Uống sắt bao lâu thì ngưng? Uống lúc nào tốt nhất? Bao nhiêu là đủ?

Trẻ nhỏ cần được bố mẹ cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe toàn diện. Trong đó, chất sắt đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ, nhưng việc nên cho bé uống sắt trong bao lâu thì còn khá nhiều bố mẹ thắc mắc. Cùng AVAKids tìm hiểu nhé!

1Uống sắt có tác dụng gì cho sức khỏe?

Uống sắt mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho sức khỏe, đặc biệt là ở trẻ em, phụ nữ mang thai, người ăn chay hoặc thiếu máu. Dưới đây là các tác dụng chính:

• Tạo hồng cầu – ngăn ngừa thiếu máu: Sắt là thành phần chính của hemoglobin – phân tử trong hồng cầu giúp vận chuyển oxy từ phổi đến các cơ quan. Thiếu sắt sẽ làm giảm số lượng hồng cầu, gây thiếu máu thiếu sắt, khiến cơ thể mệt mỏi, xanh xao, chóng mặt.
• Hỗ trợ phát triển não bộ và nhận thức (đặc biệt ở trẻ nhỏ): Sắt đóng vai trò quan trọng trong phát triển thần kinh và nhận thức, giúp trẻ em tăng khả năng tập trung, ghi nhớ và học hỏi. Trẻ thiếu sắt dễ gặp vấn đề về hành vi, phát triển ngôn ngữ và chậm lớn.
• Tăng cường miễn dịch: Sắt giúp duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh, tăng khả năng đề kháng trước vi khuẩn và virus. Người thiếu sắt dễ bị ốm vặt, viêm nhiễm kéo dài.
• Duy trì sức khỏe cơ bắp và trao đổi chất: Sắt giúp cung cấp oxy cho cơ bắp, hỗ trợ chuyển hóa năng lượng và giúp cơ thể hoạt động dẻo dai, bền bỉ hơn.
• Quan trọng với phụ nữ mang thai: Phụ nữ mang thai có nhu cầu sắt cao để nuôi thai nhi và tăng thể tích máu. Uống sắt giúp phòng ngừa sinh non, nhẹ cân, suy dinh dưỡng bào thai và thiếu máu sau sinh.

2Nhu cầu sắt của bé theo từng độ tuổi

Ở mỗi độ tuổi mẹ cần bổ sung một lượng sắt khác nhau cho con. Không nên bổ sung quá nhiều sắt khi còn nhỏ vì dễ gây phản tác dụng, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bé.

Mẹ có thể tham khảo bảng nhu cầu sắt ở từng độ tuổi của trẻ nhỏ sau đây:

Bảng nhu cầu sắt hàng ngày cho bà bầu và người lớn:

3Uống sắt bao lâu thì ngưng?

3.1 Nên bổ sung sắt cho trẻ trong bao lâu?

Trẻ uống sắt bao lâu thì ngưng là câu hỏi được nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Trong giai đoạn phát triển, trẻ cần được cung cấp đủ sắt để hỗ trợ tăng trưởng thể chất, phát triển trí não và hệ miễn dịch. Việc bổ sung sắt cho trẻ cần tuân theo từng trường hợp cụ thể:

• Trẻ sinh non: Do thiếu hụt dự trữ sắt từ trong bụng mẹ, trẻ sinh non cần được bổ sung sắt sớm, ngay sau sinh và duy trì liên tục từ 1 đến 12 tháng tuổi, theo dõi lâm sàng và xét nghiệm định kỳ.
• Trẻ bú mẹ hoàn toàn: Từ 4 tháng tuổi, trẻ cần được bổ sung sắt cho đến khi khẩu phần ăn hàng ngày có thể cung cấp đủ sắt từ thực phẩm. Ngoài ra, có thể áp dụng bổ sung dự phòng 1–3 lần/năm, mỗi đợt kéo dài 2–3 tháng.
• Trẻ thiếu máu do thiếu sắt: Trẻ cần được điều trị bằng sắt trong 1–2 đợt mỗi năm, mỗi đợt từ 3 đến 6 tháng, hoặc cho đến khi các chỉ số huyết học trở về bình thường.

3.2 Bà bầu uống sắt bao lâu thì ngưng?

Phụ nữ chuẩn bị mang thai được khuyến khích bổ sung sắt từ 1–3 tháng trước khi thụ thai. Trong suốt thai kỳ và 3 tháng sau sinh, việc bổ sung sắt là cần thiết và nên thực hiện hàng ngày, do nhu cầu tạo máu và nuôi thai tăng cao. Thời gian sử dụng có thể kéo dài hơn tùy theo tình trạng thiếu máu hoặc các dấu hiệu lâm sàng như mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt.

