Nguyên nhân chính gây táo bón ở trẻ em là do chế độ ăn thiếu chất xơ mà nhiều chất béo. Đặc biệt đối với trẻ sơ sinh, mẹ thường chỉ quan tâm đến việc cung cấp đạm và protein từ thịt, cá, trứng và sữa mà quên bổ sung chất xơ cho bé. Trong khi chất xơ đóng vai trò quan trọng trong hoạt động tiêu hóa và cả toàn bộ cơ thể, nếu thiếu sẽ gây táo bón ở trẻ em.
Ngoài ra, việc ăn nhiều đồ chứa chất béo và đồ dầu mỡ chiên rán gây khó khăn cho quá trình tiêu hóa và làm tăng khả năng tạo phân cứng, khiến tình trạng táo bón xảy ra cao hơn. Một nguyên nhân khác là nếu bé không được cung cấp đủ nước cho cơ thể, thì phân sẽ trở nên cứng và khó tiêu hóa hơn.
Bên cạnh đó, sự ít vận động của bé cũng có thể góp phần vào tình trạng táo bón vì hệ tiêu hóa và ruột không hoạt động đủ mạnh. Đồng thời, thói quen nhịn đi vệ sinh hằng ngày hoặc các vấn đề liên quan đến bệnh lý về tiêu hóa cũng làm cho trẻ dễ bị táo bón hơn.
Không bổ sung đầy đủ chất xơ có thể gây ra tình trạng táo bón ở trẻ em
Táo bón là tình trạng phân khô cứng đi đại tiện khó khăn, làm đau rát hậu môn và trở thành nỗi ám ảnh cho trẻ, làm trẻ càng không dám đi đại tiện, quấy khóc khiến tình trạng nặng hơn. Dưới đây là các dấu hiệu khi trẻ bị táo bón:
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng táo bón ở trẻ có thể do nguồn sữa trẻ uống không hợp hoặc đa phần do chế độ ăn của trẻ hằng ngày. Để ngăn ngừa và cải thiện tình trạng táo bón, bố mẹ cần cân bằng lại nguồn thực phẩm, thay đổi chế độ ăn cho bé.
Sữa bột NAN Optipro Plus số 2 800g dành cho bé khó đi đại tiện
Chất xơ đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hoạt động của hệ tiêu hóa. Thông thường môi trường tốt nhất để vi khuẩn có lợi hút nước, lên men đó chính là chất xơ ở ruột già, chất này giúp làm mềm phân và hỗ trợ thải ra ngoài một cách dễ dàng. Thế nên, thiếu chất xơ là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới táo bón ở hầu hết đối tượng.
Các mẹ cần phải bổ sung đầy đủ lượng chất xơ vào khẩu phần ăn hằng ngày của bé bằng những loại thực phẩm sau:
Rau xanh: rau má, rau diếp cá, rau bina, rau mồng tơi, súp lơ, cải xanh,...
Trái cây các loại như: cam, bưởi, chuối tiêu, đu đủ, lê, xoài, táo, kiwi,...
Một vài loại củ chứa lượng chất xơ lớn như: củ cải đường, khoai lang, củ mì,... Trong đó, khoai lang được xem là một trong những loại củ trị táo bón vô cùng hiệu quả. Bạn có thể hầm, luộc hoặc nấu cháo cho bé ăn tùy từng độ tuổi.
Dẫu biết việc bổ sung trái cây và rau củ để hỗ trợ bé cải thiện tình trạng táo bón. Tuy nhiên, mẹ cần theo dõi cùng với tính toán kỹ khi thay đổi thức ăn mỗi ngày cho bé. Bởi nếu ăn quá nhiều chất xơ cũng sẽ khiến tình trạng táo bón của bé tồi tệ hơn.
Bên cạnh đó mẹ cần lưu ý hạn chế cho bé ăn nhiều bánh, kẹo ngọt (như kẹo mút, kẹo Chupa Chups), đồ chiên rán hay đồ uống có gas,... Đây đều là một trong những kẻ thù của táo bón, sẽ trực tiếp khiến tình trạng táo bón nghiêm trọng hơn.
