Hướng dẫn mẹ cách chăm sóc khi trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước vàng

Bạn đang lo lắng vì bé yêu nhà mình đi ngoài ra nước vàng? Đây là tình trạng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là những bé bú mẹ hoàn toàn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và cách chăm sóc trẻ khi gặp phải tình trạng này.

1Trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước vàng là bị gì?

Trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước vàng là tình trạng phân của trẻ có màu vàng, lỏng hơn bình thường và có thể kèm theo các dấu hiệu khác. Hiện tượng này khá phổ biến ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ bú mẹ hoàn toàn. Tuy nhiên, không phải lúc nào đi ngoài ra nước vàng cũng là dấu hiệu đáng lo ngại.

2Trẻ sơ sinh đi phân lỏng màu vàng có sao không?

Trường hợp trẻ sơ sinh đi phân lỏng màu vàng không hiếm gặp, không gây nguy hiểm đến bé và có khả năng tự hết trong vài ngày. Tuy nhiên, heo bác sĩ Nguyễn Lê Quý (tốt nghiệp chuyên ngành Nhi khoa tại trường Đại học Y Hà Nội) thì mức độ nguy hiểm của việc trẻ sơ sinh đi phân lỏng màu vàng còn tùy thuộc vào chế độ dinh dưỡng của trẻ:

2.1. Đối với trẻ chỉ bú mẹ

Với những trẻ đang trong giai đoạn chỉ bú sữa mẹ thì phân của trẻ sẽ có màu vàng với kết cấu hơi sệt và có thể kèm theo các hạt mỡ trắng từ protein ở trong sữa. Thời điểm này đường ruột và hệ non nớt của bé còn non nớt nên có thể đi ngoài ra nước vàng. Vì thế trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước vàng ở thời điểm này không có gì đáng lo ngại. 

Trong những tháng đầu đời trẻ sơ sinh thường đi ngoài phân lỏng với tần suất khoảng từ 4 – 5 lần/ngày và ít dần xuống khoảng khoảng 3 - 4 lần theo thời gian. Vào thời điểm này tần suất không quá quan trọng. Trong một số trường hợp phân trẻ có màu xanh do mẹ ăn rau, hoặc đang bổ sung sắt. 

2.2. Đối với trẻ uống sữa công thức đi ngoài màu vàng lỏng

Với những trẻ đã chuyển sang bú bình sữa hoặc ăn dặm kết cấu phân đã bắt đầu đặc hơn. Do vậy khi bé xuất hiện triệu chứng đi ngoài ra nước vàng nhiều lần trong ngày, kèm theo đó là phân lẫn màu nâu hoặc màu hơi xanh rất có thể trẻ đã bị tiêu chảy hoặc do một số nguyên nhân kể trên. 

Trong trường hợp này bố mẹ cần tìm ra những biện pháp thích hợp để chấm dứt tình trạng trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước vàng càng sớm càng tốt, để trẻ không bị mất nước. Nếu tình trạng này diễn ra 7 lần/ngày bố mẹ cần đưa trẻ tới các cơ sở y tế để được kiểm tra và chữa trị kịp thời, tránh nguy cơ mất nước ở trẻ và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe của bé.

3Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước màu vàng

3.1. Virus (Rotavirus)

Rotavirus là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy cấp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Virus này lây lan qua đường phân - miệng, xâm nhập vào niêm mạc ruột non và gây tổn thương, khiến trẻ bị tiêu chảy, nôn mửa, sốt, đau bụng. Phân của trẻ thường lỏng, có màu vàng nhạt hoặc xanh, có thể có mùi chua.

3.2. Vi khuẩn (Salmonella)

Vi khuẩn Salmonella thường có trong thực phẩm chưa được nấu chín kỹ, nước uống bị ô nhiễm. Khi xâm nhập vào đường ruột, Salmonella gây viêm nhiễm, khiến trẻ bị tiêu chảy, phân có thể có màu xanh, có nhầy, có mùi tanh hôi, kèm theo sốt cao, đau bụng, nôn mửa.

3.3. Ký sinh trùng (Giardia)

Ký sinh trùng Giardia sống trong ruột và được lây truyền qua phân của người bị nhiễm khuẩn. Khi bị nhiễm loại ký sinh trùng này trẻ sơ sinh thường có một số biểu hiện cụ thể là: bệnh tiêu chảy ở trẻ em, phân lỏng, mỡ, màu nhạt, mùi hôi khó chịu, chướng bụng đầy hơi kèm theo những cơn đau quặn ở bụng.

Khi tình trạng trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước vàng kéo dài sẽ khiến trẻ bị mất nước, mệt mỏi, khó chịu và sụt cân nhanh chóng, do vậy bố mẹ cần hết sức lưu ý những triệu chứng mà trẻ có thể gặp phải.

