9 dấu hiệu của thời điểm rụng trứng giúp bạn tăng khả năng thụ thai thành công

Các chị em có thể dự đoán rụng trứng bằng cách theo dõi các dấu hiệu và triệu chứng thường thấy hoặc sử dụng bộ dụng cụ dự đoán rụng trứng. Khả năng có thể thụ thai là năm ngày trước khi rụng trứng và ngày rụng trứng.

Rụng trứng là khi một quả trứng trưởng thành (noãn) được giải phóng khỏi buồng trứng. Đó là một quá trình cần có sự hỗ trợ của hormone, nơi mà hormone FSH kích thích sự phát triển của nang trứng và hormone tạo hoàng thể (LH) kích hoạt sự rụng trứng.

Noãn di chuyển từ buồng trứng đến ống dẫn trứng và tồn tại trong 12 đến 24 giờ, đây là khoảng thời gian noãn có thể thụ tinh. Rụng trứng thường xảy ra khoảng 14 ngày trước khi hành kinh trong chu kỳ kinh 28 ngày.

Biết được thời gian rụng trứng có thể giúp phụ nữ thụ thai hoặc tránh thai phù hợp.

Thông qua bài viết này, AVAKids cung cấp thông tin về dấu hiệu và triệu chứng của quá trình rụng trứng, các xét nghiệm để phát hiện rụng trứng và cách quản lý các vấn đề rụng trứng.

1Những dấu hiệu và triệu chứng của rụng trứng

Các dấu hiệu và triệu chứng rụng trứng có thể không giống nhau ở tất cả phụ nữ. Một số có thể không nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào. Thời điểm rụng trứng cũng có thể khác nhau;

Một số phụ nữ rụng trứng vào cùng một ngày của chu kỳ hàng tháng, những người khác rụng trứng vào những ngày khác nhau trong mỗi chu kỳ.Các dấu hiệu và triệu chứng của rụng trứng có thể bao gồm:

• Chất nhầy cổ tử cung thay đổi: Chất dịch ở cổ tử cung tương tự như lòng trắng trứng khi gần hoặc trong thời kỳ rụng trứng. Có thể có sự gia tăng chất nhầy cổ tử cung vào ngày rụng trứng.
• Thay đổi thân nhiệt: Một số phụ nữ có thể nhận thấy nhiệt độ cơ thể (BBT) giảm nhẹ trước khi rụng trứng và tăng sau khi rụng trứng.
• Thay đổi độ ổn định và vị trí của cổ tử cung: Trong thời kỳ rụng trứng, cổ tử cung mềm, ẩm ướt và mở ra. Cổ tử cung cũng có thể di chuyển lên cao hơn trong cơ thể.

Theo dõi những thay đổi này trong vài tháng có thể giúp phụ nữ hiểu cơ thể thay đổi như thế nào trong thời kỳ rụng trứng. Đây là những phương pháp nhận biết về khả năng sinh sản có thể giúp đạt được hoặc ngăn ngừa mang thai.

2Các dấu hiệu và triệu chứng phụ của quá trình rụng trứng là gì?

Các dấu hiệu rụng trứng và các triệu chứng không giống nhau được gọi là các dấu hiệu phụ. Các dấu hiệu này có thể giống nhau ở một số phụ nữ, nhưng không phải trong mọi trường hợp.

Một số phụ nữ có thể cảm thấy khó chịu liên tục trong khi rụng trứng (ảnh: Canva)

Các dấu hiệu và triệu chứng phụ của quá trình rụng trứng có thể bao gồm:

• Một số phụ nữ có thể xuất hiện tình trạng ra dịch màu nâu hoặc đốm nhạt trong thời kỳ rụng trứng. Điều này có thể là do vỡ nang buồng trứng để giải phóng noãn.
• Đau nhẹ hoặc chuột rút ở một bên xương chậu (đau khi rụng trứng). Sự phóng thích của noãn gây ra cơn đau này. Đau rụng trứng còn được gọi là đau giữa chu kỳ kinh nguyệt hoặc mittelschmerz. Một số phụ nữ có thể cảm thấy khó chịu liên tục trong khi rụng trứng, trong khi những người khác có thể không cảm thấy đau hoặc bị chuột rút nhẹ.
• Căng hoặc đau vú xung quanh thời kỳ rụng trứng cho đến khi hành kinh. Một số phụ nữ có thể bị đau vú dữ dội lan ra dưới cánh tay, trong khi một số ít có thể không nhận thấy bất kỳ cơn đau nào ở vú hoặc có cảm giác khó chịu nhẹ.
• Tăng ham muốn tình dục thường thấy xung quanh thời kỳ rụng trứng. Cơ chế nội tiết thần kinh (thay đổi nội tiết tố) là nguyên nhân làm tăng ham muốn tình dục trong những ngày dễ thụ thai.
• Bụng chướng hơi. Sự gia tăng hormone estrogen trước khi tăng LH có thể là lý do gây đầy hơi.
• Một số phụ nữ có thể nhận thấy nhạy cảm hơn về vị giác, khứu giác và thị giác trong nửa sau của chu kỳ kinh nguyệt (sau khi rụng trứng).

