Dấu hiệu trẻ sơ sinh bị mất thính lực - Ba mẹ hết sức lưu ý để đưa bé đi khám khẩn cấp

Suy giảm thính lực, khiếm thính hoặc điếc ở trẻ sơ sinh là việc mất hoàn toàn hoặc một phần khả năng nghe ở một hoặc cả hai tai. Tình trạng trẻ sơ sinh bị điếc hay mất thính lực có thể xảy ra với một bé trước khi trẻ biết nói và hình thành khả năng ngôn ngữ. 

Trong bài viết này, hãy cùng AVAKids tìm hiểu về nguyên nhân, các dạng mất thính giác, triệu chứng, cách điều trị, chẩn đoán và phòng ngừa chứng mất thính giác ở trẻ sơ sinh để có cái nhìn đúng đắn hơn về căn bệnh này.

1Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị điếc

Một số trẻ sơ sinh bị mất thính lực ngay từ khi mới sinh (điếc bẩm sinh), trong khi một số trẻ có thể mất thính giác trong thời kỳ sơ sinh.

Các vấn đề phía ngoài và giữa tai gây mất thính giác vì chúng ngăn cản sự dẫn truyền âm thanh đến tai trong. Các vấn đề đó bao gồm:

• Dị tật bẩm sinh ở cấu trúc tai
• Tích tụ chất lỏng sau màng nhĩ
• Tích tụ ráy tai
• Sẹo trên màng nhĩ
• Dị vật trong ống tai
• Chấn thương hoặc vỡ màng nhĩ

Một số trẻ sơ sinh có thể bị mất thính lực do các vấn đề về bên trong tai. Chẳng hạn như tổn thương các đầu dây thần kinh trong tai. Điều này có thể là do:

• Rối loạn di truyền

• Nhiễm trùng bẩm sinh như bệnh toxoplasma, mụn rộp hoặc bệnh sởi
• Tiếp xúc với một số loại thuốc hoặc chất độc hại trong tử cung 
• Nhiễm trùng não, chẳng hạn như viêm màng não hoặc viêm não, làm hỏng chức năng nghe của não
• Cấu trúc tai trong bất thường
• Kernicterus (do nồng độ bilirubin cực cao trong thời kỳ sơ sinh làm tổn thương não)
• Khối u
• Một số loại thuốc có thể gây độc khi nồng độ quá cao

Các gia đình có tiền sử bị suy giảm thính giác và sinh con nhẹ cân có thể làm tăng nguy cơ trẻ bị điếc cao hơn so với những trẻ khác.

Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị mất thính lực.

2Những dạng mất thính giác ở trẻ sơ sinh

Mất thính giác có thể thuộc các loại sau:

• Trẻ sơ sinh mất thính lực dẫn truyền khi có vật gì đó ở tai ngoài hoặc tai giữa ngăn cản âm thanh truyền đến tai trong. Một số nguyên nhân gây mất thính giác dẫn truyền có thể được chữa khỏi bằng phẫu thuật và thuốc.
• Mất thính giác thần kinh giác quan xảy ra do các vấn đề ở tai trong hoặc dây thần kinh thính giác (thính giác).
• Trẻ sơ sinh mất thính lực hỗn hợp là sự kết hợp của mất thính giác dẫn truyền và mất thính giác thần kinh giác quan.

Rối loạn phổ thần kinh thính giác có thể gây mất thính lực do tổn thương dây thần kinh thính giác hoặc vùng trong tai, nên không thể dẫn truyền các xung liên quan của âm thanh đến não. Trong những trường hợp như vậy, mặc dù âm thanh được truyền vào tai một cách bình thường, não vẫn không thể hiểu được âm thanh đó.

Mất thính giác được phân loại theo những cách sau đây dựa trên mức độ mất thính lực:

• Mất thính giác nhẹ là khi một người có thể nghe thấy một số âm thanh nhưng khó nghe được âm thanh nhỏ hoặc trầm.
• Mất thính giác mức độ trung bình là khi một người không thể nghe thấy giọng nói bình thường của người khác, nhưng họ vẫn nghe thấy giọng nói có âm lượng lớn.
• Mất thính giác nghiêm trọng là khi một người chỉ nghe thấy một số âm thanh lớn và không thể nghe được các mức âm thanh bình thường.
• Mất thính lực trầm trọng là khi người bệnh không nghe thấy bất kỳ âm thanh lời nói nào và có thể chỉ nghe thấy những âm thanh rất lớn.

3Dấu hiệu trẻ sơ sinh bị điếc

Các dấu hiệu và triệu chứng sau đây có thể cho thấy trẻ sơ sinh bị khiếm thính:

• Trẻ sơ sinh bị mất thính lực thường thiếu phản xạ Moro (không bị giật mình bởi tiếng động lớn)
• Không phản ứng (không cười) nếu bạn nói chuyện với những em bé lớn hơn
• Có thể không đạt được các mốc phát triển về khả năng nói, chẳng hạn như nói các từ đơn khi 15 tháng và các câu hai từ khi hai tuổi
• Không cử động đầu hoặc phản ứng với âm thanh
• Không phát ra âm thanh thủ thỉ hoặc bập bẹ
• Không thể làm theo các khẩu hiệu cơ bản

Nhiều trẻ em được chẩn đoán là bị khiếm thính trong độ tuổi đi học ngay cả khi chúng không bị khiếm thính bẩm sinh.

Việc nhận thấy các dấu hiệu mất thính giác khi trẻ còn nhỏ có thể mang lại nhiều lợi ích, vì trẻ sơ sinh có thể phát triển kỹ năng nói và ngôn ngữ của mình với tốc độ tự nhiên sau khi được sửa chữa và luyện tập.

