Đối với trẻ sau khi sinh, giấc ngủ rất quan trọng. Đặc biệt ở giai đoạn này, giấc ngủ của bé chưa ổn định, có thể dài ngắn khác nhau và không phân biệt đêm hay ngày. Bé có thể ngủ rất nhiều và chỉ thức khi đói hoặc tã bị ướt, các bậc phụ huynh đừng nên quá lo lắng vì điều này hoàn toàn bình thường.
Theo các chuyên gia cho biết đến 4 tháng tuổi thì chu kỳ giấc ngủ của bé mới bắt đầu ổn định. Thế nên, các bậc cha mẹ nên lưu ý đảm bảo giấc ngủ đủ cho bé.
Thông thường sau khi sinh, trong vòng 24 giờ đầu, nên cho trẻ bú ngay sữa mẹ càng sớm càng tốt. Vì sữa mẹ lúc đó có chứa nhiều sữa non, cung cấp các dưỡng chất tốt cho trẻ. Tuy nhiên, sau khi sinh, các mẹ thường sẽ mệt và bị kiệt sức, vì thế mà sữa mẹ chưa về. Tạm thời, cha mẹ có thể cho trẻ bú bình, đợi khi có sữa về thì ngay lập tức chuyển sang bú sữa mẹ.
Cha mẹ nên cho bé bú từ 2-4 giờ/lần và từ 10-12 lần/ngày. Lưu ý về tư thế bú, các phụ huynh nên đặt con ở góc nghiêng 45 độ so với phương mặt đất.
Sữa bột PreNAN 380g (trẻ sơ sinh) dành cho trẻ nhẹ cân, thiếu tháng
Trong 7 ngày đầu tiên sau sinh, da của bé còn mỏng, mềm và yếu, chỉ nên tắm cho trẻ bằng nước đun sôi để nguội, hạn chế dùng các loại sữa tắm chuyên biệt. Vì trong 24 giờ đầu tiên, trên da của bé có một lớp màng nhỏ với tác dụng giữ thân nhiệt. Nếu cha mẹ tắm cho trẻ bằng sữa tắm gội cho bé ngay thì sẽ làm mất đi lớp màng này và không thể giữ được thân nhiệt cho cơ thể của trẻ.
Tuy nhiên, nếu lớp màng này được giữ lâu thì sẽ tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Cho nên sau 24 đến 48 giờ, cha mẹ phải tắm cho trẻ, ít nhất 1 lần.
Trong tuần đầu sau sinh, dây rốn của trẻ vẫn chưa rụng. Vì thế, cha mẹ phải thường xuyên quan sát vùng rốn của trẻ để xem có bị nhiễm trùng hay không? Song song đó, cha mẹ phải giữ cho vùng rốn được khô, thoáng, không băng quá kín.
Nếu phát hiện dây rốn của trẻ bị nhiễm trùng thì các bậc phụ huynh không được tự ý dùng các dung dịch tẩy rửa hoặc dung dịch sát khuẩn để vệ sinh. Điều này có thể gây nhiễm trùng và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Cách tốt nhất là các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế.
Cha mẹ phải thường xuyên quan sát và vệ sinh vùng rốn cho trẻ
Sau khi sinh, trẻ thường chảy nước mắt rất nhiều tạo ra ghèn hoặc gỉ mắt. Đặc biệt, đối với những em bé sinh thường, sẽ đi qua vùng âm đạo của người mẹ, ở đó có rất nhiều vi khuẩn và có thể gây ra viêm kết mạc. Vì thế sau khi chào đời, bác sĩ sẽ rửa mắt bằng nước muối sinh lý và nhỏ thuốc nhỏ mắt cho trẻ.
Khi các mẹ chăm con, chỉ nên vệ sinh mắt cho trẻ bằng nước muối cùng với bông gòn vô khuẩn. Đối với các trường hợp, trẻ đổ ghèn liên tục trong tháng đầu và tháng thứ 2, thì cha mẹ không nên tự ý mua thuốc để nhỏ cho trẻ. Thay vào đó, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được các bác sĩ thăm khác vì rất có thể bé bị viêm tuyến lệ.