Điều quan trọng là phụ nữ cần phải biết những thay đổi và dấu hiệu của cơ thể vì rụng trứng có liên quan đến khả năng sinh sản. Ngoài ra, những thay đổi này sẽ giúp chị em xác định và tìm kiếm sự chăm sóc y tế sớm cho các vấn đề về rụng trứng.

3Dấu hiệu của các vấn đề rụng trứng là gì?

Theo dõi các chu kỳ kinh nguyệt và biết các dấu hiệu, triệu chứng của rụng trứng có thể giúp chị em phụ nữ hiểu được các vấn đề rụng trứng hoặc không rụng trứng (anovulation). Các dấu hiệu và triệu chứng sau đây thường liên quan đến các vấn đề rụng trứng:

• Thiếu kinh (vô kinh) có nghĩa là mất một hoặc nhiều lần hành kinh mà không có thai.
• Kinh nguyệt không đều là khi thời gian giữa các kỳ liên tục thay đổi. Nó có thể ngắn hơn hoặc dài hơn bình thường.
• Kinh nguyệt ra nhiều là khi lượng máu hơn 80ml trong một kỳ kinh hoặc nếu thời gian hành kinh kéo dài hơn bảy ngày.
• Kinh nguyệt nhẹ là khi lượng máu kinh dưới 20ml.
• Thiếu các dấu hiệu rụng trứng bao gồm không có thay đổi chất nhầy cổ tử cung hoặc nhiệt độ cơ thể.
• Kết quả âm tính về các xét nghiệm dự đoán rụng trứng

Không rụng trứng không phải lúc nào cũng liên quan đến sự thiếu kinh nguyệt (vô kinh). Chị em phụ nữ có thể nhờ đến sự chăm sóc y tế nếu đang gặp vấn đề với kinh nguyệt hoặc không thể thụ thai.

4Làm thế nào để tăng khả năng rụng trứng?

Những cách sau đây giúp tăng khả năng rụng trứng:

• Duy trì BMI bình thường: Giữ trọng lượng cơ thể ở mức trung bình giữa chiều cao và cân nặng giúp giải quyết các vấn đề rụng trứng liên quan đến béo phì và thừa cân
• Tránh tập thể dục gắng sức: Chị em có thể hỏi ý kiến ​​chuyên gia về mức độ hoạt động thể chất vì tập thể dục quá mức có thể ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng.
• Tránh thay đổi chế độ ăn uống đột ngột: Nhịn ăn, bỏ bữa, chế độ ăn kiêng và các thói quen ăn uống rối loạn khác có thể ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng. Ăn uống đều đặn và đúng cách có thể điều chỉnh quá trình rụng trứng ở nhiều phụ nữ.

Hãy tìm lời khuyên của chuyên gia nếu chị em thay đổi thói quen ăn uống để giảm cân hoặc lo lắng về chứng rối loạn ăn uống, chẳng hạn như chứng cuồng ăn hoặc chán ăn.

• Giảm căng thẳng: Căng thẳng cảm xúc mãn tính có thể ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng. Chị em phụ nữ có thể thử các phương pháp thư giãn, thiền, v.v. để đối phó với căng thẳng.

5Làm thế nào để kiểm tra quá trình rụng trứng tại nhà?

Chị em có thể sử dụng que thử rụng trứng tại nhà để xác định ngày rụng trứng. Phương pháp xét nghiệm nước tiểu tại nhà này phát hiện sự gia tăng hormone luteinizing (LH) trong cơ thể.

LH tăng kích hoạt rụng trứng và xét nghiệm giúp dự đoán khả năng này. Chị em có thể mua bộ dụng cụ thử rụng trứng ở nhà thuốc.

