Mẹ có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm? Mách mẹ những tư thế cho bú đúng

Nhiều mẹ mới sinh thắc mắc có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm không vì nghe nói có một số rủi ro. Mời các mẹ cùng chuyên mục Góc chuyên gia tìm hiểu về tư thế bú nằm, tư thế bú ngồi và những lưu ý khi cho trẻ bú nhé.

1Mẹ có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm ?

Khi trẻ còn quá nhỏ các mẹ thường cho trẻ bú ngồi. Tư thế ngồi được xem là tư thế tốt nhất khi cho trẻ bú. Tuy nhiên trong một số trường hợp mẹ cần nằm thì có một câu hỏi đặt ra là có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm không?

Các bác sĩ cho rằng có thể cho trẻ sơ sinh bú nằm nhưng cần phải đảm bảo đúng tư thế. Việc cho bú sai tư thế cũng có thể khiến trẻ sơ sinh lười bú và một số rủi ro khác. Trẻ còn quá nhỏ thì mẹ có thể dùng gối cho trẻ em hoặc chăn đặt quanh mông và lưng của trẻ để tạo tư thế thích hợp cho con bú.

Mẹ có thể cho trẻ sơ sinh bú nằm vì bú nằm cũng mang lại một số lợi ích như giúp trẻ nhanh ngủ, cả hai mẹ con được thư giãn, gắn kết tình cảm. Ban đêm bé sẽ dễ bú, mẹ không cần phải ngồi dậy nhiều lần, giảm mệt mỏi cho mẹ và đáp ứng bé kịp thời.

Có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm?

Tuy nhiên bú nằm không đúng cách cũng dễ khiến trẻ bị sặc sữa có thể dẫn đến tử vong. Hệ tiêu hóa của bé đang trong quá trình hoàn thiện, dạ dày nhỏ nên bú nằm dễ bị nôn trớ, trào ngược thực quản. Sữa có thể chảy vào tai gây viêm tai giữa ở trẻ. Ngoài ra mẹ còn có thể bị lệch ngực, chảy xệ. 

Khi mẹ cho trẻ bú nằm, việc hút sữa của trẻ cũng khó khăn hơn so với tư thế ngồi. Nằm nghiêng một bên nhiều có thể khiến trẻ bị méo đầu vì trẻ sơ sinh có khung xương sọ còn khá mềm. Đó cũng là lý do nhiều người khuyên nên cho trẻ sơ sinh bú nằm nhưng cần linh hoạt hai bên.

Vậy có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm hay không? Mẹ cân nhắc các ưu nhược điểm trên để linh hoạt cho phù hợp nhé.

2Tư thế cho trẻ bú đúng cách

Tư thế bú nằm 

Mẹ có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm nhưng để tránh trẻ bị sặc mẹ cần chọn tư thế cho con bú đúng. Dưới đây là thứ tự các bước cho con bú ở tư thế nằm nghiêng:

• Đầu tiên mẹ cần xác định bên sẽ cho bé bú và nằm nghiêng sang bên đó sao cho thoải mái nhất. Mẹ có thể kê thêm gối đầu, kê gối đùi, nhưng đảm bảo gối ở nơi bé không với tới. Mẹ không co hay khom lưng trong thời gian dài để tránh đau lưng.
• Đặt em bé nằm song song và nghiêng về phía mẹ, đầu gần ngực mẹ, miệng đối diện núm vú. Đặt em bé nằm sao cho tai, vai và hông nằm trên một đường thẳng sẽ giúp bé dễ lấy sữa hơn. Đặt khăn mềm dưới đầu để đầu cao hơn thân một chút.
• Mẹ giữ thân em bé bằng tay hoặc kê gối sau lưng để nâng đỡ và ngăn bé lăn ra xa. Dùng tay còn lại nâng ngực để bé dễ bú. Không nên cho bé gối đầu lên tay của mẹ.

Tư thế bú ngồi

Mỗi cữ bú của trẻ có thể kéo dài khoảng 30 phút, vì vậy mẹ ngồi có điểm dựa sẽ thoải mái hơn. Mẹ cần bồng bé sao cho mông, lưng, đầu của bé nằm trên một đường thẳng, nghiêng mình đối diện bầu ngực mẹ sao cho bụng mẹ chạm bụng bé, mặt bé chạm ngực mẹ. Đây thường gọi là tư thế ngồi ôm nôi. 

