Biếng ăn bệnh lý ở trẻ thường xảy ra khi trẻ bị mắc các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa. Ví dụ như trẻ đang mọc răng nên bị đau vùng miệng, dẫn đến tình trạng biếng ăn. Khi bị biếng ăn bệnh lý, các triệu chứng thường thấy ở trẻ là nhai, nuốt khó khăn, ăn không ngon miệng,... Nếu để tình trạng này kéo dài, trẻ sẽ hoàn toàn không muốn ăn.
Ba mẹ nên xác định rõ nguyên nhân gây biếng ăn bệnh lý để quá trình điều trị chứng chán ăn ở trẻ được diễn ra thuận lợi đồng thời khôi phục thể trạng khỏe mạnh. Biếng ăn bệnh lý ở trẻ có thể do các nguyên nhân sau đây gây ra.
Khi đến giai đoạn mọc răng, trẻ cảm thấy đau và khó chịu ở khoang miệng. Điều này khiến trẻ khó nhai, ăn không ngon miệng và dẫn đến tình trạng biếng ăn.
Trẻ biếng ăn bệnh lý thường xuất phát từ các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa. Các bệnh về đường tiêu hóa thường là do đường ruột bị loạn khuẩn, sự co bóp bất thường của ruột và dạ dày hoặc do rối loạn tiết dịch. Trong mỗi bữa ăn, trẻ thường cảm thấy đau bụng, buồn nôn, thậm chí là táo bón, tiêu chảy cấp tính hoặc dài ngày,... khiến trẻ không muốn ăn gì hoặc ăn rất ít.
Trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện nên không có khả năng loại bỏ vi khuẩn, virus gây bệnh. Trong quá trình bị nhiễm khuẩn, hàm lượng các chất dinh dưỡng và khoáng chất trong cơ thể trẻ bị mất đi, gây ra tình trạng biếng ăn.
Khi trẻ bị bệnh, bác sĩ có thể sẽ kê thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây hại. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng biếng ăn bệnh lý ở trẻ.
Độ tuổi thường gặp phải chứng biếng ăn bệnh lý là trẻ từ 2 tuổi trở lên. Trong giai đoạn này, trẻ sẽ bắt đầu mọc răng hoặc dễ mắc bệnh nên nguy cơ biếng ăn cũng sẽ cao hơn.
Dấu hiệu trẻ biếng ăn do bệnh lý
Trẻ được xác định là biếng ăn khi có nhiều hơn 2 biểu hiện dưới đây:
Ba mẹ cần phân biệt biếng ăn bệnh lý và biếng ăn sinh lý để có thể tìm ra cách xử lý phù hợp.
| Biếng ăn sinh lý | Biếng ăn bệnh lý | |
| Triệu chứng | Trẻ lười bú từ những tháng đầu tiên khi mới được sinh ra hoặc trong những thời điểm diễn ra thay đổi sinh lý. Trẻ biếng ăn nhưng vẫn sinh hoạt bình thường. | Trẻ biếng ăn kèm theo các biểu hiện: đau họng, mọc răng, sốt, rối loạn tiêu hóa,... (tùy thuộc vào nguyên nhân). |
| Thời gian | Trẻ từ 6 tháng tuổi trở xuống: 1 – 2 tuần. Trẻ từ 6 tháng tuổi - 1 năm: 2 – 4 tuần. Trẻ từ 1 tuổi trở lên: 1 – 2 tháng. | Lâu hay nhanh tùy thuộc vào nguyên nhân và tình hình diễn tiến của bệnh. |
| Mức độ ảnh hưởng | Nếu xảy ra trong thời gian ngắn thì không ảnh hưởng. Nếu kéo dài sẽ trì hoãn sự phát triển bình thường của trẻ. | Trẻ giảm khả năng hấp thu, khó ăn trong ăn uống và chậm phát triển. |
| Nguyên nhân | Mẹ bầu không bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng làm cho bào thai bị thiếu chất Thay đổi tâm sinh lý trong các cột mốc phát triển: lật, bò, tập đi, đi nhà trẻ... | Tổn thương vùng miệng, họng: Mọc răng, nấm lưỡi, viêm VA… Loạn khuẩn ruột: Táo bón, tiêu chảy, đầy bụng, nôn trớ. Nguyên nhân khác: viêm ruột, viêm đường hô hấp, thiếu vi chất, do sử dụng thuốc. |
| Giải pháp | Chia bữa ăn thành nhiều bữa. Làm thực đơn đa dạng các món. Cho trẻ thoải mái khi ăn uống, không ép trẻ. Áp dụng các biện pháp cải thiện đường tiêu hóa của trẻ. | Tìm hiểu rõ nguyên nhân và có hướng điều trị cụ thể. Cải thiện đường tiêu hóa của trẻ. |
Bảng so sánh biếng ăn bệnh lý và biếng ăn sinh lý
Đưa trẻ đi gặp bác sĩ để được chẩn đoán, tìm hiểu nguyên nhân
Khi trẻ có biểu hiện biếng ăn và xuất hiện các triệu chứng đi kèm như sốt cao, mệt mỏi,... ba mẹ nên đưa trẻ đi gặp bác sĩ để được chẩn đoán, tìm hiểu nguyên nhân. Sau khi được thăm khám, quá trình điều trị cho trẻ sẽ dễ dàng và thuận lợi hơn. Đồng thời, chẩn đoán nguyên nhân sớm sẽ hạn chế được những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra với trẻ.
