Dị ứng thời tiết ở trẻ thời điểm giao mùa - Ba mẹ đừng chủ quan

Dị ứng thời tiết ở trẻ là tình huống thường gặp do sức đề kháng của trẻ em còn khá yếu. Mặc dù những triệu chứng dị ứng thời tiết ở trẻ nhỏ là không đáng kể, tuy nhiên, cha mẹ không nên chủ quan để hạn chế những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Cùng chuyên mục Góc chuyên gia của AVAKids tìm hiểu thêm về vấn đề này nhé!

1Dị ứng thời tiết là gì?

Dị ứng thời tiết được xem là một quá trình của các phản ứng không tốt trong hệ miễn dịch đối với những dị nguyên từ môi trường tác động vào. Kháng thể gây dị ứng khi kết hợp với các dị nguyên từ yếu tố bên ngoài gây ra các biểu hiện của một số bệnh lý. 

Những bệnh lý này tuy không gây nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ nhưng nếu không điều trị kịp thời có thể để lại nhiều hệ lụy nặng nề. Có thể kể đến một số bệnh lý của dị ứng thời tiết ở trẻ em như: 

• Viêm mũi dị ứng
• Hen suyễn
• Viêm da dị ứng
• Dị ứng cơ địa,...

Bệnh dị ứng thời tiết ở trẻ thường xảy ra khi thời tiết bắt đầu chuyển mùa hoặc thay đổi đột ngột. Dấu hiệu trẻ bị dị ứng thời tiết thường được biểu hiện qua da như nổi mề đay khắp cơ thể, mẩn đỏ,...

Dị ứng thời tiết ở trẻ là gì?

2Dị ứng thời tiết ở trẻ có lây không?

Trước những biểu hiện của dị ứng thời tiết, nhiều bậc phụ huynh băn khoăn rằng dị ứng thời tiết ở trẻ có lây không? Đáp án của câu hỏi này chính là trẻ bị dị ứng thời tiết sẽ không lây chéo. Tuy nhiên, căn bệnh này có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi khác nhau. Chính vì vậy, cha mẹ không nên chủ quan.

Trong những môi trường khác nhau, cơ thể trẻ sẽ phát sinh ra những phản ứng tự vệ khác nhau khi bị dị ứng. Chưa dừng lại ở đó, ở mỗi bệnh nhân, bị dị ứng thời tiết ở mức độ nhẹ hay nặng đều phụ thuộc vào thể trạng của mỗi người.

Dị ứng thời tiết ở trẻ được chia làm 2 dạng chính: dị ứng thời tiết cấp tính và dị ứng thời tiết mãn tính. Đối với những trẻ mắc bệnh dạng cấp tính, thời gian bệnh kéo dài 24 tiếng và kéo dài dưới 6 tuần. 

Đối với tình huống dị ứng cấp tính như vậy, nếu không điều trị kịp thời bệnh có thể chuyển từ cấp tính sang mãn tính. Điều đó gây ra nhiều khó khăn trong công tác điều trị, các triệu chứng bệnh cũng nặng hơn góp phần tăng nguy cơ biến chứng.

3Nguyên nhân dị ứng thời tiết ở trẻ

Dị ứng thời tiết ở trẻ em có thể xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng dị ứng thời tiết ở trẻ chính là do sự rối loạn của hệ thống miễn dịch trong cơ thể trẻ. Các thay đổi đột ngột của thời tiết tác động trực tiếp đến hệ miễn dịch.

Điều này khiến cơ thể tạo ra các phản ứng và bắt đầu phát sinh hàng loạt kháng thể giúp chống lại các yếu tố kích thích có hại từ môi trường. Ngoài ra, cơ chế sản sinh histamin trong hệ thống miễn dịch cũng là một trong nhiều yếu tố gây ra phản ứng dị ứng thời tiết.