Cháo tươi nhuyễn SG Food Baby vị bí đỏ, đậu xanh gói 150g là thực phẩm giàu chất xơ
Trẻ nhỏ cần được bổ sung nhiều nước vào cơ thể vì đây là đối tượng luôn thụ động trong việc ăn uống. Nếu không nhắc nhở có thể bé sẽ mải chơi quên uống nước, điều đó là không tốt và còn có thể khiến bé bị táo bón.
Vai trò của nước là loại bỏ các chất thải độc hại, cung cấp đủ nước cho đường ruột. Giúp hạn chế nguy có bị táo bón và hỗ trợ làm mềm phân. Tuỳ theo lứa tuổi mà lượng nước được bổ sung khác nhau, nhưng hơn hết mẹ phải luôn nhắc bé uống nước.
Tuỳ vào độ tuổi của bé, mẹ có thể điều chỉnh lượng nước bổ sung phù hợp theo gợi ý sau:
| Độ tuổi | Lượng nước mỗi ngày |
| 6 - 12 tháng | 200 - 300ml nước/ngày |
| 1 - 3 tuổi | 500 - 600ml nước/ngày |
| 3 - 5 tuổi | 1 lít nước/ngày |
| Từ 10 tuổi trở lên | 1.5 - 2 lít nước/ngày |
Không bắt buộc là nước lọc, mà còn có thể là sinh tố, nước canh, nước ép trái cây,...
Sữa chua giúp hỗ trợ tiêu hóa rất tốt, khi bé khoảng 7 tháng tuổi là thời điểm thích hợp cho bé dùng sữa chua. Còn trẻ sơ sinh mẹ có thể ưu tiên chọn sữa chua lên men tự nhiên, không chứa chất bảo quản. Đặc biệt có thể dùng sữa mẹ để làm sữa chua. Mẹ cân nhắc bổ sung sữa chua vào các bữa phụ nhé.
Hàm lượng sữa chua bé nên ăn mỗi ngày:
Lốc 4 hộp sữa chua thanh trùng TH true YOGURT Top Kid vị vani 60g
Đôi khi con bị táo bón có thể là do mẹ chọn loại sữa chưa phù hợp. Trên thị trường sữa hiện nay, một số loại sữa công thức có chất lượng tốt tuy nhiên lại có quá nhiều thành phần dinh dưỡng gây ra tình trạng táo bón.
Sữa mát là loại sữa không chứa đường mía và có vị ngọt tự nhiên, sữa nhạt giống sữa mẹ. Loại sữa này cũng giúp bổ sung chất xơ cho quá trình tiêu hóa của bé và cũng được xem như một trong những giải pháp phù hợp và an toàn nhất để trị chứng táo bón ở trẻ.
Sữa bột Friso Gold số 2 hương vani 850g giúp bổ sung chất xơ cho bé
Magie và kẽm đều là các chất thúc đẩy hoạt động của ống tiêu hóa, nhờ vào đó mà việc bài tiết chất thải ổn định hơn. Không những thế, 2 chất này còn giúp vận chuyển canxi vô não, điều hòa hệ thần kinh, tổng hợp hormone tăng trưởng và tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể.
Một số thực phẩm giàu magie như: ngũ cốc mè đen, hạt hướng dương, hạt lanh, yến mạch, lúa mì, các hạt nguyên xơ, dưa hấu,... Về phần kẽm thì hay có trong hải sản như cua, tôm, hàu,... hoặc một số loại thực phẩm chức năng cho bé.
Siro Fitobimbi Ferro C bổ sung sắt, kẽm và vitamin C 200 ml
Ngũ cốc yến mạch chứa hàm lượng chất xơ cao thế nên không xa lạ gì khi loại thực phẩm này được xếp vào top thực phẩm trị táo bón ở trẻ nhỏ. Ngoài ra, bên trong yến mạch có chứa chất xơ không hòa tan giúp cho thức ăn trở nên mềm hơn và đi qua dạ dày và ruột một cách dễ dàng hơn.
Bổ sung yến mạch hỗ trợ trị táo bón cho trẻ em
Kết hợp bột sữa và bí đỏ cũng có thể giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giảm tình trạng táo bón ở trẻ em. Bột sữa cung cấp dinh dưỡng và chất xơ, bí đỏ cũng bổ sung chất xơ và nước, có tác dụng tăng cường chuyển động ruột và duy trì độ ẩm. Mẹ có thể trộn bột sữa và bí đỏ đã nghiền nhuyễn và sử dụng trong cháo hoặc món ăn khác cho bé.
