Tắm cho trẻ sơ sinh - Hướng dẫn tắm cho trẻ sơ sinh an toàn, đơn giản dễ làm

Đóng góp bởi: Nguyệt Minh
Cập nhật 14/06
384 lượt xem

Tắm cho trẻ sơ sinh đem lại nhiều niềm vui và phấn khởi cho ba mẹ. Tuy nhiên, bé có thể quấy đạp và sàn nhà tắm trơn trượt. Hãy cùng AVAKids tìm hiểu cách tắm cho trẻ sơ sinh an toàn nhé !

Dường như trẻ sợ nước, ba mẹ thì không chắc nhiệt độ nước vừa đủ. AVAKids sẽ mách một vài mẹo cơ bản có thể giúp các bậc phụ huynh tắm cho cho trẻ sơ sinh dễ dàng và an toàn

Tắm cho trẻ sơ sinh là điều mà nhiều ông bố bà mẹ háo hức mong chờ (Ảnh: Freepik)

Tắm cho trẻ sơ sinh là điều mà nhiều ông bố bà mẹ háo hức mong chờ (Ảnh: Freepik)

1Hướng dẫn cho trẻ sơ sinh

Bồn tắm trong những tuần đầu đời sẽ rất khác so với bồn tắm mà ba mẹ sẽ dùng cho trẻ sơ sinh khi chúng lớn hơn một chút.

Lúc mới sinh

24 giờ đầu tiên sau khi sinh là khoảng thời gian đặc biệt trong cuộc đời của em bé sơ sinh. Lúc này, em bé chỉ đang tìm hiểu về thế giới xung quanh, thích nghi với cuộc sống bên ngoài bụng mẹ và học cách bú mẹ.

Để quá trình chuyển đổi này diễn ra suôn sẻ nhất có thể, các chuyên gia khuyên rằng nên hoãn lần tắm đầu tiên cho bé. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo không nên tắm cho trẻ sơ sinh trong 24 giờ đầu. Nếu nhất định phải tắm, WHO khuyến cáo nên trì hoãn ít nhất 6 giờ. Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) cũng khuyên các bậc cha mẹ nên trì hoãn việc tắm đầu tiên theo khuyến cáo của WHO.

Em bé được sinh ra với một lớp phủ sáp gọi là vernix, là một chất giữ ẩm tự nhiên và cũng là chất kháng khuẩn. Do đó, việc trì hoãn lần tắm đầu tiên sẽ giúp làn da của bé giữ được lớp sáp luôn mềm mại, khỏe mạnh và sạch sẽ. Tắm ngay sau khi sinh cũng có thể làm giảm nhiệt độ cơ thể và có thể gây ra hiện tượng lượng đường trong máu thấp.

Việc cho em bé đi tắm quá sớm sau khi sinh cũng có thể cản trở thời gian gắn bó quan trọng giữa cha mẹ và con cái một cách không cần thiết. Ngoài ra, các nghiên cứu cho thấy việc trì hoãn lần tắm đầu tiên làm tăng tỷ lệ bú mẹ hoàn toàn sau sinh cũng như cơ hội tiếp tục cho con bú thành công.

Cách tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn

Ba mẹ nên tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn bằng bọt biển chuyên dụng, giữ cho rốn sạch và khô nhất có thể để giảm thiểu nhiễm trùng

Cách cho trẻ tắm bằng bọt biển:

Ba mẹ nên làm theo các bước sau để tắm bằng bọt biển cho trẻ sơ sinh:

  • Chuẩn bị tất cả các vật dụng bao gồm khăn lau hoặc miếng bọt biển trẻ em, một chậu nước và khăn tắm
  • Vệ sinh cho bé trên bề mặt an toàn như bàn thay đồ hoặc giường. Ba mẹ cũng có thể trải khăn hoặc chăn xuống sàn hoặc đặt trẻ vào lòng. Nếu để trẻ sơ sinh ở khu vực cao, hãy nhớ luôn giữ một tay để trẻ không bị ngã.
  • Cẩn thận không để nước vào mắt bé và không trực tiếp dùng bọt biển làm lành vết thương ở cuống rốn.
  • Đảm bảo giữ ấm cho bé trong suốt quá trình tắm cho bé, vì trẻ sơ sinh có thể dễ bị nhiễm lạnh. Một cách để làm giữ ấm là quấn em bé trong một chiếc khăn, để hở từng bộ phận cơ thể khi cần làm sạch.

Sau khi trẻ sơ sinh rụng rốn:

Phần cuống rốn của trẻ sẽ rụng trong vòng ba tuần đầu tiên sau sinh. Sau thời điểm này, ba mẹ có thể bắt đầu cho con tắm trong bồn. Các chuyên gia khuyên ba mẹ nên sử dụng bồn tắm dành cho trẻ sơ sinh có bề mặt chống trượt bên trong để giữ an toàn cho bé.