4Phương pháp chẩn đoán trẻ sơ sinh bị điếc

Những cách chuẩn đoán trẻ sơ sinh bị mất thính lực

Bác sĩ có thể xem xét tai của trẻ bằng kính soi tai để xác định xem các dấu hiệu bất thường, ráy tai hoặc vật thể lạ nào gây mất thính lực hay không. Các xét nghiệm sau đây được thực hiện để xác định liệu trẻ sơ sinh mất thính lực hay không:

• Kiểm tra phản ứng thân não thính giác (ABR) được thực hiện bằng cách sử dụng các điện cực để xem phản ứng của dây thần kinh thính giác với âm thanh.
• Thử nghiệm phát xạ âm thanh (OAE) bằng cách đặt micro vào tai trẻ sơ sinh để đánh giá sự hiện diện của âm thanh. Có thể chẩn đoán mất thính giác nếu không có âm thanh vọng lại trong ống tai.
• Đo thính giác phản ứng bằng hình ảnh hoặc đo thính giác khi chơi có thể giúp đánh giá tình trạng mất thính giác ở các bé lớn hơn bằng cách để ý phản ứng của chúng với âm thanh thông qua lúc chơi.

5Trẻ sơ sinh bị điếc có chữa được không ?

Việc điều trị có thể bắt đầu sớm nhất là khi trẻ được sáu tháng tuổi vì lúc này có thể giúp em bé phát triển các kỹ năng nói và ngôn ngữ với tốc độ bình thường. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây mất thính lực và tình trạng sức khỏe chung, mà các cách điều trị dưới đây có thể được lựa chọn:

• Cấy điện cực ốc tai để điều trị mất thính giác thần kinh nhạy cảm
• Thuốc điều trị nhiễm trùng
• Đặt ống tai ở trẻ bị nhiễm trùng tai tái phát
• Loại bỏ khối u
• Phẫu thuật chỉnh sửa các dị thường cấu trúc

Các liệu pháp lời nói và ngôn ngữ có thể cải thiện kỹ năng giao tiếp của trẻ bị ảnh hưởng bởi mất thính giác. Mặc dù thính giác không thể phục hồi ở một số trẻ sơ sinh, nhưng liệu pháp ngôn ngữ sớm và đào tạo ngôn ngữ ký hiệu có thể cải thiện chất lượng cuộc sống của bé về lâu dài.

6Làm cách nào để phòng ngừa mất thính lực ở trẻ

Hầu hết các trường hợp trẻ sơ sinh bị mất thính lực đều không thể ngăn ngừa được. Việc tiêm phòng cho mẹ cũng như tránh tiếp xúc với các chất độc và thuốc có nguy cơ làm hỏng thính giác của trẻ có thể làm giảm nguy cơ mất thính giác bẩm sinh.

Theo khuyến cáo, việc tiêm ngừa cho con bạn có thể ngăn ngừa một số bệnh nhiễm trùng dẫn đến các vấn đề về gây hại thính giác. Bạn cũng có thể đảm bảo rằng con bạn không tiếp xúc với tiếng ồn lớn vì điều này có thể dẫn đến mất thính giác do tiếng ồn.

Bên cạnh đó, điều trị nhiễm trùng não và nhiễm trùng tai kịp thời có thể làm giảm nguy cơ mất thính giác ở một số trẻ sơ sinh. Bạn có thể tìm đến một đơn vị tư vấn di truyền để giúp các cặp vợ chồng lập kế hoạch mang thai nếu họ có tiền sử gia đình bị khiếm thính.

Mất thính lực ở trẻ sơ sinh có thể là bẩm sinh hoặc thậm chí phát triển ở giai đoạn sau. Tuy nhiên, một số nguyên nhân làm trẻ sơ sinh bị mất thính lực có thể được kiểm soát hoặc chữa khỏi với sự hỗ trợ y tế và phẫu thuật.

Bạn không nên trì hoãn các quy trình này vì càng để lâu càng làm ảnh hưởng đến chức năng nghe của bé. Do đó, cần điều trị kịp thời kết hợp với liệu pháp ngôn ngữ thích hợp sẽ hữu ích để em bé phát triển các kỹ năng nghe và nói bình thường.

Cách phòng ngừa mất thính lực ở trẻ sơ sinh.

7Câu hỏi thường gặp về mất thính lực ở trẻ sơ sinh

Trẻ bị điếc bẩm sinh có chữa được không?

Điều trị mất thính lực ở trẻ sơ sinh thường phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của sự tổn thương. Nếu vấn đề liên quan đến tai giữa, nó có thể được điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật.

Tuy nhiên, nếu vấn đề là do tai trong hoặc dây thần kinh bị tổn thương, thì tình trạng mất thính lực sẽ không thể khắc phục được.

Trẻ sơ sinh bị mất thính lực có thường gặp không?

Trong 1000 trẻ sơ sinh sẽ có khoảng 1 đến 2 trẻ gặp tính trạng mất thính lực . Điều quan trọng là phải bắt đầu điều trị sớm để đảm bảo sự phát triển tốt của trẻ.

Phát hiện trẻ sơ sinh bị mất thính lực và điều trị sớm là rất quan trọng. Hãy liên hệ với bác sĩ chuyên môn hoặc các phòng khám uy tín để con bạn được điều trị một cách tốt nhất. 

Các bài viết của AVAKids/Vũ Trụ Bỉm Sữa chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa

Nguyệt Quế tổng hợp từ Momjunction.

Kiểm duyệt bởi Thùy Trang.