Ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh

Ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh có thể xảy ra ở giai đoạn phát triển của trẻ. Sau đây hãy cùng chuyên mục Góc chuyên gia của AVAKids tìm hiểu về ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh nhé!

1Ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh

Nguyên nhân dẫn đến ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh là do thận chưa phát triển hoàn chỉnh. Ảnh: freepik

Ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh là một tình trạng trẻ bị cho uống quá nhiều nước lọc trong một thời gian ngắn và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.

Có nhiều nguyên nhân đang được tìm hiểu, tuy nhiên nguyên nhân chính dẫn đến ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh là do thận của trẻ chưa phát triển. Giai đoạn phát triển của trẻ sơ sinh, không những trẻ tè ra nước lọc còn dư mà còn thải luôn một số chất điện giải quan trọng trong người, trong đó quan trọng nhất là natri.

Nguồn năng lượng và dưỡng chất mà trẻ nhận được từ sữa mẹ hoặc sữa công thức lại chỉ cung cấp đủ Natri căn bản cho cơ thể. Vì vậy, cơ thể mất cân bằng natri bởi ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh có thể gây tổn thương các tế bào và gây phù não.

Biểu hiện của hiện tượng hạ natri máu do ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh sẽ là:

• Trẻ lừ đừ
• Phù nề người
• Quấy khóc
• Ngủ liên miên
• Hạ thân nhiệt
• Co giật

2Những trường hợp ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh trên toàn thế giới

Dưới đây là một số trường hợp ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh trên các nước:

Ở Việt Nam: Y văn chưa thấy ghi nhận trường hợp nào.

Ở Úc: 01 ca ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh vào giữa năm 2014. Trong ca bệnh này, bé 6 tháng tuổi bị ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh do mẹ không đủ sữa cho bé và không đủ tiền mua sữa công thức nên cho bé uống nước trái cây vì nghĩ sẽ cung cấp năng lượng cho con.

Ở Hồng Kông: 01 ca ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh vào năm 2002. Bé 7 tháng tuổi bị viêm đường hô hấp trên, mẹ đã cho bé uống 90ml sữa và 1800ml nước lọc.

Ở Mỹ: là nơi có nhiều ca ngộ độc ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh nhất trên toàn thế giới. Trong 10 năm (1987 – 1997) có tổng cộng 25 trường hợp trẻ bị ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh. Các trường hợp đó nguyên nhân phổ biến chính là ba mẹ không đủ tiền mua sữa cho con hoặc chính phủ không trợ cấp đủ sữa công thức, nên tự pha loãng sữa để tiết kiệm tiền.

3Cách phòng tránh ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh

Để phòng tránh ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh, ba mẹ cần lưu ý về lượng nước an toàn cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, hiện nay chưa có hướng dẫn cụ thể về lượng nước an toàn cho trẻ nhũ nhi.

Theo báo cáo chuỗi ca bệnh tại bệnh viện Wincousin (Hoa Kỳ) cho thấy những trường hợp ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh xảy ra khi trẻ uống khoảng 260ml – 540ml nước trong một khoảng thời gian ngắn. Biểu hiện triệu chứng ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh là trẻ bị co giật khoảng 90 phút – 48 tiếng sau đó.

Ba mẹ nên tuân theo những khuyến nghị về lượng nước cho trẻ uống theo độ tuổi. Ảnh: freepik

Có nên cho trẻ sơ sinh uống nước? Dưới đây là một số thông tin về lượng nước an toàn cho trẻ sơ sinh theo độ tuổi, ba mẹ cần lưu ý để tránh ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh

Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi

Để tránh ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh, không nên cho trẻ dưới 6 tháng tuổi uống nhiều nước. Trẻ bú mẹ hoàn toàn không cần uống thêm nước vì việc uống nước ngoài nguy cơ ngộ độc ở trẻ sơ sinh còn có một số tác dụng không mong muốn là giảm nhu cầu bú sữa mẹ ở trẻ và từ đó làm giảm lượng sữa của mẹ. Đồng thời, trẻ có thể không được cung cấp đủ năng lượng từ sữa theo nhu cầu cơ thể.

Nếu muốn cho trẻ uống nước, ba mẹ có thể cho trẻ uống tối đa 60ml nước/ngày và chỉ khuyến cáo cho trẻ từ 4 tháng tuổi trở lên.

Ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh có thể xảy ra với những trường hợp như sau:

• Trẻ sơ sinh 1 tuần tuổi
• Trẻ sơ sinh 2 tuần tuổi
• Trẻ sơ sinh 3 tuần tuổi
• Trẻ sơ sinh 4 tuần tuổi
• Trẻ sơ sinh 5 tuần tuổi
• Trẻ sơ sinh 6 tuần tuổi
• Trẻ sơ sinh 7 tuần tuổi
• Trẻ sơ sinh 2 tháng tuổi

Đối với trẻ 6 – 12 tháng

Giai đoạn trẻ ăn dặm, ba mẹ đã có thể bổ sung nước cho trẻ. Ảnh: freepik

Lúc này trẻ bắt đầu ăn dặm, nguy cơ ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh giảm xuống. Do đóm ba mẹ có thể cho trẻ uống thêm nước. Lượng nước phù hợp cho một lần khoảng 60ml sau bữa ăn. Tổng lượng nước có thể cho trẻ uống là 120ml – 240ml một ngày (tùy theo nhu cầu).

Giai đoạn trẻ 12 tháng tuổi trở lên, ba mẹ nên tập cho bé uống nước bằng cốc.

Khi trẻ bệnh và có nguy cơ mất nước (trẻ bị sốt cao, tiêu chảy)

Trường hợp trẻ có nguy cơ mất nước ba mẹ cũng không nên cho trẻ uống nước, bởi vì lúc này trong nước không có chất điện giải mà trẻ cần. Ba mẹ nên bù nước cho trẻ bằng cách bú thêm sữa mẹ hoặc sữa bình. Nếu cần bù điện giải, ba mẹ phải đến gặp bác sĩ nhi khoa để được đánh giá và tư vấn chính xác.

Tráng miệng cho trẻ sơ sinh bằng nước lọc

Một số ba mẹ quan tâm về việc có nên tráng miệng cho trẻ sơ sinh bằng nước lọc. Ba mẹ có thể làm điều này nhưng cần lưu ý tiệt trùng nước cũng như vệ sinh sạch sẽ dụng cụ đựng, dụng cụ cho bé uống nước để hạn chế tối đa nguy cơ ngộ độc nước ở trẻ sơ sinh.

Ba mẹ nên cho trẻ uống lượng nước phù hợp với từng độ tuổi và hãy yên tâm rằng nếu trẻ bú đủ sữa mẹ hoặc sữa công thức sẽ không cần bổ sung thêm nước. Uống nhiều nước không thể cung cấp thêm năng lượng cho trẻ mà còn gây ra cảm giác không thèm sữa, chán bú, gây giảm lượng sữa mẹ, ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của trẻ.

Ngọc Hà tổng hợp từ sách "Chào con! Ba mẹ đã sẵn sàng" của bác sĩ Trần Thị Huyên Thảo