Trẻ mơ thấy ác mộng liệu có bất thường? Gợi ý hướng xử trí cho ba mẹ

Nuôi con vốn là hành trình không dễ dàng. Cha mẹ luôn lo lắng cho con từ bữa ăn đến giấc ngủ. Nhiều bậc cha mẹ cảm thấy bất lực khi thấy trẻ gặp ác mộng hoặc hội chứng giấc ngủ kinh hoàng, nhưng không biết làm cách nào để giúp con thoát khỏi tình trạng đó. Mẹ hãy cùng chuyên mục Chăm sóc bé 0 - 3 tuổi của AVAKids tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết này nhé!

Ở độ tuổi mẫu giáo trẻ thường hay gặp ác mộng. Nguồn ảnh Pexels

Nhiều bậc cha mẹ cảm thấy bất lực khi con của họ gặp ác mộng hoặc tồi tệ hơn đó là hội chứng giấc ngủ kinh hoàng. Điều này thường xảy ra ở những trẻ trong độ tuổi mẫu giáo. Bởi vì nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh ngày càng phát triển và trí tưởng tượng vô cùng phong phú. 

Tuy nhiên, cha mẹ vẫn có thể giúp trẻ xoa dịu nỗi sợ hãi về cơn ác mộng và thậm chí là ngăn chặn chúng. Còn đối với hội chứng giấc ngủ kinh hoàng, mặc dù không thể ngăn chặn, nhưng bạn có thể giúp trẻ được an toàn khi điều đó xảy đến. Dưới đây là những điều cần thiết liên quan nỗi sợ hãi trong khi ngủ của trẻ.

1Ác mộng và hội chứng giấc ngủ kinh hoàng khác nhau như thế nào?

Nỗi kinh hoàng ban đêm hay giấc ngủ kinh hoàng là hội chứng rối loạn giấc ngủ. Còn ác mộng là những giấc mơ xấu khiến con người sợ hãi và đau khổ. Những người gặp ác mộng thường bị giật mình tỉnh dậy ngay sau đó, thậm chí có thể nhớ lại toàn bộ sự việc diễn ra trong mơ. Thế nhưng, với những người mắc phải hội chứng giấc ngủ kinh hoàng, họ khó có thể nhớ lại điều đó vào ngày hôm sau. Dưới đây là những dấu hiệu để phân biệt hai loại này.

Hội chứng giấc ngủ kinh hoàng 

Hội chứng giấc ngủ kinh hoàng là một loại rối loạn giấc ngủ, làm cho trẻ rơi vào trạng thái kinh hãi, cảm giác nửa mê nửa tỉnh.

Đôi khi hội chứng giấc ngủ kinh hoàng được gọi là bệnh mất ngủ giả, nó thường diễn ra trong giai đoạn đầu của giấc ngủ (khi đã ngủ được 1-2 giờ). Hội chứng này hầu hết phổ biến ở những trẻ trong độ tuổi 4-12, dù không gây hại đến trẻ nhưng các bậc cha mẹ sẽ cảm thấy rất lo sợ khi chứng kiến con bị như vậy. 

Những đứa trẻ mắc chứng giấc ngủ kinh hoàng gần như không thể tự thức dậy. Trẻ có thể la hét, tỏ ra sợ hãi, đổ mồ hôi, tăng nhịp tim, thở nhanh và chạy loạn xạ. Chúng cũng sẽ giật mình khi bị chạm vào, phản kháng và kích động, nhưng chúng không phải đang mơ ngủ. 

Sau khi hội chứng giấc ngủ kinh hoàng kết thúc, trẻ sẽ quay trở lại giấc ngủ và không nhớ những gì đã xảy ra. Nếu con bạn tiếp diễn tình trạng này, bạn cần liên hệ bác sĩ chuyên khoa rối loạn giấc ngủ để được tư vấn. 

Ác mộng

Cơn ác mộng là một giấc mơ gợi lên phản ứng cảm xúc tiêu cực từ người đang ngủ. Ác mộng thường diễn ra vào giữa đêm, khi một người bước vào giai đoạn ngủ sâu và chuyển sang trạng thái REM (mắt chuyển động nhanh).