Bộ thử sẽ bao gồm một số que để thử trong những ngày gần thời gian rụng trứng dựa trên độ dài của chu kỳ kinh nguyệt. Ví dụ, một phụ nữ có chu kỳ 28 ngày có thể bắt đầu xét nghiệm vào ngày thứ 11 sau kỳ kinh để phát hiện rụng trứng.

Nếu sự rụng trứng xảy ra, có thể có sự thay đổi màu sắc hoặc các dấu hiệu tích cực khác, như nhà sản xuất đã đề cập.

Chị em có thể sử dụng que thử rụng trứng tại nhà để xác định ngày rụng trứng (Ảnh: Canva)

Sự rụng trứng cũng có thể được theo dõi bằng các thiết bị cầm tay kỹ thuật số được gọi là máy theo dõi khả năng sinh sản tại nhà. Các thiết bị này dự đoán sự rụng trứng dựa trên nồng độ điện giải trong nước bọt, nhiệt độ cơ thể cơ bản hoặc nồng độ LH trong nước tiểu.

Một số máy theo dõi có thể lưu trữ thông tin chi tiết về rụng trứng trong một số chu kỳ.

Đôi khi, xét nghiệm có thể bỏ sót sự đột biến, đặc biệt nếu chị em có chu kỳ kinh nguyệt không đều. Hiếm khi xảy ra kết quả dương tính giả. Chị em có thể đến gặp bác sĩ hoặc gặp chuyên gia vô sinh nếu không thể thụ thai hoặc phát hiện LH tăng cao trong vài tháng. 

6Kiểm tra rụng trứng tại phòng khám

Các bác sĩ có thể hỏi các câu hỏi chi tiết về độ dài chu kỳ, ngày tới kinh nguyệt, các triệu chứng rụng trứng và kết quả xét nghiệm. Bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm sau để phát hiện các vấn đề rụng trứng trước khi kê đơn thuốc:

• Siêu âm để quan sát buồng trứng và tử cung
• Xét nghiệm máu để phát hiện nồng độ hormone
• Hysterosalpingogram (HSG) quan sát ống dẫn trứng và tử cung bằng cách sử dụng thuốc nhuộm.
• Nội soi ổ bụng và nội soi tử cung sử dụng kính viễn vọng có ánh sáng để quan sát qua các vết rạch nhỏ vào bụng và tử cung.
• Sinh thiết nội mạc tử cung giúp xác định mức độ rụng trứng và progesterone bằng cách phân tích mô nội mạc tử cung.
• Các xét nghiệm hình ảnh giúp xác định các bất thường về cấu trúc, chẳng hạn như ống dẫn trứng bị tắc. Trong những trường hợp như vậy, điều trị vô sinh được thực hiện sau khi xử lý ống dẫn trứng; nếu không, nó có thể làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.

7Các vấn đề rụng trứng được điều trị như thế nào?

Thay đổi lối sống có thể giúp một số phụ nữ cải thiện quá trình rụng trứng. Tuy nhiên, chu kỳ kinh nguyệt không đều và không có kinh (vô kinh) do rối loạn chức năng phóng noãn thì cần điều trị y tế.

Các loại thuốc thường được kê đơn cho các vấn đề về rụng trứng có thể bao gồm:

• Clomiphene citrate (CC) là một loại thuốc kích thích rụng trứng. Thuốc này kích thích rụng trứng bằng cách làm cho tuyến yên tiết ra nhiều hormone kích thích nang trứng (FSH). Nồng độ FSH tăng lên có thể kích thích sự trưởng thành của các nang noãn.
• Các chất ức chế Aromatase như letrozole và anastrozole làm giảm mức estradiol. Estradiol giảm tạm thời sẽ kích thích tuyến yên tạo ra nhiều FSH hơn. Thuốc này cũng được FDA chấp thuận để điều trị một số loại ung thư vú ở phụ nữ sau khi mãn kinh.
• Các loại thuốc kích thích insulin như metformin thường được kê cho những phụ nữ bị kháng insulin và tăng insulin máu (lượng insulin cao trong máu) và các vấn đề liên quan đến rụng trứng như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).

Điều trị kháng insulin có thể dẫn đến rụng trứng và kinh nguyệt đều đặn ở một số trường hợp. Thuốc kích thích insulin cũng có thể được kết hợp với clomiphene.

