Sự phát triển của thai nhi 20 tuần và những điều mẹ cần lưu ý

Thai nhi 20 tuần là dấu mốc quan trọng đánh dấu một nửa hành trình của một thai kỳ. Vậy sự phát triển của thai nhi trong giai đoạn này như thế nào? Cùng chuyên mục Thai Kỳ của AVAKids đi tìm hiểu cụ thể về vấn đề này nhé!

1Thai nhi 20 tuần là mang thai mấy tháng?

Thai nhi 20 tuần tương đương với tháng thứ 5 của thai kỳ (khoảng 140 ngày). Đây là dấu mốc cực kỳ quan trọng báo hiệu mẹ đã đi được nửa chặng đường của cả thai kỳ.

Lúc này, mẹ có thể dễ dàng cảm nhận được các cử động của thai nhi. Do vậy, mẹ cần lưu ý mọi hành động và xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng để bé phát triển khoẻ mạnh.

2Những thay đổi của mẹ khi thai nhi 20 tuần

Thay đổi về cơ thể

Tháng thứ 5 của thai kỳ được coi là giai đoạn thoải mái với mẹ bầu vì cơ thể cũng chưa quá nặng nề và tình trạng nghén cũng không còn nữa. Tuy nhiên, cơ thể mẹ vẫn có những sự thay đổi có thể nhìn thấy rõ như:

• Mẹ bầu có thể bị mụn trong tuần thứ 20 của thai kỳ do nội tiết thay đổi hoặc có thể do ăn các loại thức ăn chứa dầu mỡ, cay nóng. Trong trường hợp này, mẹ tuyệt đối không dùng bất kỳ thuốc trị mụn dạng uống hay ngoài da khi chưa có sự cho phép của bác sĩ, vì có thể gây nguy hiểm cho thai nhi.
• Trong giai đoạn này, các mẹ cũng có nguy cơ cao bị giãn tĩnh mạch do sự phát triển nhanh chóng của thai nhi làm gia tăng áp lực lên mạch máu ở chân mẹ, nhất là với các mẹ có người trong gia đình bị giãn tĩnh mạch. 
• Sự thay đổi có thể cảm nhận rõ ràng đó là móng tay của mẹ khỏe hơn và tóc mọc nhanh , dày hơn bình thường. Nguyên nhân là vì các hormone thai kỳ đã kích thích sự gia tăng tuần hoàn và bổ sung nguồn dinh dưỡng cho tóc, móng phát triển.
• Mẹ bầu có thể gặp vấn đề về ợ nóng, khó tiêu ở tháng thứ 5. Lý do là vì tác động của nội tiết tố giới tính duy trì thai gây giãn các dây chằng ở khung xương chậu và giãn cơ thành ruột, cản trở cho hoạt động của hệ tiêu hóa.
• Khi thai nhi 20 tuần, mẹ bầu có thể gặp triệu chứng khó thở do dung tích phổi thu lại. 
• Chứng táo bón trong giai đoạn này cũng biểu hiện rõ ràng với tần suất dày đặc hơn. Để phòng trường hợp này các mẹ cần bổ sung các loại thực phẩm giàu chất xơ và uống nhiều nước.
• Chân và mắt cá chân cũng có dấu hiệu sưng lên do cơ thể đang tích nước gấp đôi bình thường. Đặc biệt xảy ra cả hiện tượng phù nề chân nếu mẹ bầu thường xuyên đứng lâu.
• Thông thường giai đoạn này mẹ có thể cảm nhận sự tăng cân rõ rệt của cơ thể, mẹ có thể tăng khoảng 4,5kg và từ những tuần tiếp theo mẹ có thể tăng cân khoảng 0,5kg/tuần, không chỉ do tiêu thụ nhiều calo mà còn đo cân nặng của thai nhi, nước ối, nhau thai, lượng máu và mô vú đang tăng lên.
• Khi thai nhi 20 tuần, tử cung phát triển và mở rộng gây ra áp lực lên thành bụng khiến rốn trở nên phẳng hoặc thậm chí lồi ra ngoài.

Những thay đổi của cơ thể, cảm xúc mẹ khi thai nhi 20 tuần

Thay đổi về cảm xúc

Mẹ bầu có nguy cơ bị đãng trí cao hơn khi thai nhi 20 tuần tuổi. Các mẹ dễ bực bội, cáu gắt hơn do thay đổi nội tiết. Cách để quản lý cảm xúc tốt nhất lúc này đó là nghỉ ngơi, đừng quá khắt khe với bản thân mà hãy luôn nghĩ theo chiều hướng tích cực và lành mạnh.

3Thai nhi 20 tuần phát triển như thế nào?

