Trẻ bị sổ mũi kéo dài có sao không? Nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả

Trẻ bị sổ mũi kéo dài là tình trạng xảy ra rất phổ biến, do hệ miễn dịch còn non yếu và sức đề kháng kém. Chuyên mục Góc chuyên gia của AVAKids sẽ giúp ba mẹ giải đáp thắc mắc bé bị sổ mũi kéo dài có sao không cũng như nguyên nhân, cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả nhé!

1Nguyên nhân bé bị hắt hơi sổ mũi kéo dài

1.1. Bé bị hắt hơi sổ mũi do nhiễm virus, vi khuẩn

Nguyên nhân đầu tiên khiến trẻ bị sổ mũi kéo dài đó chính là do nhiễm virus, vi khuẩn. Hệ miễn dịch của trẻ rất non nớt, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như cảm lạnh và cảm cúm.

Nhìn chung, những bệnh này thường sẽ khỏi trong vòng một tuần. Tuy nhiên, với những bé có sức đề kháng và hệ miễn dịch kém thì bệnh sẽ lâu khỏi hơn. Ngoài ra, nếu không chữa trị dứt điểm và trẻ lại mắc bệnh thêm lần nữa cũng có thể sẽ khiến trẻ bị sổ mũi kéo dài.

1.2. Trẻ bị sổ mũi kéo dài do viêm xoang

Một nguyên nhân tiếp theo khiến trẻ bị sổ mũi kéo dài chính là viêm xoang. Biểu hiện của viêm xoang chính là dịch nhầy khi trẻ sổ mũi có màu xanh lá hoặc vàng. Viêm xoang nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa thậm chí là viêm não. Vì vậy, ba mẹ cần đưa trẻ đi khám để được bác sĩ chữa trị kịp thời.

1.3. Bé bị viêm mũi dị ứng

Khi trẻ sổ mũi kèm theo những biểu hiện như ngứa mũi, chảy nước mắt và hắt hơi thì khả năng cao trẻ đang bị viêm mũi dị ứng. Ngoài ra, khi bị viêm mũi dị ứng trẻ thường hắt xì liên tục đồng thời nghẹt cả hai bên mũi. 

Viêm mũi dị ứng khiến trẻ rất khó chịu vì. Bệnh này thường xảy ra vào lúc thời tiết giao mùa, hoặc do lông thú cưng, phấn hoa, bụi,...

1.4. Trẻ bị sổ mũi kéo dài do viêm mũi không dị ứng

Khi trẻ bị sổ mũi kéo dài, ba mẹ có thể xem xét tới khả năng trẻ bị viêm mũi không do dị ứng. Khác với dị ứng hay nhiễm trùng, viêm mũi không dị ứng xảy ra khi có một thứ gì đó kích thích mũi trẻ và gây khó chịu. 

Một số tác nhân gây nên viêm mũi không dị ứng ở trẻ có thể kể đến như: thay đổi áp suất khí quyển, thức ăn cay, mùi nước hoa, khói từ chất đốt, khói nhang, đèn sáng,...

1.5. Trẻ bị sổ mũi kéo dài do bệnh hen suyễn

Trẻ ho có đờm, hắt hơi, khó thở kèm sổ mũi kéo dài nguyên nhân chính là do hen suyễn. Ba mẹ nên lưu ý bởi đây là căn bệnh rất nguy hiểm đối với trẻ nhỏ, nếu không được điều trị kịp thời sẽ nguy hiểm tới tính mạng. 

1.6. Trẻ bị sổ mũi kéo dài do lệch vách ngăn mũi

Dấu hiệu nhận dạng của lệch vách ngăn mũi là một bên mũi luôn bị sung huyết, phù nề hơn bên còn lại. Hầu như trẻ chỉ bị lệch vách ngăn mũi khi bị chấn thương mũi. Tuy nhiên, một số trẻ bẩm sinh đã bị lệch vách ngăn.

Khi trẻ bị sổ mũi kéo dài do lệch vách ngăn mũi sẽ có các biểu hiện như sau: ngáy ngủ, chảy máu mũi, đau đầu, xoang mãn tính, khó thở một bên mũi,...

