Phòng tránh rôm sảy ở trẻ sơ sinh như thế nào?

Rôm sảy ở trẻ sơ sinh là những nốt mụn nước xuất hiện dưới da, gây cảm giác ngứa rát và khó chịu. Hãy cùng chuyên mục chăm sóc bé 0 - 3 tuổi tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị rôm sảy dứt điểm cho trẻ. 

1Nguyên nhân gây rôm sảy ở trẻ sơ sinh

Rôm sảy ở trẻ sơ sinh xuất hiện khi các ống dẫn mồ hôi bị tắc nghẽn. Nguyên nhân gây ra tình trạng này gồm:

• Ống dẫn mồ hôi chưa phát triển hoàn chỉnh: Mồ hôi của trẻ không thoát được ra ngoài, dẫn đến tích tụ dưới da và tế bào chết bịt kín. Hơn nữa, thời tiết nắng nóng cũng làm cho trẻ bài tiết mồ hôi nhiều hơn. Từ đó, gây nên tình trạng bít tắc và rôm sảy. 
• Mặc quá nhiều quần áo sơ sinh: Vào mùa hè, trẻ mặc đồ sơ sinh không thấm hút mồ hôi hoặc đắp chăn bông thường xuyên cũng làm tăng nguy cơ bị rôm sảy.
• Trẻ bị sốt: Lúc này, thân nhiệt trẻ tăng cao khiến mồ hôi tiết ra nhiều và gây ra tình trạng rôm sảy. 
• Sản phẩm tắm gội, giặt và xả không phù hợp: Sản phẩm tắm gội cho trẻ hoặc nước giặt, nước xả chứa nhiều hóa chất như chất tạo mùi, chất tẩy rửa, chất bảo quản,... dễ khiến làn da trẻ bị nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy.

2Các kiểu rôm sảy ở trẻ sơ sinh 

Dựa vào độ sâu của ống dẫn mồ hôi bị tắc nghẽn, rôm sảy ở trẻ sơ sinh được chia làm 3 kiểu:

• Rôm sảy dạng tinh thể: Đây là dạng rôm sảy nhẹ nhất, thường gặp ở trẻ 1 tuần tuổi. Loại rôm sảy này xảy ra do các ống mồ hôi ở lớp trên cùng của da chậm phát triển, đặc trưng bởi những mụn nước hoặc bóng nước dễ vỡ.

Rôm sảy dạng tinh thể

• Rôm sảy đỏ (rôm sảy gai): Thường gặp ở tất cả mọi lứa tuổi, xảy ra sâu trong da. Vùng da sẽ xuất hiện những mẩn đỏ, ngứa hoặc có cảm giác như kiến cắn.

Rôm sảy đỏ

• Rôm sảy sâu: Xảy ra do tuyến mồ hôi bị tổn thương nghiêm trọng, thường xuất hiện sau khi bị rôm đỏ kéo dài. Kiểu này ít gặp nhất trong các dạng rôm sảy.

Rôm sảy sâu

3Dấu hiệu bé sơ sinh bị rôm sảy

Rôm sảy ở trẻ sơ sinh dễ nhầm lẫn với một số bệnh có biểu hiện tương tự như sốt phát ban - một trong những căn bệnh giao mùa ở trẻ em. Sau đây là các dấu hiệu trẻ bị rôm sảy:

• Xuất hiện các mụn nước nhỏ mọc thành đám, da bị mẩn đỏ.
• Trẻ quấy khóc, ngứa, bứt rứt và khó chịu.
• Trẻ ngứa, gãi nhiều gây trầy xước da, thậm chí là nhiễm khuẩn thành mụn mủ hay nhọt.
• Rôm sảy chủ yếu gặp ở các vị trí có nhiều tuyến mồ hôi như trán, vai, cổ, ngực và lưng.

4Trẻ bị rôm sảy có tự hết không?

Xét về bản chất, rôm sảy được hình thành từ thời tiết nắng nóng. Vì vậy, khi thời tiết trở nên mát mẻ thì rôm sảy sẽ tự thuyên giảm. Tuy nhiên, những triệu chứng của rôm sảy vẫn sẽ tiếp tục tái phát khi gặp trời nóng bức.

Do đó, nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời thì rôm sảy không thể tự hết. Thậm chí, rôm sảy ở trẻ sơ sinh tái phát nhiều lần sẽ càng nặng hơn. Trẻ gãi nhiều khiến mụn nước vỡ ra, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập rất nguy hiểm.

