Mách ba mẹ cách xử trí khi bé bị chảy máu cam

Bé bị chảy máu cam là hiện tượng máu chảy từ niêm mạc mũi ra phía trước hoặc chảy xuống họng. Hiện tượng này rất dễ bắt gặp ở trẻ nhỏ, nhất là trẻ trong độ tuổi từ 3 - 6 tuổi. Vậy ba mẹ cần làm gì khi trẻ bị chảy máu cam? Cùng AVAKids tìm hiểu với bài viết sau đây ba mẹ nhé!

1Nguyên nhân bé bị chảy máu cam

Bé bị chảy máu cam có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau như nguyên nhân bệnh lý hay nguyên nhân tại chỗ. Ba mẹ cần tìm hiểu chính xác nguyên nhân để có biện pháp xử lý kịp thời tình trạng trẻ chảy máu cam:

• Thời tiết khô hanh, sử dụng điều hòa trong thời gian dài khiến các mạch máu bị vỡ, từ đó gây nên hiện tượng chảy máu cam ở trẻ.
• Trẻ ngoáy mũi quá mạnh và quá sâu làm các mạch máu trong mũi bị tổn thương.
• Có dị vật trong mũi.
• Mũi trẻ bị va chạm mạnh trong quá trình vui chơi,...
• Trẻ hắt xì/xì mũi quá mạnh.
• Vách ngăn mũi có hiện tượng vẹo.
• Trẻ bị dị ứng, nhiễm trùng họng, mũi và xoang.
• Do tác dụng phụ của một số loại thuốc xịt mũi, thuốc chống viêm.
• Ảnh hưởng của các khối u ở tai, mũi hay họng. Tuy nhiên, nguyên nhân này là rất hiếm gặp.
• Gãy xương mũi cũng có thể khiến bé bị chảy máu cam. Do đó, ba mẹ tuyệt đối không được chủ quan trong những tình huống này.
• Trẻ mắc một số bệnh lý liên quan đến huyết học như rối loạn đông máu, giảm tiểu cầu,...

Bé bị chảy máu cam do thời tiết hanh khô

2Bé hay chảy máu cam là thiếu chất gì? 

Bên cạnh các nguyên nhân phía trên, bé bị chảy máu cam cũng có thể do thiếu vitamin K, vitamin C hay một số các khoáng chất có vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp máu như kali, sắt,... Vậy trẻ hay chảy máu cam nên ăn gì? Trong trường hợp này, ba mẹ cần xây dựng cho trẻ thực đơn ăn uống khoa học với đầy đủ các nhóm chất, tránh lạm dụng một loại thực phẩm duy nhất khiến trẻ bị thiếu chất và làm tình trạng trẻ bị chảy máu cam diễn biến nghiêm trọng hơn.

3Chảy máu cam ở trẻ em có nguy hiểm không?

Có 2 dạng chảy máu cam: chảy máu cam sau và chảy máu cam trước. Tình trạng chảy máu cam trước sẽ xảy ra trong trường hợp các mạch máu phía trước mũi bị vỡ ra và gây chảy máu. Chảy máu cam sau là hiện tượng nguy hiểm hơn, xảy ra tại vị trí sâu nhất của mũi. Do đó, máu có thể dễ dàng chảy xuống cổ họng và khiến trẻ bị khó thở.

Bé bị chảy máu cam sẽ là hiện tượng bình thường nếu cơ thể quá nóng hoặc thiếu vitamin C. Tuy nhiên, nếu bé chảy máu cam quá thường xuyên, ba mẹ cần ngay lập tức đưa bé tới bệnh viện bởi đây rất có thể là biểu hiện của một số bệnh lý nguy hiểm như u mũi, rối loạn đông máu, bệnh bạch cầu.

Nếu máu cam chảy ngược vào họng, bé có thể sẽ bị ngạt thở và ngộ độc máu

4Cách xử trí khi bé bị chảy máu cam đúng và an toàn

Nếu bé bị chảy máu cam, ba mẹ có thể thực hiện sơ cứu với một số bước sau đây:

• Giữ trẻ bình tĩnh sau đó nhẹ nhàng hướng dẫn trẻ xì mũi một cách nhẹ nhàng để loại bỏ các cục máu đông hình thành trong mũi. Hành động này có thể khiến lượng máu chảy ra nhiều hơn trong thời gian ngắn, tuy nhiên mọi việc sau đó sẽ ổn hơn nên ba mẹ không cần lo lắng quá nhiều. Nếu bé còn quá nhỏ, ba mẹ hãy bỏ qua giai đoạn này.
• Giữ trẻ ngồi thẳng, đầu và cổ hơi hướng về phía trước. Tư thế này sẽ hạn chế tình trạng máu chảy xuống cổ họng, từ đó tránh khiến trẻ bị nôn hay tiêu chảy.
• Ba mẹ dùng đồng thời ngón trỏ và ngón cái để bóp chặt phần cánh mũi mềm của trẻ. Lưu ý không bóp phần xương tại sống mũi, không ấn một bên cánh mũi kể cả khi bé bị chảy máu cam ở 1 bên.
• Thực hiện động tác bóp cánh mũi trong 10 phút. Trong thời gian chờ đợi, có thể đánh lạc hướng trẻ bằng cách cho trẻ xem TV hoặc đọc sách, thi thoảng ba mẹ có thể thả nhẹ tay xem máu đã ngừng chảy chưa. Tuy nhiên, ba mẹ cũng không nên thả tay quá sớm khiến tình trạng chảy máu kéo dài.
• Ba mẹ có thể sử dụng khăn mát để chườm lên vùng má và mũi của trẻ hoặc cho trẻ ngậm đá để giúp các mạch máu trong mũi co lại, từ đó làm chậm quá trình chảy máu. Lưu ý, ba mẹ chỉ nên thực hiện biện pháp này nếu được sự đồng ý của trẻ.
• Yêu cầu trẻ nhổ các cục máu tích tụ trong miệng bởi nuốt máu có thể khiến trẻ bị nôn.
• Cho trẻ uống một chút nước để trẻ bình tĩnh hơn và giảm mùi tanh trong miệng.
• Sau 10 phút, ba mẹ thả tay xem máu ngừng chảy chưa.