Các dị nguyên sẽ xâm nhập vào cơ thể trẻ qua đường ăn uống, hô hấp, tiêm hoặc qua da. Cụ thể là:

• Xung quanh nhà, khu vui chơi ẩm thấp
• Vi khuẩn có trong chăn gối, thảm lau và các vật dụng có hơi ẩm
• Vi khuẩn ẩn trú trong lông thú cưng: mèo, chó…
• Cho trẻ em dùng thuốc hoặc thức ăn không phù hợp
• Dị ứng thời tiết do di truyền: Trẻ có người thân bị bệnh dị ứng cũng có khả năng mắc bệnh dị ứng cao hơn các trẻ khác
• Khí hậu thay đổi đột ngột khiến cơ thể trẻ không kịp thích ứng

Dị ứng thời tiết ở trẻ là sự phản ứng của cơ thể lại những tác nhân từ bên ngoài tác động vào như: thời tiết, môi trường, khi con được chuyển vùng sinh sống từ nóng sang lạnh hoặc ngược lại.

4Biểu hiện trẻ bị dị ứng thời tiết

Những biểu hiện dị ứng thời tiết ở trẻ

Dị ứng thời tiết ở trẻ em trong thời gian dài có thể liên quan đến một số bệnh lý khác như: 

• Eczema 
• Hen suyễn
• Viêm mũi dị ứng. 

Dị ứng thời tiết lạnh

Dị ứng thời tiết lạnh thường xuất hiện khi nhiệt độ hay độ ẩm giảm mạnh. Ngoài việc da bị tổn thương, dị ứng thời tiết ở trẻ còn gây ra một số triệu chứng liên quan đến hô hấp:

• Da bắt đầu xuất hiện vết ngứa có kích thước to nhỏ khác nhau
• Mề đay nổi lên khắp nơi trên da nếu không được che kỹ bởi quần áo
• Gây ngứa trên da nhưng ít nóng rát và đau nhức
• Ngứa mũi, chảy nước mũi và nghẹt mũi
• Cổ họng bị đau do ho quá nhiều
• Xuất hiện triệu chứng mắt đỏ, ngứa, gây chảy nước mắt

Dị ứng thời tiết nóng

Tương tự như dị ứng thời tiết lạnh, dị ứng thời tiết nóng ở trẻ xảy ra khi khi hệ thống miễn dịch của trẻ phản ứng mạnh mẽ với sự thay đổi của độ ẩm trong không khí và nhiệt độ. Dị ứng thời tiết nóng gây ra cho trẻ nhiều sự thay đổi trên da như:

• Cảm giác được sự nóng rát trên da, châm chích rồi nổi các mẩn đỏ
• Vùng da thường có hiện tượng đỏ, sưng viêm từ nhẹ đến nặng đi kèm với ngứa
• Ngoài ra, dị ứng thời tiết ở trẻ còn có thể dẫn đến phù mạch, tiêu chảy, hen cấp tính, đau đầu.

Các triệu chứng khi bị dị ứng nóng có thể giảm khá nhanh khi lau sạch mồ hôi giúp thân nhiệt quay về mức cân bằng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, những triệu chứng dị ứng thời tiết sẽ kéo dài ở trẻ. 

Chính vì vậy, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ kiểm tra từ đó đưa ra phác đồ điều trị hợp lý. Cha mẹ tuyệt đối không được chủ quan khi con mắc phải bệnh dị ứng thời tiết nóng.

5Bác sĩ tư vấn cách xử lý khi trẻ bị dị ứng thời tiết

Dị ứng thời tiết ở trẻ được điều trị ra sao?

Dị ứng thời tiết ở trẻ sẽ hết nhanh chóng khi cha mẹ biết cách vệ sinh và chăm sóc cho con đúng cách. Ngược lại, nếu sử dụng những phương pháp chăm sóc không đúng cách, các vết sưng sẽ bị nhiễm trùng ở mức độ nghiêm trọng. Bên cạnh đó, trong nhiều trường hợp, cha mẹ nên đưa con đi gặp bác sĩ chuyên môn để được tư vấn chữa trị.

