Cách bổ sung sắt cho trẻ bị thiếu máu, thực phẩm hiệu quả nhất

Thiếu vitamin và khoáng chất, nhất là sắt sẽ gây ra rất nhiều vấn đề sức khỏe như mệt mỏi, chóng mặt, thiếu máu,... Vì vậy, cung cấp đầy đủ chất sắt cho cơ thể là rất quan trọng. Cùng AVAKids tìm hiểu cách bổ sung sắt cho người thiếu máu, đặc biệt là trẻ em một cách an toàn qua bài viết dưới đây nhé!

1Vì sao thiếu sắt dễ mắc bệnh thiếu máu?

Sắt là thành phần không thể thiếu trong máu và thiếu sắt có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu. Khi thiếu sắt, các tế bào hồng cầu sẽ không thể tổng hợp hoàn chỉnh, kéo theo đó lượng huyết sắc tố hemoglobin trong hồng cầu sẽ suy giảm. 

Hemoglobin là một loại protein có trong các tế bào hồng cầu, có nhiệm vụ cung cấp oxy từ phổi đến phần còn lại của cơ thể. Khi nồng độ hemoglobin thấp sẽ không đủ vận chuyển oxy đến các cơ quan sống, khiến quá trình cung cấp oxy bị gián đoạn.

Chính vì cơ thể không nhận đủ oxy nên các hoạt động sống sẽ bị ảnh hưởng. Người bị thiếu máu do thiếu sắt có thể gặp nhiều vấn đề sức khỏe như mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt,... Các đối tượng dễ mắc bệnh thiếu máu do thiếu sắt thường là phụ nữ đang trong độ tuổi sinh sản, phụ nữ mang thai và trẻ em.

Siro Fitobimbi Ferro C bổ sung sắt, kẽm và vitamin C 200 ml (6 tháng - 12 tuổi)

2Thiếu sắt nguy hiểm như thế nào?

Thiếu sắt sẽ khiến cơ thể phải đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như:

• Tim đập nhanh: Thiếu sắt kéo dài có thể làm suy giảm chức năng của hệ hô hấp, tim mạch. Thiếu máu do thiếu sắt sẽ khiến tim đập nhanh, dẫn đến tình trạng hoa mắt, chóng mặt do quá trình vận chuyển oxy đến các mô bị gián đoạn.
• Rụng tóc, móng yếu: Thiếu sắt ảnh hưởng xấu đến việc cung cấp oxy đến các mô trong cơ thể như chân tóc và móng, khiến tóc dễ gãy rụng và móng ngày càng mỏng hơn.
• Suy giảm trí nhớ, trí thông minh: Huyết sắc tố vận chuyển ít oxy đến não sẽ làm não thiếu oxy, tác động xấu đến tế bào não gây suy giảm trí nhớ và khả năng tư duy. Thiếu sắt cũng ảnh hưởng đến khả năng tổng hợp chất dẫn truyền thần kinh và chức năng của ty thể.
• Suy giảm khả năng sinh sản và hệ thống miễn dịch: Thiếu sắt gây suy nhược cơ thể, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Phụ nữ đang mang thai nếu thiếu sắt sẽ tăng nguy cơ sảy thai. Thiếu sắt còn làm giảm khả năng sản sinh tế bào bạch cầu có chức năng chống lại vi khuẩn, từ đó khiến hệ thống miễn dịch suy giảm.

Viên uống Elevit bổ sung vitamin và khoáng chất 30 viên

3Ai dễ mắc bệnh thiếu máu do thiếu sắt?

Ai cũng có thể mắc bệnh thiếu máu do thiếu sắt. Tuy nhiên vì một số yếu tố liên quan đến tình trạng sức khỏe, tuổi tác và giới tính mà sẽ có một nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn như:

• Phụ nữ mang thai, phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt.
• Người thường xuyên hiến máu.
• Những người gặp khó khăn trong việc sản sinh tế bào hồng cầu, thường là những người bị suy thận và đang trong giai đoạn lọc máu.
• Trẻ sinh non hoặc trẻ sơ sinh nhẹ cân hơn mức bình thường.
• Bệnh nhân đang mắc những chứng bệnh nguy hiểm như suy tim, bệnh nhân ung thư.
• Người ăn chay trong thời gian dài.