Tư thế bú ngồi ôm nôi

Nếu mẹ ngồi bế trẻ song song với phần hông, mặt đối diện ngực, phần chân trẻ ở bên hông thì gọi là tư thế ôm bóng. Mẹ dùng một tay đỡ đầu bé và một tay để nâng ngực cho bé dễ ti. Tư thế này thường dùng khi mẹ sinh mổ và vết thương chưa lành, đầu ti bị tụt sâu hoặc đầu ti quá lớn. 

Tư thế bú song sinh

Tư thế bú song sinh bú áp dụng cho các mẹ sinh đôi, tận dụng hoàn toàn lượng sữa mẹ. Việc cho hai em bé bú cùng lúc sẽ rất tốt trong việc kích thích tiết sữa.

Mẹ ôm hai bé song song với phần hông, phần chân ở phía sau, phần lưng được đỡ bằng tay và tựa vào chân mẹ. Mẹ có thể dùng gối để nâng đỡ em bé, tránh bị mỏi tay. Mẹ ngồi sao cho thoải mái nhất, trong quá trình cho bú nên đổi bên để cân bằng vì lực bú của mỗi trẻ sẽ khác nhau.  

3Cách giữ bầu vú khi cho bé bú 

Dù mẹ có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm hay bú ngồi thì cách giữ bầu vú khi cho bé bú cũng rất quan trọng. Một số kỹ thuật giữ bầu vú khi cho trẻ bú, mẹ có thể tham khảo, như sau:

• 4 ngón tay áp vào thành ngực ở phía dưới vú
• Ngón tay trỏ nâng vú
• Ngón tay cái để ở phía trên vú
• Các ngón tay của mẹ không nên để gần núm vú và không nên khum lại như gọng kìm vì sẽ chặn dòng sữa chảy ra.

4Cách nhận biết trẻ đã ngậm vú đúng

Sau khi cân nhắc có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm hay bú ngồi thì mẹ cần chú ý đến cách trẻ ngậm vú. Một số trẻ có thể ngậm vú sai, mẹ cần có cách chỉnh khớp ngậm đúng cho trẻ. Một số dấu hiệu thể hiện trẻ ngậm vú đúng như sau:

• Miệng bé mở rộng, ngậm sâu vào quầng vú và cả các mô ở phía dưới;
• Cằm bé chạm vào vú mẹ, cằm hạ xuống
• Môi dưới của bé hướng ra ngoài;
• Quầng vú phía trên miệng bé nhiều hơn ở phía dưới
• Lưỡi của bé chìa ra ngoài, trên môi dưới và dưới núm vú;
• Trẻ ngậm vú đúng thì miệng và lưỡi không cọ xát vào vú, không gây tổn thương vùng da núm vú của mẹ.

Mẹ có thể cho trẻ sơ sinh bú nằm nhưng cần chỉnh khớp ngậm đúng cho trẻ

5Khi nào là có thể cho trẻ sơ sinh bú nằm?

Với câu hỏi có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm thì có một số bác sĩ khuyên nên hạn chế, trừ những trường hợp sau đây: 

• Sức khỏe mẹ sau sinh yếu: Mẹ cần nghỉ ngơi nhiều hơn nên việc ngồi cho con bú trong một thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến sự phục hồi của mẹ. Những lúc này mẹ nên cho trẻ sơ sinh bú nằm. 
• Mẹ rạch tầng sinh môn hoặc sinh mổ: Vết thương cần từ 1 - 2 tháng để lành nên việc ngồi lâu sẽ ảnh hưởng đến vết thương, có thể để lại sẹo và gây đau đớn. Vì thế, các mẹ nên cho trẻ sơ sinh bú nằm trong thời gian đầu sau khi sinh. 
• Muốn ru bé ngủ: Bú nằm dễ làm cho bé ngủ hơn, không bị đánh thức khi đặt bé xuống giường như các tư thế khác.  
• Mẹ muốn nghỉ ngơi thì nên cho trẻ sơ sinh bú nằm để cả hai cùng thư giãn.

