi tham gia vào một số việc nhà cũng mang lại cho trẻ khả năng kiểm soát cuộc sống của mình. Dần dần, nhờ việc có trách nhiệm với những công việc nhỏ nhặt trong nhà, trẻ học được sự tự tin và kiên cường hơn trong cuộc sống.

5Khuyến khích sự tự lập

Những năm tháng tiểu học là khoảng thời gian mà trẻ có thể phát triển khả năng tự lập một cách nhanh chóng. Đến độ tuổi trung học cơ sở, một số trẻ bắt đầu muốn dành thời gian ở nhà một mình, tự đi học hay giúp đỡ các em trong nhà.

Đến độ tuổi trung học cơ sở, một số trẻ bắt đầu muốn dành thời gian ở nhà một mình, tự đi học hay giúp đỡ các em trong nhà. Nguồn ảnh: Olia by Pexels

Việc cha mẹ để con trẻ học cách tự lập rất quan trọng. Thực tế, một số việc bạn nên để trẻ tự thực hiện như: tự tìm cách nói chuyện với giáo viên về bất kỳ vấn đề gặp phải, sắp xếp cách học hiệu quả, tự chuẩn bị đồng phục đi học gọn gàng đầy đủ, v.v. Những bậc phụ huynh theo dõi con quá sát sao được mệnh danh là "cha mẹ trực thăng" sẽ ngầm hủy hoại khả năng tự làm mọi việc và ảnh hưởng không tốt đến lòng tự tôn của trẻ. Điều đó cũng khiến trẻ dần đánh mất quyền tự chủ của bản thân.

Cha mẹ nên để trẻ học cách tự đi trên chính đôi chân của mình. Nguồn ảnh: Anastasia by Pexels

Hãy lưu ý rằng trường học của con bạn có thể có sự thay đổi so với trước khi xảy ra đại dịch. Một số khu vực sẽ tiếp tục các biện pháp phòng ngừa an toàn nhất định để ngăn chặn sự lây lan của COVID-19. Hãy khuyến khích con bạn tự thích ứng và đặt ra câu hỏi khi chúng gặp thử thách trước khi nhờ cha mẹ can thiệp. Bằng những hành động như vậy, trẻ sẽ dần học được cách tự lập tích cực, sau cùng là lòng tự tôn lành mạnh.

Bài viết liên quan: Mách mẹ 6 cách tạo cho trẻ tính kỷ luật.

6Tránh xúc phạm con trẻ

Khi con trẻ có những hành vi sai trái hoặc làm điều gì đó khiến bạn thất vọng, cha mẹ hãy đảm bảo rằng có thể kiểm soát được hành vi của mình. Cũng giống như nhiều bậc phụ huynh khác, khi con cái làm phiền, có thể bạn sẽ phát cáu và thậm chí tức giận. Trải qua những cảm xúc này là hoàn toàn bình thường, nhưng đừng bôi nhọ con cái hoặc làm chúng cảm thấy xấu hổ. 

Khi con trẻ có những hành vi sai trái, cha mẹ hãy đảm bảo có thể kiểm soát được hành vi của mình. Nguồn ảnh: Brett by Pexels

Lúc nói chuyện với con, cha mẹ phải hết sức bình tĩnh và thực sự tôn trọng trẻ, không nên quát mắng. Cách tốt nhất để cha mẹ làm chủ cảm xúc đó là chấp nhận hậu quả một cách hợp lý và tự nhiên, đồng thời nói với con bằng giọng điệu dễ chịu và thân thiện. 

7Học hỏi kinh nghiệm từ những lần thất bại

Cha mẹ cần cho trẻ biết rằng việc phạm sai lầm cũng rất bình thường, bởi con người không có ai là hoàn hảo. Trẻ con cũng có thể “được” phạm lỗi. Khi đó, trẻ cần được học cách nhìn nhận những lỗi sai như cơ hội tốt để học hỏi và tiến bộ.

Cha mẹ cần cho trẻ biết rằng việc phạm sai lầm cũng rất bình thường. Nguồn: Oleksandr by Pexels

Các phụ huynh hãy kiên nhẫn với con trẻ khi chúng mắc lỗi. Nếu cha mẹ phát hiện chúng cư xử không đúng mực tại trường học hoặc gặp các vấn đề về hành vi, hãy làm tất cả những gì có thể để biến tình huống đó thành cơ hội giúp con bạn phát triển. Với cách làm này, trẻ học được cách nuôi dưỡng lòng tự tin và giúp chúng hiểu rằng việc mắc lỗi không có gì ghê gớm cả, miễn là chúng nhìn nhận sự việc theo hướng tích cực.  