Cân nặng của thai nhi 20 tuần

Theo nghiên cứu của Hiệp hội Mang thai Hoa Kỳ (American Pregnancy Association – APA) công bố cân nặng và chiều cao thai nhi 20 tuần khoảng 0,28kg và dài khoảng 16,5cm, tương đường với một trái xoài. Dưới đây là một số chỉ số chuẩn trong tuần thứ 20 mẹ cần lưu ý:

• Chỉ số đường kính lưỡng đỉnh (BPD) tuần thứ 20 là từ 40 – 52mm, trung bình là 46mm.
• Chiều dài xương đùi của thai nhi (FL) tuần 20 là từ 30 – 36mm, trung bình là 31mm.
• Chu vi bụng của bé (AC) tuần thứ 20 là từ 139 – 179mm, trung bình là 159mm.
• Chu vi đầu của thai nhi (HC) tuần 20 là từ 167 – 187mm, trung bình là 177mm.
• Cân nặng thai nhi ước tính (EFW) tuần 20 là từ 257g – 387g, trung bình là 331g.

Vị trí của thai nhi 20 tuần

Thai nhi 20 tuần có vị trí nằm không cố định, bởi vì trong quá trình phát triển bé có thể di chuyển liên tục. Đến thời điểm chuyển dạ, để sinh thường được thuận lợi bé sẽ tìm đến vị trí an toàn đầu quay xuống, mặt quay sang bên và hướng về phía lưng của mẹ, lưng bé quay về phía bụng mẹ.

Dấu hiệu nhận biết thai nhi 20 tuần phát triển khoẻ mạnh

Ở tuần thứ 20 thai nhi có sự phát triển vượt bậc, mặc dù bộ phận sinh dục bên ngoài vẫn đang hình thành nhưng mẹ vẫn có thể biết được giới tính của bé thông qua kết quả siêu âm ở tuần thứ 18 đến 22.

• Nếu thai nhi là bé gái, thời điểm này tử cung của bé đã được hình thành, đồng thời ống âm đạo bắt đầu phát triển. Số lượng trứng trong buồng trứng đạt cực đại khoảng 7 triệu quả, con số này sẽ giảm dần khi sinh và cho đến suốt cuộc đời.
• Nếu thai nhi là bé trai, mẹ có thể nhìn thấy hình ảnh dương vật qua siêu âm, tinh hoàn vẫn nằm trong ổ bụng chờ bìu phát triển hoàn toàn và sẽ tụt dần xuống để đi về đúng chỗ sau vài tuần.

Ngoài phát triển hệ sinh sản, thai nhi 20 tuần khoẻ mạnh còn phát triển các đặc điểm như:

• Chân bé dường như đã duỗi thẳng, có thể thực hiện được các động tác lộn nhào, chuyển động đạp và huých trong bụng mẹ. 
• Tóc, móng, lông mày, mi đã bắt đầu xuất hiện.
• Cơ thể thai nhi được bao phủ bởi lớp sáp trắng vernix nhằm bảo vệ da bé khỏi nước ối. Do vậy, da bé sẽ dày lên và hình thành nhiều lớp. Một trong những lớp này chứa các đường kẻ vân tay, bàn tay và chân.
• Nhịp tim thai nhi đập với tốc độ 120 - 160 nhịp/phút.
• Các tuyến mồ hôi bắt đầu hình thành, xuất hiện hiện tượng thải phân su màu xanh đậm hoặc đen.
• Thính giác dù chưa phát triển hoàn thiện nhưng thai nhi đã có thể nghe những âm thanh như tiếng tim đập, nhạc thai giáo 3 tháng giữa hoặc giọng nói của mẹ và mọi người. Khi thai nhi 20 tuần tuổi, mẹ có thể thai giáo cho thai nhi bằng app thai giáo, đọc sách thai giáo hay và cho thai nhi nghe nhạc thai giác 3 tháng giữa.

Dấu hiệu nhận biết thai nhi 20 tuần phát triển khoẻ mạnh

4Bầu thai nhi 20 tuần ăn gì, làm gì thì tốt?

Chế độ ăn uống khi thai nhi 20 tuần

Thai nhi 20 tuần là giai đoạn quan trọng của thai kỳ. Do vậy, chế độ ăn uống sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển khoẻ mạnh của thai nhi. Cụ thể mẹ cần: 

• Bổ sung sắt: Ở tuần thứ 20, nguồn cung cấp sắt dự trữ trong cơ thể mẹ đã cạn kiệt. Đó là lý do mẹ cần bổ sung các thực phẩm chứa sắt như gan, rau muống, thịt nạc đỏ,... vào khẩu phần ăn hằng ngày để phát triển các tế bào hồng cầu mới và hạn chế nguy cơ bị bệnh thiếu máu hoặc sinh non. 
• Bổ sung các loại hạt: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng các loại hạt óc chó, macca, hạnh nhân, hạt dẻ cười chứa lượng vitamin E, protein và các khoáng chất quan trọng như đồng, mangan, magiê, selen, kẽm, kali và canxi cho bà bầu dồi dào góp phần quan trọng giúp giảm nguy cơ dị ứng sau khi chào đời. Đặc biệt còn chứa AHA giúp tăng cường trí não cho thai nhi.
• Ngoài ra, mẹ nên bổ sung thêm sữa bầu hoặc các loại thuốc bổ cho bà bầu để có thêm dưỡng chất cần thiết khác.