Viên uống Vitabiotics Pregnacare Plus Omega 3 bổ sung vitamin và khoáng chất 56 viên

4Dấu hiệu nhận biết người bị thiếu sắt

Nhận biết được các dấu hiệu của người bị thiếu sắt sẽ giúp bạn hiểu hơn về tình trạng sức khỏe của mình cũng như những người xung quanh, từ đó có phương án bổ sung sắt kịp thời. Một số dấu hiệu phổ biến có thể kể đến như:

• Da dẻ nhợt nhạt: Việc thiếu hụt hồng cầu khiến làn da trở nên nhợt nhạt, tái xanh, dễ dàng nhận thấy ở các vị trí như lòng bàn tay, bàn chân, môi,...
• Tim đập nhanh: Do lượng hemoglobin thấp, tim và hệ hô hấp có thể bị thiếu oxy khiến tim đập nhanh và hô hấp trở nên khó khăn.
• Rụng tóc và bong tróc móng: Khi thiếu sắt, các mô như móng và chân tóc cũng sẽ bị ảnh hưởng, trở nên yếu ớt và dễ bị tổn thương.
• Suy giảm trí nhớ và trí thông minh: Thiếu máu do thiếu sắt là một trong những nguyên nhân phổ biến gây suy giảm trí nhớ và khả năng tư duy. 
• Suy giảm khả năng miễn dịch: Không đủ sắt khiến quá trình sản sinh tế bào bạch cầu bị chậm lại, khiến hệ miễn dịch suy giảm.
• Cảm thấy lạnh, đặc biệt là ở bàn tay và bàn chân.

5Cách bổ sung sắt cho người thiếu máu

5.1. Bổ sung sắt bằng thực phẩm

Sắt là một loại vi chất dễ dàng được tìm thấy trong thực phẩm. Dưới đây là một số loại thực phẩm chứa hàm lượng sắt cao:

• Các loại rau có màu xanh đậm như rau chân vịt, cải xoăn, cải bó xôi, súp lơ,…
• Trái cây giàu vitamin C như cam, quýt, bưởi,...
• Thịt gia súc, gia cầm như thịt lợn, bò, gà, vịt,...
• Gan động vật.
• Hải sản có vỏ như sò, tôm, cua và một số loại cá như cá mòi, cá ngừ, cá hồi, cá rô,...
• Sữa tươi và sản phẩm từ sữa như phô mai, sữa chua. Tuy nhiên canxi trong sữa có thể cản trở hấp thu sắt nên cần tránh bổ sung loại thực phẩm này ngay trước và sau bữa ăn.
• Ngũ cốc nguyên cám.

Lốc 4 hộp sữa chua trái cây TH true YOGURT vị việt quất 100g (từ 1 tuổi)

5.2. Bổ sung sắt bằng thực phẩm chức năng

Bổ sung sắt bằng thực phẩm có thể không đủ đáp ứng nhu cầu sắt của cơ thể, đặc biệt là với một số đối tượng như phụ nữ mang thai và sau sinh, người bị thiếu máu nặng,... Trong những trường hợp này, bổ sung sắt bằng thực phẩm chức năng là đặc biệt cần thiết:

• Thực phẩm chức năng: Thực phẩm bổ sung sắt là sản phẩm cung cấp sắt kết hợp với các vitamin và khoáng chất cần thiết khác và thường được bào chế dưới dạng viên nang, dạng viên nén, dạng chất lỏng hoặc dạng bột.
• Viên sắt: Có hai loại là sắt vô cơ hay còn được gọi là sắt sulfate và sắt hữu cơ hay còn gọi là sắt fumarate hay sắt gluconate. Mỗi loại sẽ có đặc điểm, liều dùng và lưu ý riêng khi sử dụng nên bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống các loại viên sắt.
• Nước uống bổ sung sắt: Đây là sản phẩm thích hợp sử dụng cho trẻ em hoặc người lớn gặp khó khăn khi nuốt viên.

Siro Ferrolip Baby bổ sung sắt, hỗ trợ tạo hồng cầu 30 ml (từ 0 tháng)

6Liều lượng bổ sung sắt cho người thiếu máu

Người thiếu máu do thiếu sắt có thể được bổ sung sắt với liều lượng như sau:

• Khoảng 10 - 15 mg sắt mỗi ngày, đối với phụ nữ mang thai là khoảng 45 - 60 mg sắt mỗi ngày.
• Một số viên uống bổ sung sắt cho người thiếu máu phổ biến có thể kể đến như dẫn xuất Ferrous sulfate, Ferrous gluconate,...
• Tùy tình trạng thiếu sắt, bệnh nhân có thể dùng thuốc sắt trong khoảng 6 - 12 tháng.
• Khi bổ sung sắt nên nạp nhiều vitamin C cho cơ thể thông qua các loại hoa quả giàu vitamin C như cam, chanh, quýt,... để tăng khả năng hấp thu sắt.