Chuẩn các vật dụng, bao gồm tã mới, quần áo thay, khăn tắm và sữa tắm cho trẻ sơ sinh (Ảnh: Freepik)

Chuẩn các vật dụng, bao gồm tã mới, quần áo thay, khăn tắm và sữa tắm cho trẻ sơ sinh (Ảnh: Freepik)

Cách tắm bồn cho trẻ sơ sinhHãy làm theo các bước sau để tắm cho trẻ sơ sinh sau khi rụng rốn:

  • Chuẩn bị các vật dụng cần thiết bao gồm tã mới, quần áo thay, khăn tắm và sữa tắm cho trẻ sơ sinh.
  • Đặt bồn tắm dành cho trẻ sơ sinh trên một mặt bằng phẳng hoặc bên trong bồn rửa hoặc bồn tắm lớn.
  • Đổ khoảng vài centimet nước ấm vào bồn tắm dành cho trẻ sơ sinh. Kiểm tra nhiệt độ bằng cẳng tay hoặc khuỷu tay để đảm bảo nhiệt độ không quá nóng.
  • Cởi quần áo của bé và nhẹ nhàng đặt bé xuống nước, đảm bảo phần sau đầu và cổ của bé được đỡ bằng bàn tay của ba mẹ. Dùng tay còn lại để rửa.
  • Làm ướt khăn và thêm một lượng nhỏ sữa tắm nếu cần. Trước tiên, hãy nhẹ nhàng làm sạch da mặt cho trẻ, sau đó hãy vuốt dọc cơ thể trẻ. Đảm bảo lau vào tất cả các kẽ trên người trẻ.
  • Rửa sạch, đảm bảo rửa sạch xà phòng.
  • Nâng trẻ ra khỏi bồn và quấn khăn để giữ ấm cho trẻ. Vỗ nhẹ để da bé khô.Thoa một chút kem dưỡng da trẻ em (nếu cần), sau đó mặc tã và quần áo mới.

Hãy đảm bảo luôn giữ bé trong tay. Nếu ba mẹ cần rời đi dù chỉ một giây, hãy quấn trẻ trong một chiếc khăn và bế trẻ theo bên mình. 

2Tắm cho trẻ sơ sinh bao lâu một lần?

Khi trẻ lớn lên, ba mẹ có thể đã nghe nói rằng trẻ sơ sinh và trẻ em phải được tắm hàng ngày. Tuy nhiên, các chuyên gia không khuyến nghị như vậy.

“Trẻ sơ sinh không cần tắm mỗi ngày nếu ba mẹ lau và rửa vùng tã kỹ lưỡng trong quá trình thay tã.” - FLORENCIA SEGURA, MD

Tiến sĩ Segura giải thích: "Tắm 2 đến 4 lần mỗi tuần với sữa tắm/ xà phòng không mùi dịu nhẹ trong vài tháng đầu tiên vì trẻ sơ sinh hiếm khi đổ mồ hôi hoặc dễ bị bẩn".

Trẻ sơ sinh không cần tắm mỗi ngày nếu ba mẹ lau và rửa vùng tã kỹ lưỡng trong quá trình thay tã (Ảnh: Sưu tầm)

Trẻ sơ sinh không cần tắm mỗi ngày nếu ba mẹ lau và rửa vùng tã kỹ lưỡng trong quá trình thay tã (Ảnh: Sưu tầm)

Tiến sĩ Segura cũng cảnh báo rằng tắm cho trẻ sơ sinh quá thường xuyên có thể làm khô da của trẻ. Bạn có thể làm sạch bất kỳ vùng của trẻ chẳng hạn như tay, mặt và bộ phận sinh dục giữa các lần tắm đầy đủ.

Khi trẻ bước vào những năm chập chững biết đi và bắt đầu khám phá, vui chơi bên ngoài, chúng chắc chắn sẽ cần tắm nhiều hơn (Ảnh: Freepik)

Khi trẻ bước vào những năm chập chững biết đi và bắt đầu khám phá, vui chơi bên ngoài, chúng chắc chắn sẽ cần tắm nhiều hơn (Ảnh: Freepik)

3Thời gian tắm cho trẻ sơ sinh tốt nhất trong ngày

Tắm cho trẻ sơ sinh vào thời điểm nào trong ngày hoàn toàn phụ thuộc vào ba mẹ. Nhiều gia đình áp dụng thói quen "tắm trước khi ngủ", vì tắm có thể giúp trẻ thư giãn trước khi đi ngủ, báo hiệu rằng giấc ngủ sắp đến.