Trong trường hợp bé vẫn tiếp tục chảy máu cam, ba mẹ thực hiện lại các bước trên hoặc có thể sử dụng thuốc co mạch tại chỗ như Rhinex/Afrin nhỏ vào mũi trẻ để máu ngưng chảy.

5Một số sai lầm cần tránh khi xử trí chảy máu cam ở trẻ

Cho bé nằm hoặc ngửa đầu ra sau

Trong trường hợp bé bị chảy máu cam, nếu ba mẹ cho bé nằm xuống hay ngửa đầu ra phía sau sẽ khiến máu chảy xuống cổ họng làm bé khó chịu, thậm chí khiến trẻ bị ngạt, sặc máu, ngộ độc máu.

Cầm máu bằng bông, gạc, giấy

Các loại bông, gạc, khăn giấy có thể sẽ chứa các loại virus, vi khuẩn. Do đó, nếu để những vật dụng này tiếp xúc với mũi khi bé bị chảy máu cam, niêm mạc mũi rất có thể sẽ bị nhiễm trùng.

Nhỏ nước muối sinh lý 

Nhiều ba mẹ cho rằng nước muối sinh lý sẽ giúp mũi con ẩm hơn, từ đó hạn chế tình trạng chảy máu cam. Tuy nhiên, nhỏ nước muối chỉ có thể tạo độ ẩm một cách tạm thời. Lạm dụng nước muối sinh lý trong thời gian dài sẽ chỉ khiến mũi trẻ trở nên khô hơn do phụ thuộc vào sản phẩm này.

Tuyệt đối không dùng khăn giấy, bông gạc để cầm máu khiến niêm mạc bị nhiễm trùng

6Khi nào bé bị chảy máu cam nên được đưa đến bác sĩ?

Bé bị chảy máu cam, ba mẹ cần đưa trẻ tới các cơ sở y tế có khoa tai mũi họng gần nhất để được xử lý kịp thời trong các trường hợp sau:

• Máu mũi tiếp tục chảy sau khi áp dụng các biện pháp sơ cứu trong vòng 20 phút.
• Chảy máu cam ở trẻ tái diễn nhiều lần.
• Máu mũi chảy với tốc độ nhanh hoặc lượng máu chảy quá nhiều.
• Trẻ bị chảy máu do chấn thương, chẳng hạn như bị ngã,...
• Trẻ mệt mỏi, chóng mặt.
• Máu chảy xuống họng thay vì chảy ra phía trước mũi kể cả khi đầu trẻ đã ngả về phía trước.
• Bé bị chảy máu cam khi bắt đầu sử dụng một loại thuốc mới.
• Chảy máu cam đi kèm với máu tại các khu vực khác, xuất hiện máu trong nước tiểu, phân hoặc cơ thể xuất hiện các vết bầm tím.
• Trẻ chảy máu cam trong khi sử dụng các loại thuốc có tác dụng chống đông máu.
• Trẻ mắc các bệnh lý toàn thân gây ảnh hưởng tới việc đông máu như bệnh thận, bệnh gan,...
• Trẻ vừa trải qua hóa trị liệu.

7Phòng ngừa chảy máu cam ở trẻ

• Vệ sinh mũi cho trẻ từ 1 - 2 lần mỗi tuần bằng nước muối sinh lý để phòng ngừa nguy cơ viêm xoang.
• Giữ ẩm cho mũi của trẻ bằng cách cho trẻ uống đủ nước, bôi vaseline vào phần trước vách mũi trẻ.
• Xây dựng chế độ ăn uống với đầy đủ các nhóm chất, đặc biệt là vitamin C, vitamin K, kali, canxi và sắt.

Nước muối sinh lý vệ sinh mắt mũi Fysoline 5 ml (hộp 40 ống)

8Đôi lời từ AVAKids

Trên thực tế, phần lớn các trường hợp bé bị chảy máu cam đều rất ít nguy hiểm, ba mẹ có thể tham khảo các bước xử trí tại nhà mà AVAKids chia sẻ phía trên để sơ cứu cho bé. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, ba mẹ cần theo dõi thêm, nếu thấy bé có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường, cần đưa bé nhập viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Các bài viết của AVAKids/Vũ Trụ Bỉm Sữa chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Phương Anh tổng hợp

Kiểm duyệt bởi Trúc Lâm