3.4. Do kháng sinh

Trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước vàng nguyên nhân có thể do sử dụng nhiều loại kháng sinh khác nhau. Thêm vào đó, kháng sinh là loại thuốc ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe, do vậy bố mẹ không nên tùy tiện sử dụng khi chưa có sự chỉ định từ phía bác sĩ.

3.5. Do ngộ độc thực phẩm

Trẻ sơ sinh với hệ thống các cơ quan trong cơ thể chưa được hoàn thiện đầy đủ, do vậy trẻ rất dễ bị đi ngoài ra nước vàng nếu bị ngộ độc thực phẩm. Bố mẹ cần lưu ý không cho trẻ ăn hay uống sữa quá hạn.

3.6. Do dị ứng sữa bò

Trẻ sơ sinh khi dị ứng đạm sữa bò thường hay có biểu hiện phân lỏng, nhầy và có máu. Hiện tượng này có thể dàng nhận biết trong vòng 2 tháng đầu đời, trong trường hợp này bố mẹ tuyệt đối không sử dụng các loại sữa công thức từ bò cho trẻ.

3.7. Không dung nạp đường lactose

Lactose là loại đường trong sữa, tuy nhiên có nhiều trẻ sơ sinh không thể dung nạp chúng. Biểu hiện bất dung nạp đường lactose thường gặp ở trẻ là xì hơi nhiều, phân lỏng và chướng bụng khi uống sữa,...

4Cách chăm sóc trẻ sơ sinh đi phân lỏng màu vàng

4.1. Trường hợp trẻ sơ sinh chỉ bú mẹ

Không nên cho trẻ sơ sinh sử dụng thuốc khi chưa có sự đồng ý và kê đơn từ bác sĩ mà nên tiếp tục bổ sung nước và sữa mẹ đủ cữ mỗi ngày để duy trì sức đề kháng và giúp trẻ phát triển toàn diện.

Màu sắc phân của trẻ ở giai đoạn này sẽ thay đổi tùy thuộc vào những gì mẹ đang ăn, do vậy mẹ nên bổ sung các thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa như sữa chua, ngũ cốc yến mạch, rau xanh, khoai lang,... vừa giúp cung cấp kháng thể có lợi cho đường ruột vừa giúp ngăn chặn hiện tượng trẻ đi ngoài ra nước vàng.

Mẹ có thể bổ sung ngũ cốc

4.2. Trường hợp trẻ sơ sinh bú sữa hoặc ăn dặm

Với trường hợp trẻ sơ sinh bú sữa hoặc ăn dặm đi ngoài ra nước vàng bố mẹ cần lưu ý một số điểm sau:

• Tuyệt đối không tự ý cho bé dùng thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.
• Bổ sung men vi sinh theo chỉ định từ bác sĩ.
• Với những trẻ không dung nạp đường lactose, bố mẹ tuyệt đối không cho trẻ sử dụng các loại sữa có chứa lactose, sữa bò.
• Với trường hợp trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước vàng ở tần suất nhiều và liên tục, bố mẹ cần bổ sung thật nhiều nước cho trẻ, tránh trường hợp trẻ bị mất nước.
• Nên bổ sung các loại thực phẩm lỏng, dễ tiêu hóa như cháo trắng, cháo gà, cháo bắp, súp,… cho trẻ đang trọng đoạn ăn dặm khi bị đi ngoài ra nước vàng.
• Bố mẹ theo dõi tình trạng sức khỏe của con, nếu trẻ đi ngoài nhiều hơn 5 lần/ngày, phân màu vàng, lỏng, phun thành tia thì bố mẹ cần đưa con đến kiểm tra và điều trị ở các phòng khám bệnh viện nhi khoa uy tín.

5Những dấu hiệu cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện

Khi trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước vàng kèm theo những dấu hiệu sau bố mẹ cần đưa con đến các bệnh viện để được kiểm tra, chẩn đoán và có phương pháp điều trị phù hợp:

• Trẻ đi ngoài ra phân nhầy, đen kèm theo máu.
• Trẻ bị sốt và nôn liên tục hơn 12 tiếng.
• Trẻ có biểu hiện chán ăn, bú ít, quấy khóc, mệt mỏi, thiếu năng lượng.
• Trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước kéo dài liên tục hơn 48 giờ.
• Trẻ có có biểu hiện mất nước dễ quan sát thấy như môi khô khốc, khóc không có nước mắt, không đi tiểu,...

Trẻ sơ sinh đi ngoài ra nước vàng là hiện tượng bình thường với trẻ ở một độ tuổi nào đó, không quá nghiêm trọng như bố mẹ thường nghĩ. Tuy nhiên, bố mẹ tuyệt đối không nên chủ quan tránh những ảnh hưởng không mong muốn tới sức khỏe của trẻ. Đừng quên theo dõi AVAKids để biết thêm nhiều thông tin hữu ích khác nữa nhé!

Các bài viết của AVAKids/Vũ Trụ Bỉm Sữa chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.