5Biến chứng của rôm sảy ở trẻ sơ sinh

Rôm sảy ở trẻ sơ sinh kéo dài tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây ra các biến chứng như:

• Viêm da mạn tính: Làn da của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm. Vì vậy nếu không chăm sóc đúng cách, trẻ bị rôm sảy có khả năng bị viêm da, tức da không tiết được mồ hôi. Từ đó, trẻ dễ mắc bệnh viêm cầu thận cấp.
• Nhiễm trùng da: Trẻ bị rôm sảy khắp người sẽ gây bội nhiễm, tạo ra mụn mủ làm cho trẻ ngứa và đau. Tình trạng này kéo dài còn để lại sẹo, ảnh hưởng đến sự phát triển của tế bào biểu bì. Trường hợp nặng sẽ gây viêm tắc tĩnh mạch não.

• Nhiễm trùng huyết: Rôm sảy nếu không can thiệp sớm hoặc chữa trị đúng cách sẽ phát triển thành mủ, nhiễm trùng rất nguy hiểm.
• Sốc phản vệ do nóng: Trẻ có các biểu hiện như đau đầu, mạch đập nhanh, trẻ bị nôn liên tục, hạ huyết áp,... thậm chí là tử vong.

6Cách điều trị trẻ sơ sinh bị rôm sảy

Điều trị bằng phương pháp dân gian

• Lá trà xanh: Rửa sạch lá rồi cho vào nồi nước đun. Sau đó, pha với nước lạnh rồi tắm cho trẻ bị rôm sảy. 
• Mướp đắng: Giã hoặc xay nhuyễn trái mướp đắng, rồi cho nước vào và lọc lấy nước nguyên chất. Kế đến, hòa hỗn hợp này với nước để tắm. 
• Lá kinh giới: Rửa sạch lá kinh giới rồi cho nước vào đun sôi. Sau đó, pha nước này để tắm hằng ngày cho trẻ. 
• Lá khế: Tách bỏ các phần thừa của lá khế rồi đem rửa sạch, cho vào nồi đun cùng một ít muối. Sau đó, chắt nước ra chậu lớn rồi pha cùng nước lạnh để tắm. 
• Lá tía tô: Giã nát và vắt lấy nước cốt, rồi chấm lên da trẻ bị rôm sảy khoảng 10 - 15 phút. Sau đó, tắm cho trẻ bằng nước ấm. 

Điều trị bằng phương pháp khác

• Dùng kem trị rôm sảy: Thoa kem trị rôm sảy cho trẻ theo chỉ định của bác sĩ. 
• Làm mát da: Mẹ nên tắm bằng nước ấm cho trẻ mỗi ngày để làm mát da. Ngoài ra, khi trời nóng oi bức, mẹ hãy sử dụng máy lọc không khí, quạt hoặc chườm đá cho trẻ. 
• Dùng các sản phẩm tắm dịu cho bé: Mẹ hãy dùng bộ sản phẩm tắm gội dành riêng cho da nhạy cảm để bệnh rôm sảy ở trẻ sơ sinh không trầm trọng hơn. 
• Chọn nước giặt xả quần áo kỹ lưỡng: Những sản phẩm này phải có nguồn gốc rõ ràng và uy tín, được chiết xuất từ tự nhiên như cỏ, cây, hoa, lá, trái cây,... và không có hóa chất tẩy độc hại. 

Tắm cho trẻ bằng nước ấm mỗi ngày để giúp giảm rôm sảy

7Bé bị rôm sảy nên ăn gì?

Các loại nước uống giải nhiệt

• Nước rau má: Rau má có tính hàn, giúp giải nhiệt, chữa táo bón cho trẻ em và người lớn. Vào mùa hè nóng bức, mẹ hãy làm một ly nước rau má cho trẻ uống để giảm thiểu tình trạng rôm sảy.
• Nước râu ngô: Loại nước này giúp giải nhiệt và chữa ngứa hiệu quả cho trẻ bị rôm sảy. 
• Bột sắn dây: Là phương thuốc giải nhiệt và trị rôm sảy rất tốt, được lưu truyền từ dân gian. Mẹ nên pha bột sắn dây với nước ấm rồi cho trẻ uống hoặc đun thành dạng bột sền sệt. 

Trái cây có tính mát

• Cam: Giàu vitamin C và chứa tới 90% nước. Mẹ có thể cho trẻ ăn hoặc uống nước cam để giải khát, tăng sức đề kháng và trị rôm sảy.
• Dâu tây: Giàu chất chống oxy hóa và chứa 92% nước, giúp điều trị và phòng ngừa rôm sảy cho trẻ. Mẹ có thể cho trẻ ăn trực tiếp hoặc xay thành sinh tố, nước ép để uống. 
• Dưa leo: Chứa đến 96% thành phần là nước, giúp hạ nhiệt và chống mất nước rất tốt. Mẹ có thể chế biến dưa leo thành salad trộn hoặc ép lấy nước. 