Một phương pháp truyền thống mà mẹ có thể áp dụng để chữa táo bón là sử dụng bột sắn dây. Cách thực hiện khá đơn giản, mẹ chỉ cần hòa bột sắn vào nước nguội và sau đó đun hỗn hợp này trên bếp và khuấy đều. Khi bột sắn đã sánh lại và chuyển màu, tức là đã hoàn thành.
Có thể nhiều người chưa biết rằng vừng đen là một loại thực phẩm giúp giảm tình trạng táo bón ở trẻ em. Vừng đen là một nguồn cung cấp chất xơ cao, giúp kích thích quá trình tiêu hóa và tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển của phân. Vì vậy, mẹ có thể trộn mật ong và vừng đen lại với nhau. Sau đó, cho hỗn hợp này vào cháo hoặc các món ăn khác cho bé sử dụng.
Mật ong rừng Tây Nguyên Xuân Nguyên chai 200 ml kết hợp với vừng đen giảm táo bón ở trẻ em
Trẻ em bị táo bón nên tránh tiêu thụ các loại thức ăn chiên rán, thực phẩm được chế biến sẵn hoặc các thức ăn nhanh. Vì những loại thực phẩm này thường chứa lượng dầu mỡ cao và các chất bảo quản, có thể góp phần làm tăng hoặc làm nặng thêm triệu chứng táo bón.
Ngũ cốc đã qua chế biến thường mất một phần lớn chất xơ, đồng thời lượng tinh bột trong đó có thể gây khó khăn cho quá trình tiêu hóa của trẻ. Thay vào đó, mẹ nên sử dụng ngũ cốc nguyên hạt cho bé, vì chúng có chức năng giữ nguyên chất xơ có lợi cho hệ tiêu hóa trẻ em.
Thịt bò, thịt dê và các loại thịt đỏ khác chứa nhiều chất đạm và chất béo, gây khó khăn cho quá trình tiêu hóa của bé. Nếu thức ăn ở ruột kéo dài, thì sẽ dễ gây táo bón và khó tiêu. Do đó, một phương án tốt là thay thế thịt đỏ bằng thịt trắng, để có khả năng tiêu hóa tốt hơn.
Chuối xanh, ổi, hồng xiêm xanh là những loại củ quả có vị chát thường chứa các chất như pectin và tannin, có khả năng hút nước từ phân và làm cho phân cứng và khô hơn. Vì vậy, mẹ cần chú ý không cho trẻ ăn những loại hoa quả này.
Nếu bé nạp quá nhiều đường cho cơ thể thì có thể gây áp lực lên hệ tiêu hóa. Nếu socola làm chậm quá trình chuyển động ruột thì nước ngọt có gas gây sự đầy hơi và khó chịu trong bụng cho trẻ. Vì vậy, mẹ nên hạn chế để bé sử dụng quá nhiều bánh kẹo hoặc nước ngọt có gas trong một ngày.
Hạn chế cho bé sử dụng thức ăn nhanh hoặc nước ngọt có gas quá nhiều
Bên cạnh việc bổ sung chất xơ, nước và thực phẩm cần thiết có lợi cho hệ tiêu hoá. Mẹ cần theo dõi khi bé đi vệ sinh cũng như hình thành một vài thói quen tốt cho trẻ như:
Lưu ý: Nếu mẹ thấy bé không đại tiện được trong một thời gian dài mẹ cần đưa bé đến trung tâm y tế hoặc bệnh viện để bác sĩ có thể thăm khám và điều trị cho bé nhé!
Sau những chia sẽ trên, AVAKids mong rằng ba mẹ sẽ không còn gặp quá nhiều khó khăn về vấn đề bị táo bón ở trẻ và nên ăn gì để mau khỏi. Trường hợp nếu trẻ bị táo bón kéo dài và không có dấu hiệu thuyên giảm, ba mẹ nên đưa ngay trẻ tới gặp bác sĩ để có sự tư vấn và điều trị nhanh nhất nhé!
1. https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/constipation-children/eating-diet-nutrition
2. https://www.parents.com/recipes/scoop-on-food/11-foods-that-fight-constipation-in-kids/
Bài viết có hữu ích với bạn không?
Có
Không
Cám ơn bạn đã phản hồi!
