Nồng độ beta HCG là gì? Ý nghĩa và những điều mẹ cần biết về nồng độ beta HCG

Xét nghiệm nồng độ beta HCG là một loại xét nghiệm dùng để kiểm tra tình trạng sức khỏe bào thai. Vậy nồng độ beta HCG là gì ? Nồng độ beta hCG tăng cao liệu có phải là dấu hiệu mang thai? Cùng chuyên mục Thai Kỳ của AVAKids đi tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây nhé!

1Nồng độ beta HCG là gì?

HCG hay Chorionic gonadotropin là một loại hormone có trong cơ thể người. Loại hormone này được sản xuất trong nhau thai và tạo ra sau thời điểm khi trứng được thụ tinh và bám vào thành tử cung.

Với thai mới hình thành, nồng độ beta HCG còn rất thấp nhưng sẽ nhanh chóng tăng lên sau một thời gian. Cụ thể cứ sau 72 giờ nồng độ beta HCG trong máu thai phụ sẽ tăng lên gấp đôi, cao nhất trong khoảng 8 đến 11 tuần đầu của thai kỳ, sau đó giảm dần và chững lại ở giai đoạn sau.

Sau khoảng 7 – 11 ngày kể từ ngày thụ thai là thời điểm nồng độ beta HCG có thể phát hiện bằng que thử thai. Sau 11 ngày có thể xét nghiệm beta HCG bằng máu và từ 12 - 14 ngày có thể phát hiện nồng độ beta HCG bằng nước tiểu. 

Mẹ bầu có thể căn cứ vào đây tiến hành các xét nghiệm nồng độ beta HCG để kiểm tra mình có mang thai hay không hoặc để tầm soát dị tật bẩm sinh và các bệnh phụ khoa khác.

Nồng độ hCG giúp xác định mẹ có mang thai hay không

2Khi nào nên thực hiện xét nghiệm nồng độ hCG?

Người ta thường xét nghiệm nồng độ hCG trong những trường hợp sau: 

• Kiểm tra xem có mang thai hay không.
• Nồng độ hCG giúp phát hiện thai ngoài tử cung.
• Nồng độ hCG giúp phát hiện sớm và điều trị thai trứng phát triển sau sảy thai.
• Nồng độ hCG dùng để phát hiện ung thư xuất phát từ trứng hoặc tinh hoàn, trong trường hợp này sẽ kết hợp xét nghiệm nồng độ hCG và cả xét nghiệm alpha fetoprotein.
• Tầm soát các dị tật bẩm sinh như hội chứng Down và một số bệnh phụ khoa khác.

Với trường hợp muốn phát hiện thai ngoài tử cung thì mẹ bầu nên ưu tiên chọn xét nghiệm Beta hCG trong máu sau đó mới đến nước tiểu. Bởi vì, nồng độ trong máu sẽ thể hiện rõ ràng hơn do bánh nhau sản xuất sẽ trực tiếp đưa vào máu rồi mới thải ra nước tiểu.

Nồng độ hCG có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, nhất là với mẹ bầu sử dụng thuốc có chứa hCG. Không giống như xét nghiệm khác, xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ hCG có thể xét nghiệm bất cứ lúc nào trong ngày và không phải nhịn ăn để có kết quả chính xác.

Với những trường hợp xét nghiệm nước tiểu để thì nên lấy vào sáng sớm khi chưa ăn gì vì lúc này nồng độ hCG đang ở mức cao nhất nên sẽ cho ra kết quả chính xác nhất.

3Lý do khi thử thai phải đo nồng độ beta hCG là gì?

Xét nghiệm beta hCG là phương pháp giúp phát hiện có thai dựa trên lượng hóc môn tăng cao vượt ngưỡng sinh lý, lúc này cơ thể chưa có nhiều sự khác biệt mà chỉ có những dấu hiệu ban đầu như ốm nghén, chậm chu kỳ kinh nguyệt.

Xét nghiệm hCG có thể kết quả dương tính giả, do vậy muốn có kết luận chính xác nhận các mẹ nên thực hiện lần hai sau 48 – 72 giờ để theo dõi được nồng độ hCG trong cơ thể.

Kết quả nồng độ beta HCG bình thường

Kết quả nồng độ Beta hCG đo được trong máu là bình thường đối với những trường hợp như sau:

• Nồng độ nhỏ hơn 5 IU/l ở nữ giới không mang thai và nam giới.
• Nồng độ là 5 - 50 IU/L với thai nhi 3 tuần.
• Nồng độ hCG trong khoảng 5 - 500 IU/L với thai 4 tuần.
• Nồng độ 1.000 - 5.000 IU/L với thai 5 tuần.
• Nồng độ hCG là 1.500 - 50.000 IU/L với thai 6 tuần.
• Thai từ 7 - 8 tuần nồng độ hCG là 2.000 - 120.000 IU/L.
• Thai từ 9 - 12 tuần nồng độ hCG là 2.000 - 120.000 IU/L.
• Nồng độ 13.000 - 250.000 IU/L với thai 13 - 15 tuần.
• Nồng độ 0 - 5 IU/L với thai nhi từ 4 - 6 tuần. 

Kết quả xét nghiệm nước tiểu ở nam giới và phụ nữ không mang thai nồng độ sẽ là âm tính, còn xét nghiệm với phụ nữ mang thai hoặc nguyên nhân khối u là dương tính.