Rau củ giải nhiệt 

• Đậu xanh: Thanh nhiệt, giải độc và rất hợp với khẩu vị trẻ nhỏ. Mẹ có thể chế biến thành cháo đậu xanh cho bé, chè đậu xanh hoặc ủ thành giá đỗ.
• Rau dền: Không chỉ giúp thanh nhiệt, trị rôm sảy mà còn có lợi cho đại tràng. Rau dền chứa nhiều dưỡng chất như canxi, sắt, vitamin C và lysine tốt cho sự phát triển trí não và thể chất của trẻ.
• Khoai lang: Giúp giải nhiệt, nhuận tràng và sát khuẩn. Vào mùa hè, mẹ có thể cho trẻ ăn thêm khoai lang để phòng chống rôm sảy và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt.

8Bé bị rôm sảy kiêng ăn gì?

Khi trẻ bị rôm sảy, mẹ không nên cho trẻ ăn các món sau:

• Đồ hộp: Thực phẩm này chứa nhiều chất bảo quản, nếu sử dụng thường xuyên sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Hơn nữa, tình trạng rôm sảy cũng trở nên trầm trọng hơn. 
• Đồ chiên rán: Ăn nhiều đồ chiên rán làm nhiệt độ cơ thể tăng cao, dẫn đến tình trạng táo bón và rôm sảy kéo dài. Vì vậy, mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn khoai tây chiên, gà rán hay các món nhiều dầu mỡ trong thời gian điều trị sảy.
• Thức ăn chế biến sẵn: Thường sử dụng nhiều dầu mỡ, đường, muối nên không tốt cho sức khỏe, đặc biệt là trẻ sơ sinh bị rôm sảy.
• Các món cay: Trẻ ăn các món có chứa nhiều ớt, tiêu hoặc gia vị cay thì trẻ bị táo bón, đau dạ dày và nổi rôm sảy nhiều hơn.
• Thức ăn chứa nhiều đường: Bánh kẹo, nước ngọt, sô cô la không thích hợp cho trẻ bị rôm sảy. Nguyên nhân là do lượng đường trong máu tăng cao, kích hoạt phản ứng viêm trên da, khiến trẻ bị nhiễm trùng da. Ngoài ra, ăn nhiều đồ ngọt cũng tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường và sâu răng ở trẻ. 
• Trái cây có tính nóng: Mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn các loại trái cây như nhãn, mít, sầu riêng, xoài, vải,...
• Đồ uống có chứa chất kích thích: Nước ngọt có ga, cà phê, trà sữa,… có thể gây mất nước, làm trầm trọng thêm cảm giác ngứa ngáy khó chịu và khiến tổn thương trên da trẻ lâu lành.

Trẻ bị rôm sảy nên kiêng ăn đồ chiên rán

9Cách phòng tránh rôm sảy ở trẻ sơ sinh

Để phòng tránh rôm sảy ở trẻ sơ sinh, mẹ cần lưu ý những điều dưới đây:

• Giữ da trẻ luôn khô ráo, sạch sẽ.
• Chỗ ngủ thông thoáng, mát mẻ. 
• Giữ ấm và làm mát da trẻ thường xuyên. 
• Dùng máy điều hòa nhiệt độ, máy lọc không khí hay quạt khi trời nắng nóng. 
• Quần áo cho trẻ phải rộng rãi và thấm mồ hôi, tã bỉm có độ hút ẩm tốt. 
• Tránh cho trẻ mặc quần áo hoặc đắp chăn quá nhiều.
• Không cho trẻ đi dưới trời nắng trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.
• Không thoa quá nhiều kem hoặc phấn rôm trên da trẻ. 
• Sử dụng bộ sản phẩm tắm, giặt và xả dành riêng cho da trẻ. 

10Đôi lời từ AVAKids

Với thời tiết nắng nóng như Việt Nam, mẹ hãy luôn tìm cách làm mát và thông thoáng da của trẻ để hạn chế tình trạng rôm sảy. Hy vọng bài viết này của AVAKids đã giúp các mẹ có thêm kiến thức hữu ích về tình trạng rôm sảy ở trẻ sơ sinh.

Ngọc Thanh tổng hợp

Nhật Quang đã kiểm duyệt