Luôn giữ ấm cơ thể cho trẻ trong 7 ngày đầu tiên sau sinh là một điều hết sức quan trọng mà cha mẹ cần lưu ý. Vì trung tâm điều nhiệt của trẻ chưa được hoàn thiện và khi được sinh ra, trẻ thay đổi nhiệt độ, môi trường sống từ bụng mẹ đến môi trường bên ngoài. Nếu cha mẹ để tình trạng lạnh kéo dài, trẻ rất dễ bị nhiễm khuẩn và đặc biệt là gây ra tình trạng viêm phổi.
Sau khi sinh điều tốt nhất là hãy cho trẻ nằm gần với mẹ để nhận được hơi ấm từ người mẹ. Vừa làm cho trẻ không bị nhiễm lạnh vừa tăng tình cảm giữa mẹ và bé, kích thích việc tiết sữa. Thêm vào đó, người mẹ có thể quan sát được tình hình của trẻ để kịp thời báo cho bác sĩ.
Sau sinh, các mẹ trở về nhà, cách để kiểm tra thân nhiệt cho trẻ đơn giản nhất là sờ vào mu bàn tay hoặc mu bàn chân, sau gáy. Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể dùng nhiệt kế để đo nhiệt độ cho trẻ.
Luôn giữ ấm cơ thể cho trẻ trong 7 ngày đầu tiên sau sinh là một điều hết quan trọng
Trong 7 ngày đầu tiên, trung tâm điều nhiệt của trẻ vẫn chưa hoàn thiện vì thế da của trẻ chưa thể điều tiết và tỏa nhiệt được, chủ yếu trẻ sẽ tỏa nhiệt từ vùng đầu. Cha mẹ không nên đội mũ sơ sinh liên tục để trẻ tỏa nhiệt được tốt hơn và chỉ nên đội khi đi ra ngoài hoặc trời lạnh. Đội mũ kín liên tục sẽ làm cho trẻ bị ngứa ngáy và dễ gây viêm da.
Cha mẹ thường nghĩ quấn tã chặt sẽ giúp trẻ ngủ ngon hơn và không bị giật mình. Tuy nhiên, theo dược sĩ Trương Minh Đạt, quấn tã chặt sẽ làm ảnh hưởng đến giấc ngủ và sự cảm nhận về môi trường bên ngoài của trẻ. Vì trong tuần đầu tiên, não bộ của bé luôn hoạt động để thích nghi và làm quen với môi trường bên ngoài. Vì thế, tốt nhất cha mẹ nên để trẻ tự nhiên.
Quấn tã chặt sẽ làm ảnh hưởng đến giấc ngủ và sự cảm nhận về môi trường bên ngoài của trẻ
Trẻ sau khi sinh thường có các ráy tai ở dạng nước. Ráy tai đó có tác dụng làm sạch tai, ngăn ngừa vi rút và vi khuẩn xâm nhập. Chính vì thế, cha mẹ chỉ nên dùng bông gòn sạch nhúng nước đun sôi để nguội và vệ sinh quanh vùng tai cho trẻ.
Cha mẹ vệ sinh vùng mũi của trẻ tương tự với vùng tai. Không nên nhỏ nước muối sinh lý quá nhiều vào mũi của trẻ, chỉ dùng khi thời tiết quá khô, nhỏ từ 1-2 lần/ ngày để niêm mạc mũi của trẻ ẩm.
Cha mẹ hãy thường xuyên trò chuyện và đùa với trẻ. Điều này sẽ làm cho trẻ cảm nhận được tình yêu thương, sự quan tâm từ bố và mẹ. Từ đó, giúp trẻ yên tâm và phát triển tốt hơn.
Cha mẹ hãy thường xuyên trò chuyện với trẻ
Trên đây là 10 lưu ý trong giai đoạn chu sinh, giai đoạn này vô cùng quan trọng với trẻ. Cũng là thời điểm mà các bậc phụ huynh cần trang bị cho mình rất nhiều kiến thức để chăm sóc và bảo vệ trẻ. AVAKids hy vọng bài viết này sẽ mang đến những thông tin tham khảo hữu ích để giúp cha mẹ đồng hành cùng con trong 7 ngày đầu tiên sau sinh.
1. Thạc sĩ Dược sĩ Trương Minh Đạt - Giám đốc trung tâm sức khỏe Nhi khoa - Phó viện trưởng viện nghiên cứu Y Dược.
Bài viết có hữu ích với bạn không?
Cám ơn bạn đã phản hồi!