6Có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm khi uống sữa công thức?

Một số mẹ cũng thắc mắc có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm khi uống sữa công thức không? Với bình sữa thì dù bé không mút, sữa công thức vẫn có thể chảy ra ngoài dễ dẫn đến nguy cơ chảy vào tai. Bé cũng có thể bị sặc sữa và ngạt thở. 

Vì vậy mẹ không nên cho trẻ sơ sinh bú nằm với bình sữa. Mẹ cần tìm hiểu cách cho trẻ bú bình đúng để hạn chế rủi ro cho trẻ.

Không nên cho trẻ sơ sinh bú nằm với bình sữa mà nên kê nghiêng đầu cao hơn thân

7Cách xử lý nếu trẻ bị sặc sữa khi bú nằm

Sặc là tình trạng nguy hiểm cao và thường gặp ở trẻ từ sơ sinh đến 1 tuổi. Nếu mẹ chưa biết tư thế đúng thì không có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm vì có thể dẫn đến sặc sữa.

Việc cho trẻ sơ sinh bú nằm ngửa dễ dẫn đến nguy cơ sặc sữa vào phế quản gây ngạt thở. 

Khi trẻ bị sặc sữa, cha mẹ cần nhanh nhẹn xử lý theo các nguyên tắc sau: 

• Ấn ngực, vỗ lưng: Dùng lòng bàn tay vỗ 5 cái vào lưng ở trí giữa 2 xương bả vai. Nếu trẻ vẫn còn triệu chứng khó thở, cha mẹ cần đặt trẻ nằm ngửa lên mặt phẳng cứng, dùng 2 ngón tay trỏ ấn xuống nửa dưới của xương ức 5 - 10 lần, cho đến khi trẻ có dấu hiệu hồi phục. 
• Thông đường thở: Dùng miệng hút mạnh vào miệng, mũi trẻ và cố gắng hút sạch sữa đọng ở miệng trước, mũi sau trong thời gian ngắn nhất có thể. Các bước cần được thực hiện nhanh chóng để tránh nguy cơ sữa vào khí quản gây tắc nghẽn đường hô hấp. Sau đó đưa trẻ đến trung tâm y tế gần nhất để cấp cứu.

8Một số lưu ý để cho trẻ bú nằm an toàn

Mẹ có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm nhưng cần ở tư thế đúng và nắm một số lưu ý sau:

• Vệ sinh đầu ti trước khi cho bé bú.
• Quan sát bé, khi bú nằm bé thường dễ buồn ngủ, nếu bé ngủ thì nhanh chóng rút đầu ti.
• Cho bé bú hết bên này thì chuyển sang bên kia để bé bú cả hai bầu sữa.
• Nếu bé bị trớ sữa thì lau sạch từ miệng tới tai để tránh viêm tai.
• Để tránh trẻ bị méo đầu thì mẹ cần đổi tư thế.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ khi còn ở bệnh viện để biết thế nằm tốt nhất.
• Mẹ cần tỉnh táo, tránh ngủ quên không rút ti ra khỏi miệng trẻ. Điều này có thể dẫn tới tình trạng đầu ti đè lên mũi của trẻ gây ngạt thở, rất nguy hiểm. Mẹ dễ ngủ quên thì không nên cho trẻ sơ sinh bú nằm.
• Ban đêm có thể mẹ sẽ ngủ chung để dễ cho trẻ bú tuy nhiên ngủ chung là một lý do chính gây ra hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS). Vì vậy mẹ nên cho trẻ nằm nôi hay bên giường riêng.
• Sau khi bú nên vỗ ợ hơi cho trẻ sơ sinh.

9Đôi lời từ AVAKids

Hy vọng với những thông tin trên đây các mẹ đã trả lời được cho câu hỏi có nên cho trẻ sơ sinh bú nằm hay không và tìm hiểu cụ thể hơn về cách cho trẻ bú đúng. Những bài viết của AVAKids là thông tin tham khảo, không có tác dụng thay thế chẩn đoán y khoa.

Quỳnh tổng hợp

Kiểm duyệt bởi Trúc Lâm