1.7. Trẻ bị sổ mũi kéo dài do dùng sai hoặc lạm dụng thuốc

Một nguyên nhân tiếp theo khiến trẻ bị sổ mũi kéo dài đó chính là việc sử dụng sai hoặc lạm dụng thuốc. Điều này không những không khiến bé khỏi bệnh mà còn làm bệnh diễn biến phức tạp hơn. Trẻ có thể sẽ phụ thuộc vào thuốc và lờn thuốc. Đây chính là lý do trẻ bị sổ mũi kéo dài mãi không khỏi.

1.8. Trẻ bị sổ mũi kéo dài do thời tiết

Đôi khi, thay đổi thời tiết hay không khí lạnh sẽ khiến mũi trẻ tiết ra nhiều dịch nhầy hơn. Đó chính là nguyên nhân trẻ hay bị sổ mũi kéo dài trong những ngày trời lạnh. 

Hệ miễn dịch của trẻ nhỏ còn non nớt nên dễ bị sổ mũi dai dẳng, vậy nên ba mẹ lưu ý đảm bảo giữ ấm cho trẻ trong những ngày trời trở lạnh nhé.

1.9. Do mũi có dị vật

Nếu trẻ bị sổ mũi kéo dài mà không phải do cảm cúm, dị ứng hay các nguyên nhân khác thì ba mẹ hãy để ý đến dịch nhầy mũi của bé. Nếu dịch có mùi hôi thì có khả năng có dị vật đang mắc kẹt trong mũi của trẻ. Ba mẹ hãy đưa trẻ tới cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra và chữa trị kịp thời.

1.10. Do trẻ chưa biết cách xì mũi

Đôi khi, lý do khiến trẻ bị sổ mũi kéo dài là do chưa biết cách xì mũi cho hiệu quả. Khi không xì hết nước mũi sẽ làm việc vệ sinh mũi không sạch. Điều này sẽ khiến trẻ bị sổ mũi nặng và dai dẳng hơn, có nguy tái bệnh.

1.11. Trẻ bị sổ mũi kéo dài do chế độ ăn uống

Nếu ba mẹ cho trẻ dùng các loại thực phẩm như sữa nguyên kem, nguyên chất, ăn đồ nhiều dầu mỡ, chất béo hay ăn quá no sẽ khiến trẻ dễ bị trào ngược dạ dày thực quản. Điều này sẽ vô tình làm tăng tiết chất nhầy và khiến trẻ bị sổ mũi kéo dài.

2Triệu chứng nhận biết bé bị sổ mũi

Khi bị sổ mũi, trẻ thường có các triệu chứng sau:

• Chảy nước mũi: Nước mũi có thể trong, đục, vàng hoặc xanh, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
• Nghẹt mũi: Trẻ có thể bị nghẹt một hoặc cả hai bên mũi, khó thở, phải thở bằng miệng.
• Hắt hơi: Là phản xạ tự nhiên để tống xuất các tác nhân gây kích ứng ra khỏi mũi.
• Khò khè: Âm thanh phát ra khi trẻ thở do đường thở bị thu hẹp.
• Sốt: Một số trường hợp trẻ có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao.
• Các triệu chứng khác: Quấy khóc, bú kém, mệt mỏi, chán ăn, khó ngủ,...

3Trẻ bị sổ mũi có cần dùng thuốc không?

Sổ mũi ở trẻ nhỏ là một tình trạng khá phổ biến. Nhiều cha mẹ băn khoăn không biết có nên cho bé dùng thuốc hay không. Thực tế, việc có cần dùng thuốc hay không phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nếu bé chỉ bị sổ mũi nhẹ, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà để giúp bé thoải mái hơn.

Tuy nhiên, nếu bé có các triệu chứng nặng hơn như sốt cao, khó thở, hoặc là trẻ sơ sinh, cha mẹ nên đưa bé đi khám bác sĩ ngay để được tư vấn và điều trị kịp thời

4Trẻ bị sổ mũi kéo dài có sao không?

