Mẹ hỏi - Bác sĩ trả lời | Lựa chọn sữa công thức cho trẻ sơ sinh như thế nào là phù hợp ?

“Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ” - thông điệp này chắc chắn bất cứ ai cũng đều thuộc nằm lòng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bé phải sử dụng đến các loại sữa thay thế sữa mẹ. Vậy làm sao để cung cấp đủ sữa và chọn sữa thay thế phù hợp với trẻ?

Câu hỏi này sẽ được giải đáp bởi bác sĩ Nguyễn Trí Đoàn - Trưởng khoa Nhi & Trưởng bộ phận Y học Chứng cứ phòng khám Victoria Healthcare.

Làm sao để cung cấp đủ sữa và chọn sữa thay thế phù hợp với trẻ? (Ảnh: Freepik)

1Lời khuyên khi lựa chọn sữa ngoài

Câu hỏi: Một trong những băn khoăn của các mẹ là làm sao cung cấp đủ sữa và lựa chọn loại sữa phù hợp cho bé. Trong giai đoạn dưới 1 tuổi, sữa mẹ vẫn là loại sữa tốt nhất dành cho trẻ. Tuy nhiên, có một số trường hợp cần phải bổ sung sữa công thức cho trẻ sơ sinh. Bác sĩ có lời khuyên nào cho các mẹ khi lựa chọn sữa dành cho trẻ dưới 1 tuổi không ạ?

Bác sĩ trả lời: Đối với các mẹ có đủ sữa cho bé, hãy cứ cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn. Lượng bú bao nhiêu là tùy thuộc vào em bé. Qua đến giai đoạn 3 tháng tuổi, bé sẽ tự giảm bú, có thể là 4 - 6 tiếng bé mới đòi bú một lần. Các mẹ đừng quá lo lắng. Hãy cứ quan sát và đáp ứng nhu cầu của bé.

Nếu vì một số lý do mà bé không được bú sữa mẹ, các bậc phụ huynh có thể cho bé dùng sữa công thức. Đó là các loại sữa bột có chứa thành phần, hàm lượng các chất dinh dưỡng tương tự như sữa mẹ. Không nhất thiết phải lựa chọn một hãng sữa cụ thể nào cả, miễn sao bé thấy phù hợp là được.

Đối với các bé từ 4 tháng tuổi, sẽ cần bổ sung thêm sắt cho quá trình tạo máu (Ảnh: Freepik)

Các mẹ có thể lựa chọn một số loại sữa thay thế cho sữa mẹ có bổ sung chất sắt để giúp bé không bị thiếu sắt. Đối với các bé từ 4 tháng tuổi, sẽ cần bổ sung thêm sắt cho quá trình tạo máu. Tuy nhiên, nếu không có sữa bổ sung sắt, các bé từ 4 tháng tuổi hoàn toàn có thể bổ sung thêm sắt từ thức ăn bên ngoài.

Bài viết liên quan: 5 cách uống vitamin D3 cho trẻ sơ sinh đủ liều lượng và an toàn

2Lưu ý khi cho bé bú sữa bò 

Câu hỏi: Có một số trường hợp bé bị dị ứng với chất đạm của sữa bò. Bác sĩ có lưu ý gì dành cho người mẹ trong quá trình cho bé bú hoặc lựa chọn loại sữa thay thế sữa mẹ cho bé?

Bác sĩ trả lời: Thông thường, các bé dị ứng với đạm của sữa bò sẽ không có triệu chứng ngay khi tiếp xúc, mà sau khoảng từ 2 tuần đến 2 tháng mới có biểu hiện. Các triệu chứng thường thấy là bé đi phân lỏng, có thể có nhầy, có máu.

Đối với các bé sử dụng sữa thay thế sữa mẹ, phụ huynh nên lựa chọn các loại sữa thủy phân, là loại sữa mà trong đó hàm lượng đạm vẫn như các loại sữa thông thường khác, nhưng phân tử chất đạm đã được cắt nhỏ lại để bớt gây dị ứng. Có loại sữa thủy phân một phần, có loại thủy phân hoàn toàn.

