Khi nào trẻ bắt đầu “ê a”? Bố mẹ nên làm gì để khuyến khích?

Khoảng vài tháng tuổi, trẻ sơ sinh thường sẽ bắt đầu “ê a” tập nói. Đây là ngôn ngữ đầu tiên của trẻ nhỏ nhằm thể hiện cảm xúc và giao tiếp với mọi người.

“Ê a” là hành vi tự phát của trẻ sơ sinh nhằm mục đích truyền đạt nhu cầu và biểu đạt cảm xúc. Những âm thanh được trẻ phát ra thường là các từ đơn như: “aaa”, “ooo”, “eee” hoặc từ có hai âm tiết như: “ah-ah”, “ooh-ooh”.

Giai đoạn bắt đầu “ê a” được xem là một cột mốc quan trọng trong sự phát triển của trẻ ở năm đầu tiên sau khi chào đời.

Trước khi biết nói, trẻ nhỏ thường “ê a” để giao tiếp với mọi người xung quanh.

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thêm những thông tin hữu ích về sự “ê a” ở trẻ nhỏ.

1Khi nào trẻ bắt đầu “ê a”?

Thông thường, trẻ sơ sinh sẽ bắt đầu “ê a” khi chúng được khoảng 2 tháng tuổi. Đồng thời, trẻ sẽ biết phản ứng với âm thanh, mỉm cười và bắt chước nét mặt của bạn.

Tùy theo thể trạng mà mỗi trẻ có tốc độ phát triển khác nhau. Một số trẻ có thể “ê a” sớm hơn hoặc trễ hơn bình thường.

Tuy nhiên, nếu đến 3 tháng tuổi mà trẻ vẫn chưa thể phát ra âm thanh, hãy tham vấn ý kiến của bác sĩ hoặc các chuyên gia.

Bài viết liên quan: Khi nào trẻ chậm nói trở nên đáng lo ngại?

2Lợi ích mà “ê a” mang lại cho trẻ ?

Là một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ, “ê a” cũng mang lại một số lợi ích như:

• Hỗ trợ sự phát triển ngôn ngữ: “ê a” có thể được xem là một phương pháp luyện giọng cho trẻ sơ sinh, làm tiền đề cho việc học ngôn ngữ của trẻ sau này.

Thói quen “ê a” tạo tiền đề cho sự phát triển ngôn ngữ của trẻ sau này.

• Giúp trẻ thực hiện các bài tập miệng: “ê a” đòi hỏi sự kết hợp của: môi, vòm miệng, hàm và lưỡi. Nhờ vậy mà các bộ phận này được tập thể dục thường xuyên và khởi đầu thuận lợi cho quá trình phát âm trong tương lai.
• Phát triển kỹ năng giao tiếp ở trẻ: Ngoài tiếng khóc, trẻ có thể “ê a” để giao tiếp với mọi người xung quanh.
• Gắn kết mối quan hệ giữa bố mẹ và bé: Khi trẻ biết “ê a” để thể hiện nhu cầu và cảm xúc, bạn sẽ dần hiểu chúng hơn và dễ dàng nhận ra các tín hiệu. Từ đó khiến cả hai thêm gần gũi và gắn kết.

3Làm thế nào để khuyến khích trẻ “ê a” tập nói?

Bố mẹ có thể khuyến khích trẻ “ê a”, song song với việc phát triển các kỹ năng tiền ngôn ngữ (cách thể hiện nét mặt, cử chỉ và giao tiếp bằng mắt) cho trẻ bằng những cách dưới đây:

Bố mẹ có thể khuyến khích trẻ nhỏ “ê a”.

Thường xuyên giao tiếp với trẻ

Giao tiếp luôn là yếu tố quan trọng và cần thiết cho sự phát triển ngôn ngữ. Bạn có thể thường xuyên dành thời gian nói chuyện với trẻ, đọc sách hoặc hát cho chúng nghe để khuyến khích chúng “ê a” phản hồi lại bạn.

• Trò chuyện với trẻ: Bạn có thể nói chuyện kể cả khi đang cho trẻ ăn hoặc đưa chúng đi dạo. Nếu bạn tỏ ra hào hứng, trẻ sẽ “ê a” đáp lại bạn theo cách tương tự.
• Đọc sách cho trẻ nghe: Không bao giờ là quá sớm để cho trẻ nhỏ làm quen với sách. Những hình ảnh tượng trưng đầy màu sắc trong cuốn truyện có thể sẽ kích thích trẻ “ê a”. Thêm vào đó, trong lúc đọc cho trẻ nghe, hãy cố gắng biểu đạt cảm xúc dựa theo cốt truyện, nhấn mạnh những từ đơn giản chẳng hạn như: tình yêu, hạnh phúc, buồn,…để gợi ra phản ứng của trẻ.

