Mẹ uống thuốc tránh thai khi cho con bú có được không?

Uống thuốc tránh thai khi cho con bú là một trong những biện pháp ngừa thai hiệu quả. Sau đây chuyên mục Thai kỳ của AVAKids sẽ cùng các mẹ tìm hiểu về những loại thuốc tránh thai mà mẹ đang trong giai đoạn cho con bú có thể dùng nhé. 

Mẹ uống thuốc tránh thai khi cho con bú cần theo chỉ dẫn của bác sĩ

1Sau khi sinh con thì bao lâu có thể lại mang thai?

Tùy theo thể trạng mỗi người mà thời điểm có thể mang thai lại sau khi sinh con là khác nhau. Nhưng thông thường, sau khi sinh con khoảng sáu tuần, mẹ bỉm sẽ có kinh nguyệt trở lại, đồng nghĩa với việc có thể mang thai nếu quan hệ tình dục mà không có phương pháp tránh thai sau sinh hiệu quả.

Mang thai quá sớm sau khi sinh con có thể cản trở quá trình hồi phục của cơ thể, gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe của mẹ. Vì thế, nhiều mẹ thường uống thuốc tránh thai khi cho con bú để thực hiện kế hoạch hóa gia đình hiệu quả. 

2Mẹ uống thuốc tránh thai khi cho con bú có được không?

Mẹ uống thuốc tránh thai khi cho con bú có được không? Đây là những thắc mắc rất thường gặp của mẹ bỉm, bởi có nhiều thông tin cho rằng thuốc ngừa thai sẽ ảnh hưởng đến em bé thông qua sữa mẹ. Nhiều bác sĩ cho rằng mẹ bỉm vẫn có thể dùng thuốc tránh thai và nên chọn những loại phù hợp dành cho người đang cho con bú. 

3Những loại thuốc tránh thai hàng ngày dùng được khi đang cho con bú

Việc uống thuốc tránh thai khi cho con bú cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ. Đa số các mẹ sẽ lựa chọn dùng thuốc tránh thai hàng ngày. Hiện thuốc tránh thai hàng ngày có hai loại là:

• Thuốc chỉ chứa Progestin: Đây là loại thuốc nội tiết dùng hàng ngày với tác dụng ngừa thai. Progestin sẽ làm chất nhầy ở cổ tử cung trở nên dày hơn khiến trứng và tinh trùng khó gặp nhau. Một số nghiên cứu cho rằng thuốc cũng ngăn cản quá trình rụng trứng.
• Thuốc ngừa thai dạng phối hợp: Thuốc chứa hóc-môn estrogen và progesterone. Hai hóc-môn này không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé nhưng lại gây ức chế quá trình sản xuất sữa mẹ. Thường thì khả năng sản xuất sữa của mẹ sẽ bị giảm đến 41,9%.

Cả hai loại thuốc tránh thai này đều có tác dụng ngừa thai hiệu quả nhưng mẹ đang cho con bú nên sử dụng loại thuốc chỉ chứa Progestin. Theo đánh giá của các bác sĩ sản khoa, thuốc Progestin sẽ ít tác động đến việc tiết sữa mẹ. 

Theo khuyến cáo đến từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các mẹ đang nuôi con bằng sữa mẹ có thể bắt đầu uống thuốc tránh thai Progestin sau sinh khoảng 6 tuần. Đây được coi như thời điểm tốt nhất để bắt đầu sử dụng thuốc vì cơ chế tiết sữa của mẹ đã ổn định, việc duy trì uống thuốc sẽ không làm ảnh hưởng.

Thuốc tránh thai Progestin cần được sử dụng theo đúng chỉ định từ trước, đảm bảo uống thuốc vào đúng một thời điểm hàng ngày. Nếu các mẹ uống thuốc lệch khung giờ chuẩn chỉ vài tiếng đồng hồ thì hiệu quả tránh thai cũng có thể bị giảm sút.

Mặc dù thuốc tránh thai dạng phối hợp có thể gây giảm lượng sữa nhưng không ảnh hưởng đến thành phần của sữa. Sau khi bé đã ăn dặm thì mẹ có thể dùng thuốc tránh thai dạng phối hợp. Đối với những trẻ sinh non, các mẹ không nên sử dụng thuốc này để đảm bảo đủ lượng sữa cần thiết cho bé.