Chế độ vận động, tập thể dục khi mẹ bầu mang thai 20 tuần

Những thay đổi ở tuần thứ 20 của thai kỳ có thể khiến cơ thể mẹ mệt mỏi. Do vậy, thay vì đứng cả ngày khiến mẹ dễ bị giảm huyết áp, có thể dẫn đến mê sảng và ngất xỉu, mẹ bầu cần thực hiện các bài tập nhẹ nhàng giúp tăng cường sức khỏe như như yoga, thiền, bơi,... hay đơn giản là đi bộ nhẹ nhàng.

Chế độ tập luyện khi thai nhi 20 tuần

Thai 20 tuần cần làm xét nghiệm gì?

Khi thai nhi khoảng 20 tuần mẹ cần tiến hành thực hiện các xét nghiệm cần thiết như xác định cân nặng, mức độ phát triển và kiểm tra các dị tật bẩm sinh ở thai nhi để có những phương pháp chăm sóc đúng đắn giúp bé phát triển khoẻ mạnh.

• Xét nghiệm máu: Để phát hiện các bệnh di truyền, các bệnh lý lây truyền từ mẹ sang con, các rối loạn bẩm sinh của thai nhi hoặc kiểm tra xem thai phụ có nhiễm virus nguy hiểm không. 
• Xét nghiệm nước tiểu: Giúp kiểm tra tình trạng thừa glucose để nhận biết thai phụ mắc bệnh lý tiểu đường thai kỳ hay không. Đồng thời xét nghiệm còn giúp giảm nguy cơ tiền sản giật mạnh khi thai phụ bị thừa đạm.

Có thể nói đây là thời điểm vàng đủ để bác sĩ có thể xác định được tốc độ phát triển, tình trạng sức khỏe, cân nặng của thai nhi một cách chính xác nhất. Nếu phát hiện dị tật, bác sĩ sẽ có những biện pháp xử lý kịp thời.

5Một số câu hỏi thường gặp khi mang thai 20 tuần

Thai 20 tuần máy ít có sao không?

Ở tuần thứ 20, hiện tượng thai máy thường diễn ra với tần suất ít, do đó mẹ không cần quá lo lắng. Việc đếm cử động thai sẽ bắt đầu từ lúc thai 26 tuần tuổi.

Mang thai 20 tuần bị đau bụng dưới có sao không?

Trong toàn bộ thai kỳ, thai phụ thường gặp những cơn đau bụng dưới quanh rốn với nhiều mức độ đau khác nhau. Nguyên nhân đa phần là do sinh lý, nhưng cũng có một số trường hợp đây là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý nguy hiểm nào đó.

Tốt nhất khi gặp các vấn đề bất thường, mẹ cần đến các cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra, thăm khám và điều trị kịp thời.

Mang thai 20 tuần đau bụng dưới có sao không?

Mẹ nên siêu âm tuần 20 hay 22?

Mỗi tuần thai sẽ cung cấp cho thai phụ những thông tin cần thiết khác nhau, do vậy tùy vào mục đích mà các mẹ tiến hành siêu âm thời điểm cho phù hợp:

• Ở tuần thứ 20, siêu âm sẽ giúp mẹ biết được sự phát triển của thai nhi dù các cơ quan của thai nhi vẫn trong quá trình hình thành từ dòng chảy của tim – tĩnh mạch chủ, động mạch chủ và động mạch phổi.
• Siêu âm thai ở tuần thứ 22 bác sĩ sẽ xác định được sự phát triển hình thái của thai nhi, tình trạng thai và phát hiện dị tật, bất thường (nếu có). Chính vì thế đây là cột mốc siêu âm cực kỳ quan trọng mà các mẹ không thể bỏ qua.

Thai giáo tháng thứ 5

Khi thai nhi 20 tuần, các cơ quan chưa được hoàn thiện như một đứa trẻ sơ sinh nhưng bé đã có thể phản ứng với âm thanh từ môi trường xung quanh. Do vậy, nếu muốn mẹ có thể bắt đầu áp dụng phương pháp thai giáo để phát triển trí tuệ cho con ngay từ lúc này. 

Hiểu được sự phát triển của thai nhi 20 tuần sẽ giúp mẹ có những phương pháp chăm sóc đúng đắn để bé phát triển khoẻ mạnh. Trên đây là những thông tin về thai nhi 20 tuần mà AVAKids muốn chia sẻ đến các mẹ. Mọi thông tin chỉ mang tính tham khảo. Để có được những hướng dẫn cụ thể, mẹ cần tìm đến các cơ sở y tế uy tín.

Tổng hợp Tạ An Ninh 

Kiểm duyệt bởi Trúc Lâm