Chuyện không tưởng: Đàn ông cũng có nguy cơ mắc trầm cảm sau sinh

Có một sự thật là, không chỉ người mẹ mà cả những người cha cũng có thể bị trầm cảm sau khi em bé chào đời. Nếu không được phát hiện và có sự giúp đỡ kịp thời, căn bệnh trầm cảm sau sinh này có thể ảnh hưởng lớn đến hạnh phúc gia đình bạn.

Người cha cũng có thể mắc chứng trầm cảm sau khi em bé chào đời

1Số liệu thống kê

Theo một bài nghiên cứu đăng trên tập san học thuật Journal of Family Issues, người cha cũng có khả năng bị trầm cảm khi một em bé chào đời. Các gia đình đều nên biết về khả năng này và chú ý đề phòng nó.

Cũng như nhiều người mới làm mẹ, các ông bố cho biết họ cũng cảm thấy quá tải, kiệt sức và bế tắc bởi những nhu cầu liên tục của đứa bé. Nhiều người cảm thấy bị vợ, hệ thống chăm sóc sức khỏe và xã hội xem nhẹ và bỏ rơi. Tuy nhiên, không có nhiều số liệu thống kê cụ thể để định lượng chứng trầm cảm sau sinh ở các ông bố như ở bà mẹ.

Một nghiên cứu dựa trên dân số năm 2014 ghi nhận rằng tỷ lệ trầm cảm ở các ông bố trên toàn thế giới dao động từ 5 – 10%. Tỷ lệ này cao hơn so với những ông bố không sống cùng em bé. Ngoài ra, những người đàn ông sống với con nhỏ có các triệu chứng trầm cảm ngày càng tăng khi trẻ lớn lên 5 tuổi.

Theo sự tổng hợp và phân tích các nghiên cứu năm 2004, tỷ lệ trầm cảm của người mẹ dao động từ 1,2 đến 25,5% trong các cộng đồng được chọn làm mẫu. Còn những người đàn ông có bạn đời bị trầm cảm sau sinh thì tỷ lệ sẽ tăng từ 24 đến 50%. Trong đó, những ông bố còn trẻ, có tiền sử trầm cảm, hoặc có vấn đề trong mối quan hệ và tài chính có nguy cơ bị trầm cảm sau sinh cao nhất.

2Góc nhìn của bác sĩ về vấn đề này trong thực hành lâm sàng?

Bên cạnh việc tìm cách hỗ trợ bạn đời và đứa con mới sinh, người cha có nguy cơ cảm thấy chán nản, bất lực, kiệt sức hoặc choáng ngợp bởi những áp lực, trách nhiệm và nghĩa vụ mới.

Tiến sĩ Ilan Shapiro - bác sĩ nhi khoa của Dịch vụ Y tế AltaMed ở California và là thành viên của Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, đồng ý rằng chứng trầm cảm sau sinh ở các ông bố là một điều hoàn toàn có thể xảy ra.

Khi việc thiếu ngủ, thay đổi giờ giấc sinh hoạt, thêm một đứa trẻ yếu ớt phụ thuộc vào bạn và đòi hỏi nhiều thời gian chăm bẵm dồn lại cùng với nhau, cả gia đình đều phải chịu đựng sự căng thẳng này.

Khi căng thẳng kinh niên, nó sẽ ảnh hưởng đến cortisol và các hormone căng thẳng khác. Hormone căng thẳng là tốt, nhưng dưới áp lực và lo lắng liên tục, nó làm suy giảm hệ thống miễn dịch.

3Đa số đàn ông ngại “tâm sự”

Đàn ông thường giữ cảm xúc cho riêng mình vì sợ tỏ ra yếu đuối trước người khác

Theo các nhà nghiên cứu, nam giới ít có xu hướng tìm kiếm sự trợ giúp từ chuyên gia để điều trị bệnh trầm cảm. Đàn ông không dễ dàng thừa nhận các triệu chứng của trầm cảm lâm sàng hoặc nói về trầm cảm sau sinh. Trong các bài nghiên cứu, dù các ông bố cảm thấy áp lực khi phải đóng vai “người cứng rắn” nhưng họ vẫn giữ cảm xúc cho riêng mình vì sợ tỏ ra yếu đuối trước người khác.

