Những điều ba mẹ cần lưu ý về nhịp thở trẻ sơ sinh

Nhịp thở trẻ sơ sinh không đều và có đôi lúc ngưng thở trong một khoảng thời ngắn. Đây là điều làm cho các ba mẹ lo lắng. Vậy nhịp thở trẻ sơ sinh là dấu hiệu cho ba mẹ biết một số căn bệnh nào? Hãy cùng chuyên mục chăm sóc bé 0 - 3 tuổi tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1Nhịp thở trẻ sơ sinh bình thường là bao nhiêu?

Dựa vào độ tuổi của trẻ sơ sinh ta có thể biết được nhịp thở của trẻ khi đang nghỉ ngơi, nằm ngủ, cụ thể:

• Trẻ sơ sinh từ 0 - 5 tháng tuổi: 25 - 40 nhịp/phút
• Trẻ sơ sinh từ 6 - 12 tháng tuổi: 20 - 30 nhịp/phút
• Trẻ từ 1 - 5 tuổi: 20 - 30 nhịp/phút
• Trẻ từ 6 đến trên 12 tuổi: 15 - 20 nhịp/phút

Khi trẻ hít vào thở ra, giữa các nhịp thở ấy trẻ có thể dừng khoảng 5 giây. Đây là hiện tượng bình thường và sẽ thay đổi theo thời gian phát triển của trẻ. Nhịp thở trẻ sơ sinh cũng sẽ được thay đổi tùy vào độ tuổi mỗi trẻ.

2Cách kiểm tra nhịp thở ở bé sơ sinh

Khi đã biết được nhịp thở của trẻ sơ sinh trong lúc bình thường, ba mẹ có thể kiểm tra nhịp thở ở trẻ sơ sinh trong lúc ngủ hoặc khi trẻ đang nghỉ ngơi để có thể kiểm tra được nhịp thở trẻ sơ sinh chính xác nhất. Sau đây là một số cách kiểm tra nhịp thở trẻ sơ sinh:

• Quan sát số lần ngực của trẻ qua các chuyển động nhấp lên và hạ xuống. Ba mẹ vừa quan sát và vừa đếm số lần ngang ngực của trẻ theo nhịp thở trong vòng 1 phút.
• Ba mẹ có thể dựa vào thính giác để nghe được âm thanh của trẻ khi thở.
• Nhịp thở trẻ sơ sinh có thể kiểm tra bằng cách dựa vào cảm giác, ba mẹ đưa má áp gần cạnh miệng hoặc mũi để có thể cảm nhận được nhịp thở của trẻ.

Ba mẹ cần chú ý phải kiểm tra lại nhịp thở 2 - 3 lần bởi trẻ sơ sinh có nhịp thở không đều nên muốn có thông số chính xác ba mẹ cần thực hiện lại thêm nhiều lần.

Dựa vào số lần thở của trẻ, ba mẹ có thể biết được tình trạng thở nhanh ở trẻ khi:

• Các trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi có nhịp thở trên 60 nhịp/phút
• Trẻ 3 tháng tuổi đến 12 tháng tuổi: trên 50 nhịp/phút
• Trẻ từ 1 tuổi đến 5 tuổi sẽ có nhịp thở nhanh trên 40 nhịp/phút

Khi thấy dấu hiệu thở nhanh ở trẻ sơ sinh, ba mẹ cần theo dõi thận trọng, kiểm tra nhịp thở thường xuyên. Nếu như tình trạng này ở trẻ không dứt thì ba mẹ cần đưa trẻ đến trung tâm y tế gần nhất để kiểm tra và điều trị cho trẻ một cách kịp thời và hiệu quả.