Buổi tối cũng là lúc nhiều bậc cha mẹ và người chăm sóc trẻ có nhiều thời gian hơn để dành cho việc tắm rửa cho bé. Nhiều ba mẹ khác thích tắm cho bé vào buổi sáng hoặc ban ngày .

Khi xem xét thời điểm nào trong ngày để tắm cho em bé, ba mẹ cũng nên nghĩ đến thời điểm ba mẹ sẽ tỉnh táo nhất. Việc tắm cho trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa tay và mắt, sự kiên nhẫn và cảnh giác của người chăm sóc.

Nếu ba mẹ nghĩ rằng mình sẽ bị phân tâm bởi những việc khác, tốt nhất ba mẹ nên chọn thời điểm khác để tắm cho bé.

Bài viết liên quan: Sự thật ít ai biết về phát triển thị giác của trẻ trong năm đầu đời. Biện pháp kích thích thị giác hiệu quả an toàn cho trẻ

4Các biện pháp phòng ngừa để đảm bảo an toàn

Bên cạnh việc giữ cho em bé vui vẻ và sạch sẽ, an toàn phải là mối quan tâm hàng đầu khi tắm.

An toàn phải là mối quan tâm hàng đầu khi tắm (Ảnh: sưu tầm)

An toàn phải là mối quan tâm hàng đầu khi tắm (Ảnh: sưu tầm)

Nguy cơ đuối nước 

AAP lưu ý rằng hầu hết các vụ chết đuối trong nhà ở trẻ em xảy ra trong bồn tắm và hơn một nửa số ca tử vong trong bồn tắm liên quan đến trẻ em dưới 1 tuổi. Đây là những thống kê nghiêm túc, nhưng chúng không nhằm mục đích khiến ba mẹ sợ hãi. Thay vào đó, chúng là những lời nhắc nhở ba mẹ hãy coi trọng sự an toàn khi tắm cho bé.

Để giúp đảm bảo an toàn cho trẻ, AAP khuyến cáo không nên sử dụng ghế tắm dành cho trẻ sơ sinh, để trẻ ngồi thẳng trong bồn tắm. Vì những ghế này có thể dễ dàng lật lên, mũi và miệng của bé có thể bị dính nước, khiến bé không thở được.

AAP cũng khuyên nên sử dụng bồn tắm trẻ em có bề mặt chống trơn trượt. Đảm bảo rằng bồn tắm được sản xuất để đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn hiện hành, đặc biệt đối với việc sử dụng sản phẩm cũ hoặc đã qua sử dụng.

Ba mẹ cũng có thể làm cho chiếc chậu bớt trơn trượt hơn chỉ đơn giản bằng cách lót bằng một chiếc khăn. Ngoài ra, ba mẹ có thể tắm cho bé trong bồn. Nếu là bồn rửa, hãy đảm bảo để bé tránh xa vòi nước và cân nhắc việc lót bồn rửa bằng khăn để tránh trượt ngã.

Luôn giữ trẻ bằng một tay và không rời mắt khỏi trẻ, dù chỉ trong thời gian ngắn. Nếu ba mẹ cần rời khỏi bồn tắm, hãy mang trẻ theo. Không bao giờ để chúng trong bồn mà không có người trông coi.

Và cuối cùng, hãy giữ một chiếc khăn tắm bên cạnh để đảm bảo em bé sẽ được quấn khăn ngay khi vừa ra khỏi bồn tắm.

Nhiệt độ nước

Ba mẹ có thể thử nghiệm để xem bé thích nhiệt độ nào nhất. Nói chung, nhiệt độ ấm là lý tưởng.

Một số cha mẹ sai lầm khi đun nước tắm quá nóng, có nguy cơ làm trẻ bị bỏng. AAP khuyên bạn nên đặt máy nước nóng sao cho nước ở vòi không bao giờ quá 50 độ C.

Ba mẹ nên đổ một ít nước vào bồn tắm hoặc chậu rửa dành cho trẻ sơ sinh trước khi cho trẻ ngâm mình vào đó. Thử nước trước để xem có nhiệt độ thích hợp không. Nếu sờ vào thấy nóng, hãy thêm nước lạnh vào cho đến khi cảm thấy nhiệt độ nước trở nên ấm nhẹ.

Sản phẩm tắm

Trẻ sơ sinh không cần nhiều xà phòng và không cần thiết phải gội đầu cho trẻ sơ sinh. Các bác sĩ khuyên ba mẹ nên sử dụng loại xà bông dịu nhẹ nhất, vì da em bé có xu hướng rất nhạy cảm.

Xà bông không mùi là lựa chọn tốt nhất cho trẻ sơ sinh. AAP cũng khuyến nghị tránh xà phòng diệt khuẩn hoặc các sản phẩm có chất phụ gia hóa học.