Trò chuyện với trẻ thường xuyên giúp trẻ phát triển ngôn ngữ.

• Hát cho trẻ nghe: Trong lúc nghe bạn hát, trẻ có thể bắt đầu “ê a” trò chuyện với bạn và dần dần đi vào giấc ngủ sâu.

MỘT SỐ LƯU Ý KHI GIAO TIẾP VỚI TRẺ SƠ SINH:

• Bạn nên sử dụng lặp đi lặp lại những từ thông dụng và phù hợp với độ tuổi trong các cuộc trò chuyện hàng ngày. Điều này có thể giúp trẻ ghi nhớ và liên kết từ với sự vật.
• Sử dụng những từ đúng và thực tế trong khi nói chuyện với trẻ, tránh phát âm sai và dùng tiếng lóng. Trẻ rất thích bắt chước, từ ngữ không đúng dễ khiến trẻ học sai.

Trẻ nhỏ thường thích bắt chước, bạn nên lưu ý cách dùng từ khi trò chuyện với chúng.

Nói cho trẻ biết những gì bạn đang làm

Mô tả cho trẻ nghe về những điều đang diễn ra có thể giúp nâng cao khả năng nhận thức của trẻ - yếu tố quan trọng cho sự phát triển ngôn ngữ sau này.

Nếu có thể, hãy nói cho trẻ nghe về những gì bạn đang thực hiện. Ví dụ như: Nếu đang chuẩn bị tắm cho trẻ, hãy cho chúng xem bồn tắm trước khi đặt chúng vào. Nếu bạn đang nấu ăn, hãy dạy cho trẻ về các loại rau và trái cây khác nhau. Khi bạn đưa trẻ ra ngoài bằng ô tô, hãy để chúng nhìn qua cửa sổ và nói chuyện với chúng về các phương tiện khác nhau đang di chuyển trên đường,…

Lặp lại âm thanh của trẻ

Bất cứ khi nào trẻ phát ra âm thanh, hãy cố gắng phản ứng nhiệt tình và lặp lại nó một cách hào hứng. Điều này sẽ cho trẻ biết rằng bạn đang đáp ứng nhu cầu của chúng, đồng thời khuyến khích trẻ “ê a” phản hồi lại bạn nhằm duy trì sự tương tác hai chiều.

Bạn nên tạo không khí sôi động và hào hứng để khuyến khích trẻ “ê a” trò chuyện.

Duy trì giao tiếp bằng mắt

Hãy cố gắng duy trì giao tiếp bằng mắt với trẻ để thu hút sự chú ý của chúng. Giao tiếp bằng mắt còn là một hình thức giao tiếp không lời có thể giúp trẻ cải thiện khả năng tập trung.

Khoảng 2 tháng tuổi, trẻ sơ sinh bắt đầu quan sát và chú ý đến mọi thứ xung quanh. Chúng bắt đầu nhận biết được các đồ vật, khuôn mặt và phân biệt được khoảng cách xa – gần. Giao tiếp bằng mắt trong giai đoạn này còn giúp trẻ nhận ra bạn và tình cảm trở nên gắn kết hơn.

Cùng trẻ khám phá những địa điểm mới

Với trẻ nhỏ, những điều mới mẻ và hứng thú đều khuyến khích chúng “ê a”.

Những điều mới lạ luôn khiến trẻ nhỏ tò mò và thích thú.

Hãy sắp xếp thời gian đồng hành cùng trẻ, đưa chúng ra ngoài tham quan nhiều nơi. Sự tiếp xúc và làm quen với các loài chim, động vật và nhiều thứ khác mà thiên nhiên ban tặng sẽ giúp trẻ nâng cao nhận thức, góp phần vào sự phát triển kỹ năng ngôn ngữ của trẻ sau này.

Bài viết liên quan: Sự phát triển thị giác của trẻ từ sơ sinh đến 2 tháng tuổi

4Đôi lời từ AVAKids

Hy vọng bài viết trên đây của AVAKids đã cung cấp thêm những thông tin hữu ích cho bố mẹ.

Trẻ thường “ê a” khi được khoảng 2 tháng tuổi và bắt đầu bập bẹ sau 4 tháng đầu đời (Một số trẻ có thể phát triển sớm hoặc chậm hơn). Để có thể khuyến khích trẻ “ê a” tập nói, bố mẹ nên giao tiếp thường xuyên và dành thời gian để đồng hành cùng trẻ. Đây là giai đoạn quan trọng, khởi đầu cho sự phát triển ngôn ngữ của trẻ trong tương lai.

Ngọc Nguyễn tổng hợp từ Mom Junction

Hình ảnh: Freepik