Nước ép trái cây Jelly Gumi Gumi vị cam 150g (từ 3 tuổi)

• Đối với biện pháp bổ sung sắt dưới dạng truyền tĩnh mạch như Iron sucrose, Iron dextran,… chỉ những cơ sở y tế hợp pháp được cấp phép mới được áp dụng, bệnh nhân không thể tự ý sử dụng tại nhà.
• Để xác định được một cách chính xác nhất liều lượng bổ sung sắt thì cần đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán chuyên nghiệp và phải được căn cứ vào rất nhiều yếu tố như liều lượng tiêu chuẩn, xét nghiệm sắt,...

7Thời điểm tốt nhất để bổ sung sắt

Bổ sung sắt vào buổi sáng là tốt nhất vì lúc này hàm lượng sắt và canxi trong cơ thể sẽ ở mức thấp nhất nên việc hấp thu sắt sẽ đạt hiệu quả cao nhất. Bên cạnh đó, sắt cũng được hấp thu tốt khi bụng đói vì thức ăn có khả năng làm giảm hiệu quả hấp thu sắt của cơ thể, do đó thời gian lý tưởng nhất bạn nên bổ sung sắt trước bữa ăn sáng khoảng 30 phút.

8Người thiếu máu do thiếu sắt phải bổ sung sắt trong bao lâu?

Lượng hồng cầu ở người thiếu máu do thiếu sắt sẽ tăng lên trong khoảng 2 - 3 ngày kể từ ngày bắt đầu điều trị và sẽ tăng đáng kể từ ngày thứ 4. Tuy nhiên không thể dừng điều trị ngay từ thời điểm này mà cần bổ sung sắt liên tục trong khoảng 3 - 6 tháng.

Siro Avisure Safoli bổ sung sắt, hỗ trợ tạo máu 20 ml (từ 0 tháng)

Bạn cần hiểu nguyên tắc trong việc bổ sung sắt cho người thiếu máu là phải liên tục và ổn định. Đặc biệt đối với bệnh nhân bị thiếu sắt nặng cần phải duy trì uống kết hợp với truyền sắt cho đến khi được chỉ định ngừng thuốc, sau đó vẫn phải tiếp tục xét nghiệm máu định kỳ để kiểm tra nồng độ sắt trong máu.

9Cách phòng tránh thiếu máu do thiếu sắt

Có nhiều cách để phòng tránh thiếu máu do thiếu sắt, chủ yếu là phải bổ sung sắt cho cơ thể từ nhiều nguồn khác nhau:

• Ăn các loại thực phẩm giàu sắt như ngũ cốc, các loại hạt, đậu phụ, lòng đỏ trứng, rau có màu xanh đậm, thịt đỏ,...
• Có chế độ ăn uống hợp lý, cân bằng, bổ sung thực phẩm giàu vitamin C như uống nước cam, nước chanh,... để tăng khả năng hấp thụ sắt.
• Hạn chế các loại thực phẩm, đồ uống làm giảm khả năng hấp thụ sắt như trà và cà phê.
• Nhu cầu về sắt của phụ nữ mang thai và cho con bú thường sẽ cao hơn người bình thường nên rất cần bổ sung đầy đủ sắt trong giai đoạn này.

10Một số lưu ý khi bổ sung sắt bằng thực phẩm chức năng

Khi bổ sung sắt bằng thực phẩm chức năng cần chú ý một số vấn đề sau đây để giúp cơ thể hấp thu sắt một cách tốt nhất:

• Không uống bổ sung canxi cùng thuốc sắt vì sẽ cản trở khả năng hấp thụ lẫn nhau.
• Vitamin C giúp tăng khả năng hấp thu sắt nên khi bổ sung sắt bạn có thể uống thêm nước cam, bưởi, chanh,... 
• Không uống bổ sung sắt với các loại thuốc kháng sinh nhóm tetracyclin, nhóm quinolon, thuốc kháng acid, hormone tuyến giáp.
• Cafein, tanin trong cà phê, trà sẽ làm giảm khả năng hấp thụ chất sắt nên tránh uống cà phê, trà gần bữa ăn (tốt nhất nên uống cách bữa ăn tối thiểu 1 giờ).

Viên uống Vitabiotics Pregnacare breast-feeding bổ sung vitamin và khoáng chất 84 viên

Bổ sung sắt cho người thiếu máu là rất cần thiết vì thiếu máu do thiếu sắt có thể gây ra rất nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là đối với với trẻ nhỏ đang trong giai đoạn phát triển. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy truy cập website avakids.com hoặc hotline 1900.866.874 (8:00 - 21:30) để được tư vấn thêm nhé!