Sổ mũi kéo dài hơn 10 ngày mà không có dấu hiệu thuyên giảm có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý nghiêm trọng hơn như:

• Viêm xoang: Viêm các hốc xoang quanh mũi, gây đau nhức vùng mặt, chảy nước mũi đặc, có màu vàng hoặc xanh.
• Viêm tai giữa: Viêm tai giữa thường xảy ra sau viêm mũi họng, gây đau tai, sốt, chảy mủ tai.
• Viêm phế quản: Viêm ống dẫn khí từ khí quản đến phổi, gây ho, khó thở, sốt.
• Viêm phổi: Nhiễm trùng phổi, gây ho, sốt cao, khó thở, thở nhanh.

Vì vậy, nếu trẻ bị sổ mũi kéo dài, kèm theo các triệu chứng bất thường như sốt cao, khó thở, chảy mủ tai, bố mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.

5Cách trị hắt hơi sổ mũi kéo dài cho bé

5.1. Sử dụng nước muối sinh lý

Đối với trẻ bị sổ mũi kéo dài, ba mẹ có thể sử dụng nước muối sinh lý có chứa Natri, cottu F hoặc thành phần muối biển để rửa mũi thường xuyên cho trẻ. Đây là phương pháp đơn giản và an toàn, giúp làm sạch khoang mũi của trẻ.

Trước khi nhỏ mũi cho trẻ, ba mẹ nên ngâm lọ nước muối sinh lý vào trong nước ấm. Sau đó, tiến hành làm sạch mũi cho trẻ, nếu cần thiết có thể dùng đến bóng hút mũi. Thông thường, mẹ có thể nhỏ mũi cho trẻ khoảng 4 đến 5 lần mỗi ngày. Tuy nhiên nên dựa vào từng thể trạng của trẻ để đưa ra liều lượng sao cho phù hợp.

5.2. Bổ sung lượng nước cho cơ thể nhiều hơn

Một trong những cách ba mẹ nên làm khi trẻ bị sổ mũi kéo dài là bổ sung thêm chất lỏng cho trẻ. Việc này sẽ làm cho dịch khoang mũi loãng đi do lượng nước cơ thể nhiều hơn. Từ đó, quá trình rửa và vệ sinh mũi trẻ trở nên đơn giản và dễ dàng. 

Đối với trẻ đang bú sữa mẹ thì mẹ nên cho trẻ bú nhiều hơn các ngày thường. Với các bé đã cai sữa, mẹ có thể cho trẻ ăn thêm cháo, uống nhiều nước, nhiều sữa hơn. Ngoài ra, với những trẻ trên 1 tuổi, mẹ có thể pha mật ong kết hợp cùng trà gừng để cho trẻ uống.

5.3. Kê cao đầu khi ngủ

Việc kê cao đầu khi ngủ sẽ ngăn các chất dịch nhầy chảy ngược vào hốc mũi của trẻ, từ đó giúp trẻ hít thở dễ dàng và ngủ ngon hơn. Việc này không chỉ giúp dịch mũi chảy ra ngoài tốt mà còn làm giảm khả năng trẻ bị sổ mũi kéo dài do ứ đọng dịch nhầy.

5.4. Áp dụng mẹo dân gian chữa sổ mũi

Ba mẹ cũng có thể áp dụng một số mẹo dân gian để làm giảm tình trạng sổ mũi ở trẻ như: massage bằng nước ấm, xông hơi, sử dụng tinh dầu tràm, bóng hút mũi, nước muối sinh lý,...

5.5. Một số biện pháp khác

Ngoài các biện pháp trên, mẹ cũng có thể áp dụng cách sau khi trẻ bị sổ mũi kéo dài. Đó là bôi một ít tinh dầu tràm vào lòng bàn chân, ngực và lưng rồi massage nhẹ cho trẻ. Điều này sẽ giúp trẻ giữ ấm cũng như phòng ngừa cảm lạnh. Nếu có sử dụng điều hòa, mẹ nên mang thêm tất cho trẻ để giữ ấm cơ thể.

6Trẻ bị sổ mũi kéo dài dẫn đến biến chứng gì?

