Sốt phát ban ở trẻ em - Ba mẹ cần xử trí như thế nào để trẻ mau lành bệnh ?

Phát ban do nhiệt ảnh hưởng đến khoảng 40% trẻ sơ sinh và chủ yếu biểu hiện với trẻ trong khoảng 1 tháng tuổi. Trẻ bị phát ban thường do tuyến mồ hôi kém phát triển. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, biểu hiện này cũng do tuyến mồ hôi của trẻ bị tắc nghẽn hoặc do quá nóng. AVAKids tổng hợp bài dưới đây về biện pháp điều trị và phòng ngừa tại nhà cho trẻ sơ sinh.

40% trẻ sơ sinh bị phát ban do nhiệt và chủ yếu biểu hiện ở trẻ trong khoảng 1 tháng tuổi. Nguồn: Freepik

1Các loại phát ban nhiệt ở trẻ sơ sinh

Phát ban nhiệt còn được gọi là rôm sảy hay mụn thịt và một số tên gọi khác tùy thuộc vào vị trí phát ban, đặc điểm lâm sàng và các yếu tố khác (ví dụ, tuổi của trẻ)

• Miliaria crystallina: Loại phát ban nhiệt này thường thấy ở vùng cổ, thân và đầu. Nó chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh trong khoảng 2 tuần đầu tuổi trở xuống. Nguyên nhân là do sự tắc nghẽn của ống tuyến mồ hôi ngay dưới bề mặt da (ở lớp sừng của biểu bì).
• Miliaria rubra: Đây là loại phát ban phổ biến nhất có thể biểu hiện ở trẻ từ 1 đến 3 tuần tuổi. Nguyên nhân là do sự tắc nghẽn của ống tuyến mồ hôi ở các lớp sâu hơn của da (bên dưới lớp sừng).
• Miliaria profunda: Dạng phát ban nhiệt này xảy ra do sự tắc nghẽn của các ống tuyến mồ hôi ở phần tiếp giáp của biểu bì và hạ bì (lớp sâu nhất của da. Đây là dạng mụn thịt hiếm gặp nhất và hiếm khi xảy ra ở trẻ sơ sinh.

2Các triệu chứng

Trẻ sơ sinh bị phát ban nhiệt có thể biểu hiện những triệu chứng sau:

• Mụn đỏ nhỏ trên da (mụn thịt)
• Ngứa dữ dội
• Mụn nước (miliaria crystallina)
• Sưng xung quanh phát ban
• Hình thành mụn mủ (miliaria pustulosa)

Các vị trí phổ biến phát ban là các nếp gấp da, ví dụ như: nếp gấp ở cổ, vùng quấn tã…

3Cách điều trị

Đối với Miliaria crystallina thường biến mất trong vòng một ngày mà không cần điều trị. Cha mẹ không nên sử dụng thuốc bôi hoặc thuốc mỡ để điều trị phát ban nhiệt ở trẻ sơ sinh. 

Đối với Miliaria rubra có thể cần bôi steroid tại chỗ phát ban.

Đối với Miliaria profunda có thể sẽ được yêu cầu bôi kháng sinh (nếu được bác sĩ tư vấn). 

Dưới đây là một số cách làm tại nhà để giúp trẻ giảm bớt phát ban và bất kỳ kích ứng nào.

• Làm mát da bằng cách sử dụng một miếng vải sạch (gạc lạnh) nhúng vào nước.
• Mặc quần áo nhẹ thoáng cho trẻ.
• Làm sạch mồ hôi và giữ khô ráo ở các vị trí có nếp gấp trên da.
• Khu vực trẻ nằm mát mẻ (có thể sử dụng điều hòa hoặc quạt để hỗ trợ).
• Điều trị và giúp trẻ hạ sốt.

Các tuyến mồ hôi kém phát triển có thể gây phát ban nhiệt ở trẻ sơ sinh. Nguồn Freepik

Bài viết liên quan: Trẻ quấy khóc không rõ nguyên nhân ? Phương pháp giúp giảm khó chịu cho trẻ, ba mẹ có thể tự áp dụng tại nhà

4Phòng ngừa

Phát ban thường được gây ra do mồ hôi bị chặn bên trong các lớp da. Cha mẹ có thể ngăn chặn điều này bằng một số biện pháp sau đây:

• Không cho trẻ mặc quần áo quá dày và chật vì nó có thể làm tắc các tuyến mồ hôi.
• Nhà cửa mát mẻ.
• Không bôi thuốc mỡ, phấn phủ dạng kem hoặc dầu lên vùng da hoặc đầu của trẻ vì chúng làm bít lỗ chân lông dưới da.
• Đảm  bảo các vùng da có nếp gấp trên cơ thể giữ sạch sẽ và khô thoáng.
• Đảm bảo phòng của trẻ được mát mẻ và thông gió.

5Khi nào cần liên hệ y tế

Phát ban nhiệt thường tự khỏi sau 24 giờ. Trong trường hợp trẻ vẫn còn phát ban sau vài ngày không có dấu hiệu lành, cha mẹ hãy liên hệ với bác sĩ để được thăm khám. Một số triệu chứng cần được liên hệ y tế ngay:

• Phát ban có mủ
• Sốt
• Sưng các hạch bạch huyets gần nách và cổ
• Đau và sưng tấy xung quanh các khu vực bị phát ban.
• Quấy khóc liên tục.
• Trẻ khó chịu, khó ngủ và không thèm ăn.

Ngứa, mẩn đỏ, sưng tấy và mụn nước là một vài triệu chứng cần lưu ý. Nguồn Freepik

6Các câu hỏi thường gặp

Dầu dừa trị mẩn ngứa, phát ban có tốt không?

Mặc dù dầu dừa có thể tạm thời làm dịu kích ứng da do phát ban nhiệt, thế nhưng sử dụng dầu dừa có thể làm tắc lỗ chân lông và làm trầm trọng hơn tình trạng phát ban trên da. Cha mẹ tránh thoa bất kỳ chất nào ngoại trừ chườm nước lạnh lên vùng da bị phát ban. Hiện tại có một số loại kem dưỡng ẩm gốc nước không gây dị ứng có giúp làm dịu phát ban cho trẻ, tuy nhiên cha mẹ cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Sữa mẹ có giúp chữa lành bệnh nhiệt miệng không?

Sữa mẹ được biết là có chứa các đặc tính dưỡng ẩm và chữa lành vết thương. Tuy nhiên, việc thoa sữa mẹ lên vùng da bị phát ban không được khuyến khích vì có thể dẫn đến kết quả trái ngược.

Phát ban nhiệt thường thấy ở trẻ sơ sinh khi thời tiết nóng ẩm. Biểu hiện này sẽ tự biến mất trong vòng vài ngày mà không cần chăm sóc y tế. Tuy nhiên, nếu phát ban kéo dài hơn 1 ngày và không có biểu hiện giảm đi, cha mẹ nên hỏi ý kiến bác sĩ và cho trẻ đi thăm khám trực tiếp.

Ea tổng hợp từ Momjunction