Sử dụng thuốc

Khi phát hiện trẻ bị dị ứng thời tiết, cha mẹ hãy nhanh chóng đưa con đến cơ sở y tế để các bác sĩ tiến hành thăm khám, tìm ra nguyên nhân và kê đơn thuốc. Tùy theo các triệu chứng của từng trẻ mà các bác sĩ chuyên môn sẽ cho dùng các loại thuốc khác nhau.

Cha mẹ không nên tự ý mua thuốc bên ngoài cho trẻ khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ điều trị. Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu trẻ có bất kỳ phản ứng bất thường nào, cha mẹ nên ngưng cho con uống thuốc và liên hệ ngay với bác sĩ chuyên môn.

Hạn chế tác nhân gây dị ứng

• Khi trời bắt đầu trở gió, cha mẹ nên đóng kín cửa. Nếu gia đình có điều kiện, phụ huynh hãy trang bị một máy lọc không khí hoặc điều hòa giúp tạo ra luồng không khí sạch, giúp con hạn chế những tác nhân có hại trong không khí.
• Khi trời chuyển mùa, hạn chế việc cho trẻ vui chơi ngoài trời nhằm tránh tiếp xúc trực tiếp với phấn hoa.
• Tắm rửa sạch sẽ và thay quần áo mới sau khi trẻ vừa ra ngoài về.
• Cho trẻ rửa mũi bằng nước muối sinh lý hoặc xông hơi với tinh dầu nếu con đang bị viêm mũi dị ứng.

Hạn chế thực phẩm kích thích dị ứng

Khi trẻ bị dị ứng thời tiết, cha mẹ cần tránh cho trẻ ăn một số thực phẩm sau:

• Thực phẩm chứa nhiều đạm: Lượng protein của các thực phẩm tươi, đồ ăn tái, sushi, gỏi sống sẽ kích thích phản ứng dị ứng lên đến 25% đối với những trẻ bị viêm mũi dị ứng. 
• Trái cây: Nhiều loại trái cây được mua về có thể còn dính phấn hoa. Do vậy, cha mẹ cần rửa sạch trái cây trước khi cho trẻ ăn, không cho bé ăn hoa quả chưa được rửa sạch.
• Rau củ: Ngô và cần tây là 2 loại rau củ có thể kích thích quá trình dị ứng diễn ra, đặc biệt có thể kể đến là viêm mũi dị ứng. Bên cạnh đó, cần tây có chứa protein tương tự phấn hoa, dễ dàng tạo ra sự kích thích mạnh cho quá trình dị ứng thời tiết ở trẻ.
• Các loại hạt: Hạt hướng dương, hạt phỉ hay hạnh nhân cũng là một trong các tác nhân gây kích thích dị ứng ở trẻ bị viêm mũi.
• Chất phụ gia: Chất phụ gia, gia vị chứa trong thực phẩm đóng hộp sẽ làm khởi phát hiện tượng dị ứng ở một số trẻ. 
• Thức ăn và các đồ uống lạnh: Các trẻ mắc bệnh viêm mũi do thời tiết, hen suyễn hay có những biểu hiện tương tự nên tránh xa các loại đồ uống và thức ăn lạnh. Vì các thực phẩm này có thể làm co thắt phế quản làm trẻ ho kéo dài.

Sử dụng mẹo dân gian

Bên cạnh các phương pháp điều trị dị ứng thời tiết ở trẻ vừa nêu trên, trong dân gian còn có một số cách chữa trị dị ứng thời tiết ở trẻ em được sử dụng khá phổ biến như:

• Sử dụng lá khế: Lá khế vốn nổi tiếng với công dụng thanh nhiệt, giải độc hỗ trợ làm giảm ngứa và tổn thương da. Cha mẹ có thể sử dụng một ít lá khế rửa sạch rồi đun nước cho trẻ tắm hằng ngày đến khi những triệu chứng có dấu hiệu thuyên giảm.
• Sử dụng khoai tây: Củ khoai tây chứa nhiều nhựa hỗ trợ kháng khuẩn, kháng viêm vô cùng hiệu quả. Dùng khoai tây giúp trẻ chống lại các triệu chứng mà dị ứng thời tiết gây nên. 