Nồng độ Beta hCG cao

Nồng độ Beta hCG tăng cao bất thường so với chỉ số tiêu chuẩn, có thể do sản phụ mang thai đôi, mang đa thai, hội chứng Down, mang thai trứng hoặc do tuổi thai bị tính nhầm lẫn. Mẹ cũng cần lưu ý, khi không mang thai mà nồng độ Beta hCG cao thì nên tầm soát khối u lành tính hoặc ung thư có nguồn gốc trứng, tinh trùng.

Nồng độ Beta HCG thấp

Nồng độ Beta HCG khi mang thai thấp sẽ phản ánh một số vấn đề về sức khỏe thai nhi như: sảy thai, thai chết lưu, thai ngoài tử cung hoặc cũng có thể do tuổi thai bị tính sai lệch sớm hơn so với thực tế.

4Xét nghiệm nồng độ beta HCG có chính xác không?

Xét nghiệm nồng độ beta HCG có độ chính xác lên tới 97%, nhưng để cho ra được kết quả chuẩn nhất mẹ bầu cần lưu ý tới một số yếu tố sau:

• Không xét nghiệm quá sớm khi nồng độ hCG quá ít.
• Mẫu xét nghiệm không đạt
• Một số loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng làm tăng hoặc giảm nồng độ,...

Xét nghiệm máu để biết mang thai hay không có độ chuẩn xác cao nhất trong tất cả các loại. Tuy nhiên, để chắc chắn hơn về kết quả mẹ bầu nên yêu cầu được siêu âm thai và làm thêm một số kiểm tra liên quan.

5Các phương pháp xét nghiệm nồng độ beta hCG

Xét nghiệm nồng độ beta HCG trên mẫu máu

Phương pháp xét nghiệm nồng độ beta HCG trên mẫu máu là phương pháp đo nồng độ hCG để xác định có thai nhanh chóng và chính xác nhất hiện nay. Phương pháp này sẽ do các bác sĩ chuyên khoa thực hiện và có kết quả sau vài ngày thực hiện có thể kèm theo siêu âm thai.

Xét nghiệm nồng độ beta HCG trên mẫu nước tiểu

Xét nghiệm nồng độ beta HCG trên mẫu nước tiểu tuy không thể chính xác bằng lấy mẫu máu nhưng lại đơn giản và các mẹ có thể thực hiện ngay tại nhà. Thời điểm thích hợp nhất để xét nghiệm trên mẫu nước tiểu là vào sáng sớm và nên nhịn ăn để nồng độ hCG đạt mức cao nhất.

• Bước 1: Cho nước tiểu vào lọ, dùng que thử thai cầm đặt theo hướng mũi tên chỉ xuống. Không được để nước tiểu ngập quá mũi tên.
• Bước 2: Giữ và đợi trong khoảng 5 phút nếu thấy hai vạch hiện lên tức là đã có thai, nếu một vạch là không có thai. Trong trường hợp không hiện lên vạch nào có thể do que thử bị hỏng hoặc nước tiểu không đạt yêu cầu cần phải test lại.

Khi cơ thể có nhiều biểu hiện liên quan đến mang thai như nôn, mất kinh, đau ngực, mệt mỏi mà que thử thai không cho được kết quả có thai thì các mẹ nên đợi một tuần sau để thử lại nước tiểu hoặc tiến hành xét nghiệm máu để có kết quả chính xác nhất.

6Những điều cần lưu ý trước và sau khi xét nghiệm nồng độ beta HCG

Trước khi xét nghiệm nồng độ beta HCG

Để xét nghiệm nồng độ beta HCG cho ra được kết quả chuẩn xác nhất, trước khi xét nghiệm mẹ cần lưu ý một số điểm sau:

• Khi xét nghiệm máu không cần thiết phải nhịn ăn nhưng cần dừng sử dụng các loại thuốc làm tăng hoặc giảm nồng độ beta HCG.
• Không hút thuốc hay dùng bất cứ các loại đồ uống có chất kích thích như cafe, trà, rượu bia, nước ngọt,... 12 tiếng trước khi xét nghiệm.
• Xét nghiệm sẽ cho ra kết quả đúng nhất nếu được thực hiện vào sáng sớm.
• Nên xét nghiệm máu vào sau 2 tuần kể từ khi quan hệ vì lúc này nồng độ beta HCG mới đủ để xác định các mẹ có đang mang thai hay không.

Sau khi xét nghiệm nồng độ beta HCG

Sau khi xét nghiệm máu nồng độ beta HCG, các mẹ cần nghỉ ngơi, bổ sung các chất dinh dưỡng có lợi và uống nhiều nước để bù đắp lượng máu đã bị mất đi và giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn.

Sau khi xét nghiệm máu, các mẹ cần nghỉ ngơi, bổ sung các chất dinh dưỡng có lợi

Ngoài để kiểm tra tình trạng mang thai, tuổi thai, nồng độ beta HCG còn cho biết sức khỏe thai nhi và phát hiện được những dị tật bẩm sinh không mong muốn. Hy vọng thông tin về nồng độ beta HCG hữu ích cho các mẹ. Đừng quên theo dõi AVAKids để biết thêm nhiều thông tin thú vị nữa nhé!

Lưu ý các thông tin mà AVAKids cung cấp trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Để có được thông tin chính xác và cách chăm sóc mẹ bầu hiệu quả, hãy tham khảo ý kiến từ các bác sĩ và chuyên gia.