Nhịp thở của bé

3Dấu hiệu nhịp thở trẻ sơ sinh bất thường

Mặc dù nhịp thở trẻ sơ sinh không đều nhưng nhịp thở ở trẻ vẫn có chu kỳ như ở người lớn. Vì vậy, trẻ có thể sẽ có những biểu hiện bất thường về đường hô hấp nên ba mẹ cần chú ý theo dõi cẩn trọng và nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất khi trẻ có một số dấu hiệu dưới đây: 

• Khi trẻ có nhịp thể lên đến 60 nhịp/phút hoặc trên 60 nhịp/phút
• Trẻ có hiện tượng thở gằn mình hoặc ho khan kèm theo thở rít
• Một số vị trí da như ở trán, môi và mũi của trẻ có tình trạng tím tái hoặc xanh
• Khi trẻ hít thở, lỗ mũi của trẻ có hiện tượng phình ra hơn mức bình thường, điều này cho thấy trẻ đang cố gắng hít thở trong tình trạng khó thở.
• So với tình trạng bình thường, ba mẹ cần chú ý cơ bụng của trẻ co thắt lâu hơn khi thở hoặc trẻ có hiện tượng ngưng thở trong vòng thời gian 10 giây.

Nhịp thở của trẻ bất thường

4Nhịp thở trẻ sơ sinh bất thường cho thấy điều gì?

Viêm phổi

Viêm phổi là căn bệnh thường gặp ở các trẻ sơ sinh, bởi do sức đề kháng của trẻ chưa phát triển mạnh cũng như mặt sức khỏe của trẻ vẫn chưa ổn định. Khi nhịp thở trẻ sơ sinh bất thường như thở rên, thở nhanh, khó thở, thở khò khè, hoặc ho thì đây là những biểu hiện điển hình của căn bệnh viêm phổi và ba mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ khám và điều trị.

Hen suyễn

Thông thường, hen suyễn khi người bệnh có các dấu hiệu như khó thở liên tục, không nằm được mà phải ngồi ngả ra trước để thở, có tình trạng thở nhanh. Tất cả những triệu chứng này cho ta biết trẻ đang trong tình trạng mắc bệnh hen suyễn nặng và cần được điều trị nhanh chóng và kịp thời nhằm đảm bảo an toàn cho trẻ.

Suy hô hấp

Nhịp thở của trẻ bất thường là một trong các dấu hiệu của nhiều căn bệnh hô hấp. Trong đó, suy hô hấp và nhiễm trùng  là một ví dụ điển hình mà ba mẹ cần lưu tâm. 

Khi trẻ có các biểu hiện như rút lõm lồng ngực, cánh mũi phập phồng, đầu gật gù theo nhịp thở, thở rên, bỏ bú, một số vùng da tím tái, xanh xao,...hiện tượng này cho thấy tình trạng tổn thương nhu mô phổi và các dấu hiệu của suy hô hấp đang ở mức độ nặng. Ba mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa để thăm khám và điều trị để tránh các biến chứng như nhiễm trùng đường hô hấp

Biểu hiện bất thường của bé khi mắc bệnh suy hô hấp

5Khi nào cần đưa bé đến gặp bác sĩ

Khi trẻ có những biểu hiện bất thường sau đây, ba mẹ cần đưa trẻ đến các trung tâm y tế gần nhất và đáng tin cậy để nhờ sự giúp đỡ từ các y bác sĩ chuyên khoa, cụ thể:

• Trẻ có biểu hiện khó ngủ hoặc biếng ăn.
• Trẻ có biểu hiện khó chịu, cáu gắt.
• Trẻ bị sốt cao trên 38 độ C và ho sâu (tình trạng này cần đưa đến trung tâm y tế nếu trẻ đang ở độ tuổi dưới 3 tháng)
• Trẻ thở nhanh hơn bình thường (60 nhịp/phút)
• Thường xuyên khóc nhiều và xuất hiện tình trạng khó thở, môi nhợt nhạt, tím tái…

6Đôi lời từ AVAKids

Các vấn đề liên quan đến đường hô hấp ở trẻ, đặc biệt là tình trạng nhịp thở trẻ sơ sinh. AVAKids đã hiểu nỗi lo của ba mẹ mẹ nên đã tổng hợp một số thông tin về vấn đề này trong bài viết trên. Mong rằng sẽ giúp ích cho ba mẹ.

Bảo Nghi tổng hợp

Kiểm duyệt bởi Nhật Quang