3.3 Người lớn uống sắt bao lâu thì ngưng?

Ở người trưởng thành, thời gian sử dụng sắt phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi, giới tính, chế độ ăn, khả năng hấp thu và tình trạng bệnh lý:

• Trường hợp phổ thông: Bổ sung liên tục trong 3 tháng, sau đó nên ngưng 1–2 tháng để đánh giá lại nhu cầu.
• Trường hợp thiếu máu hoặc mắc bệnh gây thiếu sắt: Cần điều trị liên tục trong ít nhất 3 tháng, tối đa 6 tháng, kèm theo theo dõi chỉ số huyết học định kỳ.
• Với người không bị thiếu sắt, việc bổ sung nên thận trọng để tránh dư thừa, có thể gây tác dụng phụ như táo bón.

4Uống sắt vào lúc nào tốt nhất?

Sắt được hấp thu tốt nhất khi dạ dày rỗng. Thời điểm tốt nhất để bổ sung sắt là trước bữa ăn sáng khoảng 25 - 30 phút, lúc bụng đang đói hoặc sau ăn 2 giờ. Thức ăn, đặc biệt là một số loại thực phẩm như sữa, canxi, trà, cà phê và thực phẩm giàu chất xơ, có thể cản trở quá trình hấp thu sắt.

Nếu bé dễ bị đau bụng, buồn nôn khi uống sắt thì ba mẹ nên cho bé uống trong hoặc sau bữa ăn với liều lượng thấp để bé tập quen dần.

Siro Special Kid Multivitamines tăng cường sức đề kháng 125 ml (từ 2 tuổi)

5Uống sắt nên ăn gì và không nên ăn gì?

6Những dấu hiệu cho thấy cơ thể cần được bổ sung sắt

6.1 Những dấu hiệu cho thấy trẻ cần được bổ sung sắt

Mẹ cần quan sát những dấu hiệu dưới đây để biết đã đến lúc cần bổ sung sắt cho bé hay chưa:

• Da bé có dấu hiệu xanh xao, nhợt nhạt, niêm mạc tái.
• Bé thường xuyên thể hiện sự mệt mỏi, uể oải.
• Bé chán ăn, ăn không ngon miệng, cân nặng chậm tăng.
• Bé hay cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, đau đầu khi vận động.
• Tay chân lạnh, hơi thở nhanh ngay cả lúc không vận động.
• Bé không tập trung, ít đùa nghịch, hay buồn ngủ.
• Bé dễ mắc các bệnh viêm nhiễm như viêm đường hô hấp, viêm phế quản,…
• Nếu mẹ để con thiếu sắt càng lâu còn xuất hiện triệu chứng sưng phù bàn tay, bàn chân, tim đập nhanh, khó thở.
• Một số bé sẽ bị rối loạn hành vi, thích ăn đất sét hoặc sơn.

Mẹ cần quan sát những thay đổi của bé để có thể bổ sung kịp thời chất sắt

6.2 Những dấu hiệu cho thấy người lớn cần được bổ sung sắt

Khi cơ thể thiếu sắt, nó không thể sản xuất đủ hemoglobin - một protein quan trọng trong tế bào hồng cầu giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Tình trạng này có thể dẫn đến nhiều dấu hiệu và triệu chứng khác nhau. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến cho thấy cơ thể bạn có thể cần được bổ sung sắt:

• Mệt mỏi và suy nhược bất thường: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của thiếu sắt. Khi không đủ oxy đến các mô và cơ quan, cơ thể sẽ cảm thấy kiệt sức, uể oải ngay cả khi đã nghỉ ngơi đủ.
• Da xanh xao, nhợt nhạt: Hemoglobin tạo màu đỏ cho máu, và do đó cũng ảnh hưởng đến màu sắc của da. Khi thiếu sắt, lượng hemoglobin giảm, da (đặc biệt là mặt, lòng bàn tay, niêm mạc mắt dưới, môi, móng tay) có thể trở nên nhợt nhạt, xanh xao hơn bình thường.
• Khó thở, hụt hơi: Khi cơ thể không nhận đủ oxy do thiếu hemoglobin, bạn có thể cảm thấy khó thở, hụt hơi ngay cả khi chỉ vận động nhẹ hoặc làm những việc thường ngày.
• Chóng mặt, đau đầu: Não cần rất nhiều oxy để hoạt động. Thiếu oxy do thiếu sắt có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt, choáng váng, đau đầu thường xuyên.
• Tim đập nhanh, hồi hộp: Khi thiếu oxy, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đi khắp cơ thể, dẫn đến tình trạng tim đập nhanh, cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực.
• Móng tay giòn, dễ gãy, có hình thìa: Thiếu sắt kéo dài có thể ảnh hưởng đến chất lượng móng. Móng trở nên yếu, giòn, dễ gãy. Trong trường hợp nặng, móng có thể bị lõm xuống ở giữa và cong lên ở các cạnh, trông giống như hình cái thìa (koilonychia).
• Rụng tóc nhiều: Khi cơ thể thiếu oxy, nó sẽ ưu tiên cung cấp oxy cho các cơ quan quan trọng hơn là cho nang tóc. Điều này có thể dẫn đến tình trạng tóc yếu, dễ gãy rụng nhiều hơn bình thường.
• Lưỡi sưng, đau, nhợt nhạt hoặc láng bóng: Thiếu sắt có thể gây viêm lưỡi (glossitis), làm lưỡi bị sưng, đau, thay đổi màu sắc (nhợt nhạt hơn) hoặc bề mặt lưỡi trở nên trơn láng bất thường.
• Khó tập trung, giảm trí nhớ: Não không nhận đủ oxy cũng ảnh hưởng đến chức năng nhận thức, gây khó khăn trong việc tập trung, suy giảm trí nhớ và hiệu suất làm việc.
• Hội chứng chân không yên (Restless Legs Syndrome - RLS): Một số nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa thiếu sắt và hội chứng chân không yên, đặc trưng bởi cảm giác khó chịu, muốn cử động chân liên tục, đặc biệt là vào buổi tối hoặc khi nghỉ ngơi.