Việc sử dụng sữa thủy phân (kể cả sữa thủy phân hoàn toàn) không đảm bảo bé sẽ không còn các triệu chứng dị ứng đạm của sữa bò.

Nếu trẻ sử dụng sữa thủy phân hoàn toàn nhưng vẫn bị dị ứng, ba mẹ có thể chuyển sang các loại sữa công thức gốc từ đậu nành hoặc từ gạo. Các loại sữa này có nguồn dinh dưỡng tương tự như sữa công thức gốc từ sữa bò.

Ba mẹ có thể cho bé sử dụng các loại sữa công thức gốc từ đậu nành hoặc từ gạo (Ảnh: Freepik)

Đa số các bé sẽ hết triệu chứng dị ứng với đạm của sữa bò khi bước qua giai đoạn từ 6 tháng đến 1 tuổi. Lúc này, bé hoàn toàn có thể sử dụng các loại sữa công thức bình thường.

Rất hiếm trường hợp các bé bị dị ứng nặng với đạm sữa bò, tức là có phản ứng ngay khi tiếp xúc lần đầu tiên. Phản ứng thông thường là bé sẽ nôn hết sữa ra, bé có thể bị tím tái mặt mày, khó thở. Những phản ứng này được gọi là sốc phản vệ. Đối với những trường hợp này, bé phải kiêng hoàn toàn các sản phẩm từ sữa bò. Tốt nhất là nên cho bé sử dụng sữa mẹ. Trong trường hợp không có sữa mẹ, phụ huynh có thể liên hệ các ngân hàng sữa để tìm được nguồn sữa tốt nhất cho bé.

3Dị ứng với sữa bò, bé dùng sữa gì thay thế?

Câu hỏi: Các bé trong giai đoạn từ 6 tháng đến 1 tuổi đã giảm triệu chứng dị ứng với đạm sữa bò thì có thể sử dụng các loại sữa công thức bình thường không, thưa bác sĩ?

Bác sĩ trả lời: Nếu trẻ không chịu uống sữa thủy phân hay các loại sữa có gốc từ đậu nành, từ gạo, thì bé có thể sử dụng sữa công thức bình thường. Trong trường hợp này, các triệu chứng như đi phân lỏng, có nhầy, có máu cũng không ảnh hưởng gì đến sự phát triển của bé. Qua giai đoạn 1 tuổi, các triệu chứng nêu trên sẽ không còn nữa.

4Uống sữa có làm bé đi ngoài nhiều hơn không?

Câu hỏi: Nhiều ý kiến cho rằng, khi bé uống nhiều sữa thì sẽ đi ngoài nhiều hơn. Theo báo sĩ thì ý kiến này có đúng không ạ?

Bác sĩ trả lời : Điều này không hoàn toàn đúng. Mỗi một lứa tuổi, em bé sẽ có nhu cầu về sữa khác nhau.

• Đối với trẻ sơ sinh hoặc em bé từ 4-6 tháng tuổi, sữa là nguồn dinh dưỡng chính của bé. Em bé uống nhiều sữa và hấp thu hết, ít khi nào bé bị táo bón do sữa.
• Đối với bé từ 6 tháng tuổi trở lên, nhu cầu ăn mới là chính. Nên nếu giữ nguyên lượng sữa như 2, 3 tháng đầu tiên, tức là mỗi ngày uống từ 700 - 800ml, thì dần dần bé sẽ bị táo bón. Đây là trường hợp rất phổ biến ở trẻ em Việt Nam. Đặc biệt là những bé uống quá nhiều sữa sau 1 tuổi, ngoài dẫn đến tình trạng thiếu chất sắt hay béo phì, thì còn dẫn đến hiện tượng chậm đi cầu, hay còn gọi là táo bón chức năng, do chế độ ăn uống không phù hợp với lửa tuổi của bé.

AVAKids hy vọng rằng, những thông tin trên đây sẽ giúp các bậc phụ huynh đưa ra được lựa chọn phù hợp cho bé nhà mình khi cần phải dùng đến sữa thay thế sữa mẹ.