Cột mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ và những điều ba mẹ cần lưu ý

Mỗi đứa trẻ sẽ có cột mốc phát triển ngôn ngữ ở mỗi thời điểm khác nhau do nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng. Tuy nhiên, ở một số trẻ nhỏ, việc phát triển ngôn ngữ không được bình thường, ba mẹ hãy cùng AVAKids tìm hiểu về những cột mốc phát triển ngôn ngữ cũng như những điều ba mẹ cần lưu ý.

Ba mẹ cần có những lưu ý ở mỗi cột mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ. Ảnh: freepik

Các mốc phát triển ngôn ngữ

Khả năng nói của trẻ bắt đầu thay đổi vào sinh nhật đầu tiên. Trẻ cố gắng bắt chước những âm thanh xung quanh nhiều hơn và nói đúng hơn. Trong những tháng tiếp theo, trẻ bắt đầu xâu chuỗi các từ lại với nhau tạo thành câu, dần dần vốn từ vựng của trẻ tăng lên rất nhiều và trẻ biết sử dụng các câu phức tạp hơn.

1Giai đoạn 12 đến 18 tháng tuổi

Bước qua sinh nhật lần đầu tiên, trẻ thường bập bẹ một hoặc hai từ thông dụng. Ảnh: unsplash

Ở giai đoạn này, ba mẹ có thể sẽ nhận ra ít nhất 1 hoặc 2 từ thông dụng của trẻ chẳng hạn như "ba ba" hoặc "ma ma". Những danh từ cần thiết cho cuộc sống hàng ngày thường là những từ đầu tiên mà trẻ nắm vững.

Ngoài những từ chính đó, trẻ 12 tháng hầu hết sẽ chỉ giới hạn ở những âm thanh bập bẹ. Tuy nhiên, trong sáu tháng tiếp theo, ba mẹ sẽ thấy trẻ bắt đầu phát triển hơn, chẳng hạn như:

• Cố gắng nói giống ba mẹ
• Bắt chước thực hiện một cuộc trò chuyện
• Biết thay đổi tông giọng khi hỏi hoặc đưa ra yêu cầu
• Tự nói nhiều hơn, thay vì chỉ phản hồi lại những lời nói của ba mẹ
• Kết hợp cử chỉ và âm thanh khi giao tiếp

2Giai đoạn 18 đến 24 tháng tuổi

Giai đoạn 18 đến 24 tháng tuổi, trẻ có thể biết gọi tên hình ảnh trong sách. Ảnh: unsplash

Một loạt các kỹ năng nói của trẻ cũng sẽ phát triển trong giai đoạn này. Ba mẹ nghe được ít hay nhiều phụ thuộc vào tính cách và tình huống lúc trẻ nói. Khi trẻ được 2 tuổi, ba mẹ có thể mong đợi trẻ đạt được các cột mốc về ngôn ngữ như sau:

• Vốn từ vựng của trẻ ngày càng tăng
• Sử dụng nhiều cụm từ gồm hai từ (như “không đi,” “đọc sách”)
• Biết dùng từ để diễn đạt về bức tranh trong quyển sách hoặc những thứ xung quanh
• Gọi tên các bộ phận trên cơ thể, biết gọi tên và tạo ra âm thanh động vật

Bài viết liên quan: Tầm quan trọng của việc đọc sách cho trẻ

3Giai đoạn 2 đến 3 tuổi

Vốn từ vựng của trẻ sẽ tăng lên đến 200 từ hoặc hơn trong giai đoạn 2 đến 3 tuổi. Ảnh: unsplash

Trẻ trong giai đoạn 2 tuổi đến khi trẻ 3 tuổi thường là lúc ba mẹ nhận thấy kỹ năng nói của trẻ tăng lên rất nhanh. Vốn từ vựng của trẻ sẽ tăng lên đến 200 từ hoặc hơn trong thời gian này. Một số mốc phát triển quan trọng của trẻ trong giai đoạn này bao gồm:

• Nói nhiều từ hơn và dùng từ mới thường xuyên
• Kết hợp 3 từ trở lên tạo thành câu gần như hoàn chỉnh
• Bắt đầu xác định màu sắc, hình dạng và các khái niệm chẳng hạn như: nhiều hơn hoặc ít hơn, lớn so với nhỏ.
• Hát những bài hát thiếu nhi hoặc có thể lặp lại những câu chuyện từ những cuốn sách ba mẹ thường đọc cho trẻ nghe
• Bắt đầu biết thể hiện cảm xúc như "Con đói", "Con buồn"

Đôi khi việc nói muộn, nói không rõ ràng ở trẻ có thể báo hiệu sự chậm phát triển hoặc một vấn đề về thể chất. Trong những trường hợp đó, trẻ cần phải được trị liệu về ngôn ngữ. Nếu ba mẹ lo lắng về khả năng nói của trẻ, hãy đến gặp bác sĩ nhi khoa để tìm hiểu nguyên nhân cũng như cách để ba mẹ có thể phát triển ngôn ngữ tại nhà cho trẻ.

Ngọc Hà tổng hợp từ Verywell Family