Những cơn ác mộng hay xảy ra với trẻ ở độ tuổi mẫu giáo. Có thể do những điều sợ hãi mà trẻ được nghe hoặc nhìn thấy vào ban ngày khi vui chơi hoặc xem tivi.

Bên cạnh đó cũng do một số yếu tố khác gây áp lực cho trẻ, dẫn đến việc trẻ gặp ác mộng, ví dụ như chuyển nhà, cha mẹ ly hôn, bắt đầu tập đi vệ sinh, chuyển từ cũi cho bé sang giường ngủ hay thậm chí là việc mẹ sinh thêm em bé. 

Khi trẻ cảm thấy lo lắng cũng có thể dẫn đến ác mộng. Sự lo lắng của trẻ cũng có thể đến từ những điều rất nhỏ, như là đi ngang qua một con chó hung dữ hoặc bị con ong đuổi theo khi đang chơi ngoài trời. 

Căng thẳng và lo lắng có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức đối với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo. 

2Cha mẹ trò chuyện để hiểu thêm những chướng ngại tâm lý trẻ đang gặp phải

Khi trẻ liên tục gặp ác mộng trong một thời gian dài, cha mẹ hãy tìm hiểu nguyên nhân dẫn tới sự căng thẳng của trẻ. Bạn nên thường xuyên trò chuyện cùng trẻ để xem con có gặp trở ngại, khó khăn ở trường lớp hay trong cuộc sống hàng ngày, qua đó tìm hướng giải quyết phù hợp. 

Nếu con bạn thực sự sợ điều gì đó, chẳng hạn như nhện hoặc chó, bạn có thể dành thời gian để trẻ tiếp xúc với một chú chó thân thiện của nhà hàng xóm hoặc nuôi một chú cún nhỏ dễ thương. Cách làm này sẽ giúp trẻ dần loại bỏ ám ảnh với những chú chó hung dữ. 

Nếu trẻ sợ hãi đến mức không chịu ngủ hoặc ngủ không đủ giấc, có khả năng trở ngại trẻ gặp phải rất lớn, bạn cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để kịp can thiệp kịp thời.

Dù nguyên nhân nào, trẻ ở độ tuổi mầm non cũng thường hay gặp ác mộng. Vì trí tưởng tượng của trẻ đang bắt đầu hoạt động mạnh mẽ. 

Thông thường, trẻ mẫu giáo sẽ nhớ lại giấc mơ tồi tệ của mình dù đã sau một vài ngày và vẫn cảm thấy khó chịu vì nó.

3Làm thế nào để xoa dịu trẻ sau khi gặp ác mộng?

Việc cha mẹ cố gắng an ủi con sau khi chúng gặp ác mộng không phải là điều dễ dàng. Khi đó trẻ vẫn sợ hãi, kích động và không muốn tiếp tục giấc ngủ.

Nếu bạn thấy con đang gặp ác mộng, hãy đánh thức con dậy. Cách làm này sẽ giúp cơn ác mộng kết thúc ngay lập tức, mặc dù con bạn có thể mất vài giây để nhận ra chuyện gì đang xảy ra.

Cha mẹ có thể dùng những cử chỉ nhẹ nhàng như xoa lưng, vuốt tóc để xoa dịu, trấn an điều sợ hãi trẻ vừa gặp phải. Nếu trẻ cảm thấy khó chịu, cha mẹ hãy thử bế con đi ra khỏi phòng và cho con uống một cốc nước hoặc sữa bột còn ấm.

4Cách để giúp trẻ thoát khỏi những cơn ác mộng

Nếu thường xuyên gặp ác mộng, trẻ sẽ khó khăn khi bước vào giấc ngủ. Cha mẹ có thể áp dụng các cách sau để trẻ ngủ ngon giấc hơn.

Tạo những thói quen

Trẻ ở độ tuổi mầm non thường dễ thích nghi với những thói quen mới. Mỗi tối trước khi đi ngủ, cha mẹ hãy tạo cho trẻ thói quen đều đặn theo các bước để con dễ dàng đi vào giấc ngủ, chẳng hạn như tắm nước ấm, đọc truyện trước khi ngủ hoặc chơi trên bàn những trò chơi yên tĩnh. 