Tuy nhiên, những loại thuốc này hiện không được USFDA chấp thuận để kích thích rụng trứng và chúng chỉ được chấp thuận để điều trị bệnh tiểu đường loại 2 nhằm cải thiện độ nhạy insulin của cơ thể.

• Gonadotropin chứa FSH hoặc LH hoặc cả hai và được dùng dưới dạng tiêm. Loại thuốc này có thể kích thích rụng trứng ở một số phụ nữ. Gonadotropin màng đệm ở người (hCG) cũng có thể được dùng để kích thích rụng trứng.

Sự rụng trứng có thể xảy ra khoảng 36 giờ sau hCG vì thuốc này có cấu trúc và chức năng tương tự như LH, là nguyên nhân khiến nang trứng giải phóng trứng (rụng trứng).

• Bromocriptine và cabergoline được kê đơn cho những phụ nữ bị rối loạn rụng trứng do tăng prolactin máu (nồng độ prolactin cao trong máu). Mức prolactin cao hơn bình thường ức chế việc giải phóng các hormone LH và FSH từ tuyến yên và làm gián đoạn quá trình trưởng thành của nang trứng và rụng trứng.

Mức prolactin có thể cao do u tuyến yên (khối u lành tính), một số loại thuốc giảm đau, rượu, thuốc tránh thai, chất gây ảo giác và các bệnh về tuyến giáp hoặc thận.

• Hormone giải phóng gonadotropin (GnRH) giúp giải phóng FSH và LH từ tuyến yên. Thông thường, GnRH được giải phóng tự nhiên từ vùng dưới đồi với một lượng nhỏ sau mỗi 90 phút. Khi nó không được giải phóng tự nhiên, người ta sẽ thay thế bằng GnRH tổng hợp.

Hormone tổng hợp này được cung cấp một lượng nhỏ bằng cách sử dụng một máy bơm đặc biệt qua các kim bên dưới da sau mỗi 60 đến 90 phút.

• Các chất tương tự GnRH, bao gồm chất chủ vận và chất đối kháng, là các hormone tổng hợp tương tự như GnRH tự nhiên. Nhưng chúng được sửa đổi về mặt hóa học để thay đổi chức năng GnRH.

Leuprolide acetate, goserelin acetate và nafarelin acetate là những chất chủ vận GnRH kích thích tuyến yên tiết ra FSH và LH. Các chất đối kháng GnRH như ganirelix và cetrorelix có thể ngăn chặn sản xuất FSH và LH.

8Các câu hỏi thường gặp

1. Ở độ tuổi nào thì ngừng rụng trứng?Sự rụng trứng ở phụ nữ sinh sản thường dừng lại ở tuổi 51 vì đây là tuổi mãn kinh trung bình.

2. Phụ nữ có thể mang thai vào ngày rụng trứng không?Có. Thời kỳ dễ thụ thai nhất là ba ngày trước khi rụng trứng và ngày rụng trứng.

3. Có thể rụng trứng nhiều hơn một lần trong một chu kỳ nhất định không?Theo một nghiên cứu của Canada, người ta thấy rằng phụ nữ có thể rụng trứng khoảng hai đến ba lần một tháng.

Những loại thuốc nêu trên có thể điều trị vô sinh hoặc rối loạn kinh nguyệt do các vấn đề về rụng trứng. Các bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc để thụ tinh ngoài (hai hoặc nhiều noãn trưởng thành) trước khi thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Gonadotropins và clomiphene citrate không liên quan đến khuyết tật bẩm sinh hoặc tăng nguy cơ ung thư buồng trứng.

Theo dõi quá trình rụng trứng bằng lịch rụng trứng hoặc các ứng dụng có thể giúp xác định các vấn đề rụng trứng sớm hơn (Ảnh: Canva)

Các triệu chứng và dấu hiệu rụng trứng và các xét nghiệm dự báo rụng trứng giúp phụ nữ biết được ngày thụ thai của mình và lên kế hoạch mang thai phù hợp. Chị em có thể theo dõi sự rụng trứng trong một số chu kỳ để nắm bắt được những thay đổi này.

Theo dõi quá trình rụng trứng bằng lịch rụng trứng hoặc các ứng dụng có thể giúp xác định các vấn đề rụng trứng sớm hơn. Luôn luôn nhờ sự hỗ trợ y tế nếu chị em phụ nữ có bất kỳ lo ngại nào về rụng trứng và khả năng sinh sản.