Mẹ uống thuốc tránh thai khi cho con bú cần uống đúng giờ mới hiệu quả

4Hướng dẫn uống thuốc tránh thai hàng ngày khi cho con bú

Việc uống thuốc tránh thai khi cho con bú cần theo đúng hướng dẫn để đạt hiệu quả tốt nhất. Thuốc tránh thai hàng ngày được chia thành nhiều loại với cách sử dụng khác nhau. Cụ thể như sau: 

• Thuốc tránh thai dạng 28 viên, uống hàng ngày (chứa progestin): Mỗi ngày 1 viên, uống vào đúng một khung giờ trong ngày. Thời điểm bắt đầu uống là 6 tuần sau sinh. Trong trường hợp mẹ quên uống thì bổ sung ngay khi nhớ, và tiếp tục uống vào đúng khung giờ trong ngày tiếp theo. 
• Thuốc tránh thai dạng 21 viên: Uống mỗi ngày 1 viên liên tục trong 20 ngày. Nghỉ một tuần sau khi uống hết vỉ 1. Sau đó, mẹ tiếp tục uống mỗi ngày 1 viên, lặp lại chu trình nghỉ một tuần và uống tiếp cho đến khi hết vỉ. Mẹ nên uống vào một khung giờ trong ngày để hiệu quả hơn. 

5Những loại thuốc tránh thai khẩn cấp dành cho mẹ đang cho con bú

Mẹ lựa chọn uống thuốc tránh thai khi cho con bú thì nên sử dụng loại hàng ngày, thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ sử dụng trong trường hợp thật sự cần thiết, không nên lạm dụng thuốc này. Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa hoạt chất levonorgestrel có thể dùng cho trường hợp nuôi con bằng sữa mẹ. 

Nếu mẹ sử dụng theo đúng hướng dẫn thì hiệu quả ngừa thai có thể lên đến 99%. Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể phát huy tác dụng trong vòng 3 ngày (72 giờ) sau khi quan hệ không bảo vệ hoặc sử dụng thất bại các biện pháp tránh thai khác.

Uống thuốc càng sớm thì hiệu quả tránh thai sẽ cao hơn. Thuốc được đánh giá là phát huy tối đa hiệu quả nếu sử dụng ngay trong vòng 1 ngày (24 giờ) sau khi quan hệ.

Mặc dù thuốc tránh thai này rất ít tác dụng phụ, nhưng có mẹ sẽ bị nôn sau khi uống thuốc. Nếu nôn mửa trong vòng 3 giờ sau khi dùng thuốc, các mẹ cần phải uống bù thêm một viên thuốc khác. Trường hợp chu kỳ kinh nguyệt trễ hơn 5 ngày, có bất thường về máu kinh hay đau đột ngột vùng bụng dưới, các mẹ nên đến gặp bác sĩ.

Mẹ cần hạn chế uống thuốc tránh thai khi đang cho con bú loại khẩn cấp

6Tác dụng phụ của việc uống thuốc tránh thai khi cho con bú

Việc uống thuốc tránh thai khi cho con bú có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Cụ thể như sau: 

• Gây mất sữa: Một số loại thuốc tránh thai chứa estrogen gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa mẹ. Nếu mẹ không biết và sử dụng thuốc trong một thời gian dài có thể dẫn đến mất sữa sau sinh. 
• Ảnh hưởng đến sức khỏe em bé: Khi mẹ tiết sữa ngày một ít, em bé cũng sẽ không nhận đủ dinh dưỡng cần thiết. Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Một số dược chất trong thuốc tránh thai có thể truyền qua đường sữa mẹ.
• Ảnh hưởng đến tâm lý của mẹ: Một số trường hợp các mẹ thường bị cáu gắt, mệt mỏi khi sử dụng thuốc tránh thai. 
• Bệnh tiểu đường: Nếu mẹ bị tiểu đường thai kỳ, việc sử dụng POC làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 trong vòng một năm. 

7Một số lưu ý về việc uống thuốc tránh thai khi cho con bú

Các mẹ muốn uống thuốc tránh thai khi cho con bú cần nắm một số lưu ý sau: 

• Tham khảo ý kiến bác sĩ - dược sĩ trước khi dùng thuốc
• Cân nhắc lựa chọn một biện pháp tránh thai khác nếu lượng sữa tiết ra giảm làm ảnh hưởng đến em bé, mẹ bị mất ngủ kiệt sức, mẹ gặp một số tác dụng phụ, một số dấu hiệu bất thường như nôn, mệt mỏi,...
• Nên sử dụng bao cao su để tránh thai đồng thời ngăn ngừa các bệnh lây lan qua đường tình dục như lậu, giang mai, HIV,...
• Không uống thuốc khi có dấu hiệu mang thai lại. Nếu xuất hiện dấu hiệu mang thai, mẹ nên đến bệnh viện kiểm tra cho chắc chắn.

8Đôi lời từ AVAKids

Hy vọng với những thông tin trên đây từ AVAKids, các mẹ đã có cái nhìn tổng quát hơn và cân nhắc việc uống thuốc tránh thai khi cho con bú phù hợp. Những bài viết của AVAkids chỉ mang tính chất tham khảo, không có tác dụng thay thế chẩn đoán và điều trị y khoa. 

Quỳnh tổng hợp

Kiểm duyệt bởi Trúc Lâm