Trò chuyện cùng con

Cha mẹ hãy để trẻ biết rằng bạn thực sự hiểu những điều con nghĩ. Mặc dù trẻ ở độ tuổi này gặp khó khăn khi phân biệt những điều tưởng tượng và thực tế, nhưng bạn hãy giải thích để trẻ hiểu ác mộng không có thật nên không phải sợ hãi.

Trò chuyện cùng con trước khi đi ngủ sẽ giúp con có tâm trạng thoải mái thư giãn, hạn chế gặp ác mộng. Nguồn ảnh Pexels

Trước khi trẻ đi ngủ, cha mẹ có thể trò chuyện cùng con về ước mơ, kể con nghe về thế giới cổ tích với bà tiên, ông bụt… Đúng là bạn không thể can thiệp vào giấc mơ của trẻ, nhưng việc đi ngủ với một tinh thần lạc quan vui vẻ, trẻ sẽ được thư giãn và có những giấc mơ đẹp. 

Bật đèn ngủ

Với một số trẻ nhỏ, việc ngủ một mình trong phòng tối sẽ khiến con dễ gặp ác mộng. Vì vậy, bạn hãy bật đèn ngủ. Ngoài ra, bạn có thể đưa cho trẻ một chiếc đèn pin nhỏ để dưới gối tạo cảm giác an toàn. Bạn cũng nên cho con biết đó không phải đồ chơi mà chỉ là vật dụng giúp con cảm thấy tốt hơn.

Treo Dreamcatcher – lưới giấc mơ

Những người Mỹ bản địa tin rằng, những chiếc dreamcatcher được làm thủ công từ một vòng cây liễu xâu bằng đường gân và treo phía trên giường, có thể giúp trẻ tránh được những cơn ác mộng.

Mở điệu nhạc du dương 

Khi con bạn chuẩn bị bước vào giấc ngủ, hãy bật giai điệu êm dịu du dương. Âm nhạc sẽ giúp trẻ thư giãn và ngủ ngon giấc. Trẻ sẽ tập trung vào những giai điệu đó thay vì tưởng tượng lung tung.

Đặt kèm một bạn gấu hoặc búp bê ngủ cùng con

Một chú gấu bông đặt cạnh trẻ sẽ giúp trẻ có cảm giác an toàn khi ngủ. Nguồn ảnh Pexels

Con bạn có thể sẽ ôm một con thú nhồi bông hoặc búp bê đi ngủ mỗi đêm. Bạn có thể mang về nhà một người bạn mới mà trẻ yêu thích, một con gấu bông ngọt ngào chẳng hạn. Người bạn đó sẽ có nhiệm vụ giữ an toàn cho trẻ khi ngủ. 

5Cha mẹ phải làm gì khi trẻ mắc hội chứng giấc ngủ kinh hoàng?

Khi gặp ác mộng, trẻ có thể nhanh chóng lấy lại bình tĩnh, nhưng khi mắc phải hội chứng giấc ngủ kinh hoàng thì khác, cha mẹ rất khó để có thể đánh thức trẻ dậy. 

Tốt nhất bạn không nên đánh thức con, vì sẽ làm con khó chịu hơn. Bạn chỉ cần ở bên cạnh và đảm bảo an toàn cho con khi hội chứng giấc ngủ kinh hoàng đang xảy ra. Với trẻ em ngủ trong cũi sẽ không bị rơi ra ngoài, nhưng cha mẹ hãy cẩn thận để trẻ không bị va vào đầu. Nếu trẻ đang ngủ trên giường, cha mẹ hãy cân nhắc đặt gối trên sàn và kê thanh chắn giường.

Lời kết

Mặc dù hội chứng giấc ngủ kinh hoàng và cả những cơn ác mộng không gây hại cho trẻ, nhưng chúng cũng là thách thức để các bậc cha mẹ vượt qua. Nếu hội chứng giấc ngủ kinh hoàng và ác mộng tái diễn nhiều lần, các bậc cha mẹ nên gặp bác sĩ để được tư vấn. 

Hoài Thương tổng hợp từ Verywellfamily