8Xem xét việc sử dụng thiết bị công nghệ điện tử

Trong cuộc sống ngày nay, các thiết bị công nghệ điện tử như điện thoại thông minh, máy tính bảng, máy tính xách tay dần trở thành “vật bất ly thân” với cả cha mẹ và con cái. Mọi người sử dụng chúng để lên mạng trò chuyện cùng bạn bè, học online, bán hàng hay hội họp. Nhất là trong thời gian giãn cách xã hội, xu hướng học tập và làm việc trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến và quan trọng.

Cha mẹ cần quyết định được loại hình hoạt động trực tuyến nào thực sự cần thiết. Nguồn ảnh: Julia M Cameron by Pexels

Tất cả sự kết nối này đều mang tính hai mặt. Nó tích cực bởi vì mọi người có thể làm việc hiệu suất hơn và có thể kết nối với người khác mà không cần ra khỏi nhà. Tuy nhiên, dành thời giờ quá nhiều cho việc sử dụng các thiết bị điện tử cũng để lại những hệ quả tiêu cực. Cha mẹ và con cái không có nhiều thời gian để trò chuyện cùng nhau, vì vậy mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình sẽ bị ảnh hưởng. Đồng thời, cả cha mẹ và con cái cũng sẽ trở nên lười biếng, ngại vận động.

Do đó mỗi gia đình cần quyết định được loại hình hoạt động trực tuyến nào thực sự cần thiết hay chỉ mang tính giải trí. Sau đó lên kế hoạch cân bằng thời gian sử dụng các thiết bị điện tử với các hoạt động khác như đi bộ, đạp xe, đọc sách và chơi trò chơi cùng nhau. 

9Hãy để con trẻ sáng tạo và thể hiện thành quả

Cha mẹ có thể khuyến khích trẻ trưng bày sản phẩm của chúng xung quanh ngôi nhà. Khi trẻ sáng tạo nghệ thuật, sáng tác một câu chuyện hay cùng nhau thực hiện một dự án ở trường học, trẻ cần được cha mẹ lắng nghe thực sự để chia sẻ ý tưởng một cách hồ hởi. Bậc phụ huynh nên hỏi trẻ những câu hỏi đầy quan tâm như: “Con muốn mọi người sẽ cảm nhận về thành quả này như thế nào? Điều con thích nhất trong tác phẩm của mình là gì?”

Khuyến khích trẻ tự do sáng tạo và thể hiện thành quả sẽ giúp bé nuôi dưỡng sự tự tin. Nguồn ảnh: Eren Li by Pexels

Cha mẹ nên cho trẻ cơ hội để thể hiện những gì trẻ đang làm hoặc nói cho trẻ biết rằng những gì chúng đang cố gắng đều xứng đáng nhận được sự chú ý, qua đó nhấn mạnh tầm quan trọng về suy nghĩ và quan điểm của trẻ.

Hãy để trẻ thỏa sức sáng tạo. Nguồn ảnh: Anastasia by Pexels

Ngay cả khi con trẻ chủ yếu làm sản phẩm của chúng ở nhà nhiều hơn ở trường, cha mẹ vẫn nên khích lệ con trưng bày thành quả. Làm như vậy sẽ góp phần xây dựng sự tự tin vào khả năng bản thân của trẻ và khuyến khích trẻ tiếp tục cố gắng chăm chỉ trong sự nỗ lực sáng tạo. 

Bài viết liên quan: Trẻ nhút nhát, thiếu tự tin, cha mẹ cần đọc ngay bài viết này!

10Đôi lời từ AVAKids

Đồng hành cùng trẻ trong quá trình con học cách xây dựng lòng tự tôn là một trong những việc làm ý nghĩa của cha mẹ dành cho con cái. Đôi khi điều đó cần thêm sự nỗ lực rất nhiều từ phụ huynh, AVAKids tin rằng bậc cha mẹ vẫn sẽ cố gắng hết mình để tạo dựng cho con trẻ lòng tự tôn lành mạnh và thành công trong tương lai.

Cha mẹ không nên quá kỳ vọng vào việc con mình phải trở nên hoàn hảo. Nguồn ảnh: Emma by Pexels

Còn một điều AVAKids muốn nhắn nhủ: cha mẹ không nên quá kỳ vọng vào việc con mình phải trở nên hoàn hảo đồng thời không tự gây áp lực bản thân phải làm cha mẹ tốt. Trong cuộc sống sẽ có lúc cha mẹ phạm sai lầm, con cái cũng vậy. Miễn là cha mẹ luôn cố gắng chia sẻ tình yêu thương ấm áp và sự lạc quan tới các thành viên trong gia đình một cách chân thành, tích cực, tạo nền tảng để lòng tự tôn lành mạnh của trẻ được nuôi dưỡng và phát triển. 

Hoài Thương tổng hợp từ Verywellfamily