Khi trẻ bị biếng ăn bệnh lý, ba mẹ cần quan tâm đến khẩu vị của trẻ nhiều hơn cũng như đa dạng thực đơn để trẻ cảm thấy ngon miệng khi ăn. Các món ăn nên được chế biến theo sở thích của trẻ, nên sử dụng các nguyên liệu nhiều màu sắc để kích thích cảm giác thèm ăn ở trẻ.
Trong trường hợp trẻ biếng ăn do thiếu vitamin và khoáng chất, ba mẹ cần bổ sung vitamin A, C, kẽm, sắt, đồng, selenium, acid folic để cải thiện tình trạng này. Hơn nữa, cung cấp đủ Vitamin và khoáng chất còn giúp trẻ nâng cao hệ thống miễn dịch, giảm thiểu ốm vặt hay rối loạn tiêu hóa.
Đối với trẻ biếng ăn bệnh lý, việc bổ sung đủ nước sẽ giúp trẻ tránh khỏi tình trạng mất cân bằng điện giải và mất nước. Trong trường hợp trẻ đang trong độ tuổi bú mẹ hoặc uống sữa công thức, ba mẹ nên tăng số lần ăn của trẻ. Nếu trẻ đã bắt đầu ăn dặm, ba mẹ nên thường xuyên cho trẻ ăn thức ăn dạng lỏng và cung cấp đủ nước.
Ngoài ra, ba mẹ có thể cho trẻ dùng nước điện giải theo chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý cho trẻ uống đồ uống điện giải vì thức uống này có hàm lượng đường cao, có thể gây tiêu chảy nghiệm trọng cho trẻ.
Khi trẻ bị biếng ăn bệnh lý, ba mẹ không nên yêu cầu trẻ ăn đúng giờ. Hãy khuyến khích trẻ ăn bất cứ lúc nào có thể. Dẫu vậy, ba mẹ vẫn nên lưu ý khoảng cách hợp lý giữa các bữa ăn, mỗi bữa nên cách nhau ít nhất 2 giờ để cơ thể trẻ có thể tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng.
Thay vì bắt trẻ ăn hết khẩu phần ăn trong một lần, ba mẹ nên chia nhỏ bữa ăn, mỗi bữa ăn không nên kéo dài quá 30 phút. Nếu trẻ chưa ăn hết, ba mẹ có thể cho trẻ ăn thêm vào những bữa tiếp theo.
Nhiều ba mẹ cảm thấy thiếu kiên nhẫn khi trẻ biếng ăn bệnh lý, thường xuyên quát mắng hoặc trách phạt trẻ. Điều này chỉ làm cho tình trạng biếng ăn trở nên nghiêm trọng hơn.
Ba mẹ nên học cách tôn trọng quyết định của trẻ, nếu trẻ không muốn ăn, đừng nên ép buộc. Ngoài ra, ba mẹ cũng không nên cho trẻ vừa ăn vừa chơi, điều này chỉ khiến bữa ăn kéo dài và làm giảm hương vị thức ăn.
Khi trẻ có những chuyển biến tích cực trong ăn uống, ba mẹ đừng ngần ngại khen ngợi trẻ. Một lời khen đúng thời điểm sẽ giúp trẻ cảm thấy vui vẻ và có hứng thú ăn uống hơn.
Cách nấu súp bí đỏ cho trẻ biếng ăn bệnh lý
Cách làm:
Cách nấu cháo cá lóc thơm ngon, giàu dinh dưỡng
Cách làm:
Cách nấu cháo thịt bò, khoai tây cho trẻ biếng ăn bệnh lý
Cách làm:
Quá trình nuôi nấng, chăm sóc trẻ cần rất nhiều sự kiên nhẫn từ ba mẹ. Khi trẻ biếng ăn bệnh lý, ba mẹ hãy tìm hiểu rõ nguyên nhân để có cách xử lý kịp thời, tuyệt đối không tạo áp lực ăn uống với trẻ, không ép trẻ phải ăn. AVAKids hy vọng bài viết này sẽ giúp ba mẹ có thêm kiến thức và biện pháp chăm sóc trẻ tốt hơn.
Nguyệt Minh tổng hợp
Kiểm duyệt bởi Trúc Lâm
Bài viết có hữu ích với bạn không?
Có
Không
Cám ơn bạn đã phản hồi!