Sổ mũi kéo dài có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm tai giữa: Dịch nhầy từ mũi có thể tràn vào tai giữa, gây viêm nhiễm.
• Viêm xoang: Viêm xoang khiến trẻ bị đau nhức vùng mặt, đau đầu, chảy nước mũi đặc.
• Viêm phế quản, viêm phổi: Dịch nhầy từ mũi có thể chảy xuống phế quản, phổi, gây viêm nhiễm.

7Ảnh hưởng khi rửa mũi không đúng cách

Khi trẻ bị sổ mũi kéo dài, hầu như các bậc phụ huynh nào cũng sẽ rửa mũi để làm trôi dịch nhầy và bụi bẩn cho trẻ. Việc này sẽ giúp làm giảm viêm mũi một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu rửa sai cách, nước mũi sẽ chảy ngược vào tai, mũi họng gây ra các bệnh nguy hiểm như viêm tai giữa, viêm xoang,...

Vì vậy, ba mẹ nên rửa mũi cho trẻ tại bệnh viện khi được các bác sĩ có chuyên môn thực hiện, hoặc làm tại nhà theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ. Không tự ý rửa mũi cho trẻ nếu không có hướng dẫn bởi như thế không chỉ làm trẻ khó chịu mà còn làm bệnh tình trở nặng hơn.

Chỉ nên rửa mũi cho trẻ tại nhà khi có hướng dẫn chỉ định của bác sĩ

8Cách phòng tránh để trẻ không bị sổ mũi kéo dài

Để phòng tránh sổ mũi kéo dài cho trẻ, cha mẹ nên:

• Giữ nhà cửa sạch sẽ: Lau chùi thường xuyên các bề mặt tiếp xúc, đặc biệt là đồ chơi của trẻ.
• Rửa tay thường xuyên: Tập cho trẻ thói quen rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Cho trẻ bú mẹ hoặc sữa công thức đầy đủ: Sữa mẹ cung cấp kháng thể giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ.
• Tiêm phòng đầy đủ: Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh đường hô hấp cho trẻ.
• Tránh cho trẻ tiếp xúc với người bị bệnh: Hạn chế cho trẻ đến nơi đông người, tiếp xúc với người bị ốm.
• Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng: Chế độ ăn giàu vitamin và khoáng chất giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ.
• Uống đủ nước: Giúp làm loãng dịch mũi và dễ dàng tống xuất ra ngoài.
• Giữ ấm cho trẻ: Đặc biệt vào mùa lạnh, cần giữ ấm cho trẻ bằng quần áo ấm, mũ, khăn.
• Tránh để trẻ ở nơi có nhiều khói bụi: Ô nhiễm không khí là một trong những nguyên nhân gây sổ mũi.
• Vệ sinh mũi họng: Dùng nước muối sinh lý nhỏ mũi cho trẻ thường xuyên để làm sạch mũi.
• Không tự ý dùng thuốc cho trẻ: Nếu trẻ có dấu hiệu bệnh, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để được khám và tư vấn.
• Không lạm dụng máy lạnh: Không khí quá lạnh có thể gây kích ứng đường hô hấp của trẻ.

9Khi nào cần đưa trẻ đến bác sĩ?

Hãy đưa trẻ đến bác sĩ ngay lập tức nếu trẻ có những dấu hiệu sau:

• Sốt cao trên 38,5 độ C.
• Khó thở, thở nhanh, thở rít.
• Co giật.
• Nước mũi chảy ra có màu vàng hoặc xanh lá cây đậm, có mùi hôi.
• Trẻ bỏ bú, bỏ ăn, quấy khóc nhiều.
• Triệu chứng kéo dài trên 7 ngày không thuyên giảm.

Trẻ bị sổ mũi kéo dài là điều khiến ba mẹ không khỏi lo lắng, băn khoăn. Vậy nên, AVAKids hy vọng bài viết này giúp cho ba mẹ có thêm các cách điều trị cũng như phòng ngừa tình trạng sổ mũi ở trẻ nhỏ.

Lưu ý: Các bài viết của AVAKids/Vũ Trụ Bỉm Sữa chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.