7Uống sắt có bị táo bón không?

Không phải ai uống sắt cũng bị táo bón, nhưng đây là một vấn đề thường gặp và có thể gây khó chịu khi bổ sung sắt.

Nguyên nhân sắt gây táo bón:

• Sắt không được hấp thu hết: Khi bạn uống viên sắt, không phải toàn bộ lượng sắt đó đều được cơ thể hấp thu. Lượng sắt dư thừa còn lại trong đường ruột có thể gây kích ứng và làm chậm nhu động ruột.
• Thay đổi hệ vi sinh đường ruột: Sắt có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng của hệ vi khuẩn đường ruột, đôi khi làm giảm số lượng lợi khuẩn có vai trò hỗ trợ tiêu hóa.
• Giảm lượng nước trong phân: Sắt dư thừa có thể hút nước từ phân trong ruột già, làm cho phân trở nên khô và cứng hơn, khó di chuyển.
• Loại muối sắt: Một số dạng muối sắt (ví dụ như sắt sulfat) thường có xu hướng gây táo bón nhiều hơn so với các dạng khác (ví dụ như sắt gluconat, sắt fumarat hoặc các dạng sắt hữu cơ, sắt bisglycinate).

Cách giảm thiểu táo bón khi uống sắt:

• Uống đủ nước: Cung cấp đủ nước cho cơ thể giúp làm mềm phân và dễ dàng đi ngoài hơn.
• Ăn thực phẩm giàu chất xơ: Bổ sung rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để hỗ trợ hệ tiêu hóa.
• Tập thể dục đều đặn: Hoạt động thể chất giúp kích thích nhu động ruột.
• Chia liều sắt ra nhiều lần: Nếu táo bón nghiêm trọng, có thể chia liều sắt ra để uống thành 2 lần trong ngày thay vì uống một lần duy nhất.
• Chọn sắt dạng lỏng hoặc sắt hữu cơ: Sắt dạng lỏng hoặc các dạng sắt dễ hấp thu hơn (như sắt hữu cơ) có thể ít gây táo bón hơn.

Nếu tình trạng táo bón trở nên nghiêm trọng hoặc kéo dài, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cách điều chỉnh liều lượng sắt hoặc thay đổi loại sắt phù hợp.

8Những lưu ý khi bổ sung sắt

• Nên dùng viên sắt kèm vitamin C để hấp thu tốt.
• Tránh uống sắt chung với thực phẩm chứa canxi, sữa, trà, cà phê.
• Không tự ý dùng viên sắt cho người lớn cho trẻ em. Nên bổ sung sắt dạng siro hoặc giọt sắt chuyên biệt cho trẻ nhỏ, dễ hấp thu và điều chỉnh liều.
• Không dùng sắt kéo dài nếu không thiếu sắt, vì có thể gây thừa sắt và ảnh hưởng gan.
• Luôn đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, dùng đúng liều và đúng thời điểm.

9Những câu hỏi thường gặp khi bổ sung sắt cho trẻ

9.1. Có nên bổ sung sắt cho bé hàng ngày không?

Theo khuyến cáo của các bác sĩ tại Hoa Kỳ, các bé từ 4 tháng tuổi chỉ bú sữa mẹ cần được bổ sung thêm 1 mg chất sắt trên mỗi kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày đến khi bắt đầu ăn dặm, hoặc theo chỉ định của bác sĩ nhi khoa.