Tiến sĩ Shapiro nói rằng việc bắt đàn ông nói về tình trạng bệnh là bước tiến đầu tiên. Khi ở trong tình trạng trầm cảm, bạn không nhìn thấy ánh sáng. Mọi thứ đều tiêu cực và trì trệ. Di chuyển dần khỏi sự tiêu cực đó là điều vô cùng quan trọng đối với chính bản thân và gia đình của bạn. Nếu bạn thấy tình trạng căng thẳng tồi tệ hơn bình thường, hãy trò chuyện.

4Các dấu hiệu trầm cảm sau sinh ở nam giới

Dù là cha hay mẹ thì đều có thể bị trầm cảm sau khi sinh em bé. Theo tiến sĩ Brodsky, các dấu hiệu trầm cảm chính ở nam giới sẽ bao gồm:

• Thay đổi giấc ngủ
• Cảm giác thèm ăn
• Giảm hứng thú với mọi hoạt động
• Khó tập trung
• Thường trong tình trạng “hết pin”
• Cảm xúc tiêu cực như buồn bã, tội lỗi,…
• Suy nghĩ về việc tự làm hại bản thân.

Nếu nhận thấy bản thân xuất hiện từ 4 trong số các triệu chứng đã liệt kê ở trên, bạn có thể đã mắc chứng trầm cảm.

Bài viết liên quan: 9 mẹo chăm sóc tinh thần cho các bậc phụ huynh

5Các giải pháp mà người cha có thể tham khảo

Trò chuyện

Chúng ta đều cần trò chuyện để gắn kết suy nghĩ và giải tỏa cảm xúc. Sẽ rất hữu ích nếu người cha có thể tâm sự những vấn đề của bản thân với một người nào đó. Không nhất thiết phải là bạn đời, đó có thể là bạn bè, đồng nghiệp hoặc một người xa lạ bất kỳ.

Ngoài ra, các ông bố cũng có thể tranh thủ lúc khám sức khỏe cho con để trò chuyện với bác sĩ nhi khoa về cảm giác choáng ngợp quá mức của mình.

Tìm đến sự hỗ trợ chuyên nghiệp

Đối với trường hợp cảm thấy tồi tệ hơn hoặc cần được giúp đỡ khẩn cấp, hãy liên hệ với bác sĩ tư vấn tâm lý và tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp. Nếu không điều trị, mọi thứ có thể trầm trọng hơn. Khi người cha hoàn toàn bỏ bê sức khỏe và nghĩ đến việc tự làm hại bản thân, họ sẽ không thể chăm sóc chính mình và thậm chí sẽ ảnh hưởng đến em bé.

Đàn ông nên tìm cách điều trị chứng trầm cảm sau sinh như đối với vấn đề thể chất. Ví dụ, khi bạn đau nhức hoặc bệnh cảm thì uống thuốc. Tương tự vậy, khi não bị mất cân bằng các chất hóa học thì chúng ta có thể điều trị bằng thuốc.

Tiến sĩ Shapiro gợi ý rằng các bác sĩ nhi khoa nên tầm soát chứng trầm cảm trong những tháng đầu tiên khi họ gặp các cặp vợ chồng vừa mới sinh em bé. Trong giai đoạn này, phụ huynh gặp bác sĩ nhi khoa khá thường xuyên. Do đó, bác sĩ nhi khoa cần nâng cao sự chú ý và quan sát các dấu hiệu để có thể giúp đỡ kịp thời.

Có thể sẽ gặp rất nhiều sự khó khăn và sự kỳ thị, nhưng điều trị chứng trầm cảm sau sinh kịp thời là vô cùng quan trọng. Người cha nên mở lòng trò chuyện hoặc tìm đến sự hỗ trợ y tế khi cảm thấy trạng thái tinh thần dần tồi tệ. Hãy vì cuộc sống hạnh phúc và sức khỏe của cả gia đình bạn. AVAKids mong rằng bài viết này hữu ích cho cả nhà.