Hãy nhớ đọc nhãn: Nếu xà phòng có một danh sách dài các thành phần, ba mẹ nên chọn loại khác đơn giản hơn. Sau khi tắm cho em bé, có thể thoa kem dưỡng da phù hợp với em bé, đặc biệt nếu trẻ có xu hướng bị khô da.

5Ba mẹ nên làm gì nếu trẻ sợ nước ?

Một lý do khiến một số trẻ sợ nước là chúng không thích sự thay đổi nhiệt độ đột ngột. Ba mẹ có thể giảm bớt sự thay đổi này bằng cách từ từ cho bé xuống nước. Ban đầu, quấn chúng trong một chiếc khăn và dần dần nhúng chúng vào nước, giữ khăn cho đến khi khăn thấm hết.

Ba mẹ cũng có thể thử nhiệt độ của nước để xem bé thích gì nhất. Và hãy luôn chuẩn bị sẵn một chiếc khăn ấm khi trẻ vừa ra khỏi bồn tắm để làn da ẩm của bé không bị lạnh đột ngột khi tiếp xúc với không khí.

Một số trẻ sơ sinh sẽ chịu tắm nếu được bế. Do đó, nhiều bậc cha mẹ quyết định tắm cho trẻ sơ sinh trong vòng tay của họ. Đây có thể là một trải nghiệm gắn kết tuyệt vời, nhưng hãy nhớ lưu ý an toàn. Chỉ tắm cho con khi bạn hoàn toàn tỉnh táo, đảm bảo bạn chuẩn bị sẵn khăn tắm và có thể là có thêm một người lớn khác bế bé sau khi được ba mẹ tắm. Không sử dụng xà phòng và các sản phẩm tắm khác dành cho da người lớn để tắm cho trẻ.

Cuối cùng, hãy giữ sự vui vẻ trong thời gian tắm cho bé! Trẻ sơ sinh chưa thể chơi với đồ chơi trong nhà tắm, nhưng điều đó không có nghĩa là trẻ không thể giải trí với chúng. Ba mẹ có thể làm mặt ngộ nghĩnh hoặc chơi ú òa để trẻ cảm thấy thoải mái, thích thú.

Nếu bé vẫn không chịu tắm, hãy nói chuyện với bác sĩ nhi khoa để biết các mẹo và lời khuyên cụ thể cho con. Ngoài ra, ba mẹ hoàn toàn có thể giảm tần suất tắm cho bé, điều này không sao cả.

Đôi lời từ AVAKids

Chăm sóc trẻ sơ sinh có thể đi kèm với những thách thức, một số thách thức có thể khiến ba mẹ ngạc nhiên. Tuy nhiên không có nhiều quy tắc khi tắm cho bé.

Nếu ba mẹ thấy rằng việc tắm gội khiến da bé bị khô hoặc bị kích ứng, hãy thử điều chỉnh quy trình tắm và tìm các sản phẩm dịu nhẹ hơn. Hãy nhớ rằng việc tắm cho trẻ sơ sinh không cần nhiều hơn 3 lần mỗi tuần.

An toàn phải là ưu tiên hàng đầu khi tắm cho bé. Chọn một vị trí tắm an toàn, sử dụng một lượng nhỏ xà phòng nhẹ, giữ nước ấm và quan trọng nhất là không bao giờ rời mắt khỏi bé.

1. World Health Organization. Postnatal care for mothers and newborns

2. Gözen D, Çaka SY, Beşirik SA, Perk Y. First bathing time of newborn infants after birth: A comparative analysis. Journal for Specialists in Pediatric Nursing. 2019;24(2):e12239. doi:10.1111/jspn.12239.5American Academy of Pediatrics. Bathing your baby

3. American Academy of Pediatrics. Bathing your baby

4. Ady C, Albert N, Bena J, DiCioccio H. Initiative to improve exclusive breastfeeding by delaying the newborn bath. Health Care Improvement and Evaluation. 2019;48(2):P189-196. doi:10.1016/j.jogn.2018.12.008

5. GUniversity of Pittsburg Medical Center. Step By Step: How to Bathe Your Newborn Baby

6. American Academy of Pediatrics. Infant water safety: Protect your new baby from drowning

Bài viết có hữu ích với bạn không?

Không

Cám ơn bạn đã phản hồi!

Xin lỗi bài viết chưa đáp ứng nhu cầu của bạn. Vấn đề bạn gặp phải là gì?

Bài tư vấn chưa đủ thông tin
Chưa lựa chọn được sản phẩm đúng nhu cầu
Bài tư vấn sai mục tiêu
Bài viết đã cũ, thiếu thông tin
Gửi