Bên cạnh đó, trẻ sinh non cũng cần được bổ sung sắt. Nhưng việc bổ sung như thế nào, liều lượng, thời gian dùng ra sao thì tùy thuộc vào cân nặng và chế độ dinh dưỡng của trẻ. Còn đối với trẻ trên 1 tuổi thì không cần uống sắt mỗi ngày, nếu chế độ dinh dưỡng hàng ngày đã cung cấp đủ hoặc không bị một số bệnh lý khiến giảm hấp thu sắt.

Siro Vitabiotics Wellbaby tăng sức đề kháng 150 ml (4 tháng - 4 tuổi)

9.2. 1 năm bổ sung sắt mấy lần?

Số lần bổ sung sắt cho bé trong 1 năm sẽ được bác sĩ dựa trên các thông tin về giai đoạn phát triển, chế độ dinh dưỡng cũng như mức thiếu hụt sắt của cơ thể. Thông thường, thời gian uống bổ sung sắt bổ sung kéo dài trong 3 tháng. Như vậy, 1 năm bé thường bổ sung sắt 1 lần và có thể kéo dài từ 3 - 6 tháng.

1 năm bổ sung sắt cho bé khoảng 1 lần

9.3. Có nên tự bổ sung sắt cho trẻ?

Ba mẹ tuyệt đối không được tự bổ sung sắt dạng uống cho bé. Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của trẻ, ba mẹ nên tìm đến sự tư vấn của bác sĩ về cách bổ sung sắt, nhất là trẻ dưới 1 tuổi vì khả năng thích nghi của cơ thể bé còn chưa hoàn thiện. Nếu bổ sung sai cách sẽ gây ra những ảnh hưởng không tốt, nghiêm trọng hơn là bị ngộ độc sắt.

9.4. Bé đang uống kháng sinh uống sắt được không?

Việc bé đang uống kháng sinh có uống sắt được không phụ thuộc vào loại kháng sinh bé đang dùng và cần có sự tư vấn của bác sĩ.

Sắt có thể tương tác với một số loại kháng sinh, làm giảm sự hấp thu của cả sắt và kháng sinh, từ đó làm giảm hiệu quả điều trị của kháng sinh và giảm khả năng bổ sung sắt.

Nhóm kháng sinh có tương tác với sắt:

• Nhóm Tetracyclines: Ví dụ: Doxycycline, Minocycline, Tetracycline
• Nhóm Quinolones (Fluoroquinolones): Ví dụ: Ciprofloxacin, Levofloxacin, Moxifloxacin, Ofloxacin

Nhóm kháng sinh không tươn tác với sắt:

Nhiều loại kháng sinh phổ biến khác (như nhóm Penicillins (Amoxicillin), Cephalosporins, Macrolides (Azithromycin, Erythromycin)) thường ít hoặc không có tương tác đáng kể với sắt về mặt hấp thu. Tuy nhiên, việc uống nhiều loại thuốc cùng lúc vẫn có thể tăng nguy cơ tác dụng phụ lên đường tiêu hóa (như buồn nôn, khó chịu dạ dày).

Lời khuyên: 

• Uống cách xa nhau: Cho bé uống sắt ít nhất 2 giờ trước hoặc 4-6 giờ sau khi uống các loại kháng sinh có tương tác. Khoảng thời gian cụ thể có thể thay đổi tùy loại thuốc, nên cần hỏi kỹ bác sĩ hoặc dược sĩ.
• Tạm ngưng sắt: Trong một số trường hợp, nếu đợt điều trị kháng sinh ngắn ngày và tình trạng thiếu sắt của bé không quá nghiêm trọng, bác sĩ có thể khuyên tạm ngưng bổ sung sắt cho đến khi kết thúc liệu trình kháng sinh.

10Nơi mua vitamin và khoáng chất cho bé uy tín, chất lượng

Các bậc phụ huynh nên ưu tiên lựa chọn mua vitamin và khoáng chất tại các cửa hàng và điểm mua uy tín để đảm bảo chất lượng cũng như an tâm về thành phần. Bên cạnh đó, các sản phẩm vitamin và khoáng chất cũng đang được bán tại các hệ thống cửa hàng AVAKids online qua website avakids.com. AVAKids cam kết sản phẩm chính hãng 100%.

(Chính sách trên được cập nhật vào 04/2025 và có thể thay đổi theo thời gian. Bạn có thể xem thông tin mới nhất tại đây.)

Mong rằng qua bài viết trên bố mẹ có thể thấy được tầm quan trọng của việc bổ sung chất sắt cho bé cũng như tìm được câu trả lời cho câu hỏi uống sắt bao lâu thì ngưng. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ tổng đài miễn phí 1900.866.874 (8:00 - 21:30) hoặc truy cập website avakids.com để được tư vấn và đặt mua hàng ngay nhé!