Hãy dùng một củ khoai tây rửa sạch, thái ra từng lát mỏng, đắp vào vị trí da bị tổn thương trong vòng 20 phút. Cuối cùng, tắm lại cho trẻ bằng nước sạch.

• Sử dụng dầu dừa: Lượng vitamin E mà dầu dừa mang lại cùng với các axit tự nhiên sẽ giúp trẻ chống viêm, diệt khuẩn hiệu quả. Đồng thời, dầu dừa cũng cung cấp độ ẩm cho da của trẻ góp phần giảm tình trạng ngứa trên da. 

Mẹ có thể bôi dầu dừa lên da của trẻ trong vòng 20 phút. Sau đó, tắm lại bằng nước sạch cho con. 

6Dị ứng thời tiết ở trẻ có nguy hiểm không?

Dị ứng thời tiết do nổi mề đay và dị ứng do nổi mẩn đỏ là 2 trường hợp thường gặp. Khi đang ở giai đoạn cấp tính, bệnh sẽ kéo dài trong khoảng 24h đến dưới 6 tuần, làm trẻ khó chịu và gây ngứa ngáy.

Đối với giai đoạn mãn tính, trẻ có thể gặp phải vấn đề phù nề niêm mạc mắt, huyết áp giảm, sốc phản vệ gây ra tình huống tử vong. Do đó, dị ứng thời tiết ở trẻ trong giai đoạn cấp tính cần có sự can thiệp kịp thời từ các bác sĩ chuyên môn.

Việc điều trị sớm sẽ hạn chế sự phát tán nặng nề của bệnh. Nếu để bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính sẽ khó điều trị, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

7Biện pháp phòng tránh trẻ bị dị ứng thời tiết

Để trẻ không phải vật lộn với những nguy hiểm mà dị ứng thời tiết mang lại, các bậc phụ huynh nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh cho trẻ như:

• Thường xuyên cho trẻ uống nước ép trái cây hỗ trợ tăng cường miễn dịch của cơ thể.
• Xây dựng thực đơn ăn uống lành mạnh, chứa nhiều rau, củ, hoa quả. Đặc biệt là các loại rau củ quả chứa nhiều vitamin C. Hạn chế tối đa việc cho con ăn hải sản, đậu phộng
• Giữ nhiệt độ cơ thể trẻ ở mức ổn định.
• Ưu tiên chọn cho trẻ những trang phục có chật liệu dễ thấm hút, phù hợp với nhiệt độ của thời tiết.
• Đối với trẻ từng bị dị ứng thời tiết hoặc gia đình có người đã mắc bệnh trước đó, nên cẩn thận, hạn chế tiếp xúc trực tiếp với những tác nhân gây dị ứng.
• Vệ sinh nhà cửa, môi trường xung quanh, chăn gối, đồ chơi sạch sẽ.
• Cho trẻ đi thăm khám sớm nếu phát hiện con có những dấu hiệu dị ứng thời tiết.

8Đôi lời từ AVAKids 

Trẻ bị dị ứng thời tiết sẽ không bị ảnh hưởng quá nghiêm trọng đến sức khỏe nếu chưa chuyển qua giai đoạn mãn tính. Vì thế, cha mẹ hãy đưa con đi điều trị ngay để hạn chế tỷ lệ bệnh chuyển sang giai đoạn này. AVAKids chúc các con luôn mạnh khỏe.

Lưu ý: Bài viết của AVAKids chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho bất cứ việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Thùy Trang tổng hợp

Kiểm duyệt bởi Trúc Lâm